By 
Yeni yıl kararlarınızda kilo vermek var mı? Peki kilo vermekle ilgili kararlarınızı sağlık için mi yoksa modaya uygun kıyafetler giyebilmek için mi veriyorsunuz?
Modanın zayıflığa teşvik ettiği bilgisi yeni değil, uzun yıllardır bu konu farklı boyutlarıyla tartışılıyor. Bu tartışmaların seyrine bir göz atalım.
Güzellik ve beden algısı
Eski çağlarda zayıflık hasta olmak ya da her an hastalanacak bir bünyeye sahip olmakla ilişkilendirildiğinden zayıf kadınların tercih edilmediği bir dünya düzeninden bu günlere beden ve güzellik algıları oldukça değişti. Çoğunlukla kadını doğurgan olmakla değerlendiren mantığın ise pek değiştiği söylenemez. Kilolu kadınların sağlıklı olması da sağlıklı çocuklar doğurabilmesi için tercih ediliyordu, daha sonra korselerle şekillendirilen kum saati beden de doğurgan kalçaları vurguluyordu.
2.Dünya savaşı sonrası kadın modası başlarda artık savaştaki erkeklerinin yerine çalışmasına gerek olmayan kadınları ince belli A kesim kıyafetlerle geri evlerine, çocuklarına dönmeye çağırsa da kadınlar bir kere artık evlerinden çıkmışlardı. Artık geri dönüş yoktu.
Tüm bu yıllar, farklı dönemler içinde ideal beden gittikçe zayıfladı. Bunda Kate Moss kadar bilimin ve tıbbın orta çağdan modern zamanlara gelişmesiyle hastalık-zayıflık ilişkisinin etkisinin kalmaması bir etken olsa da günümüzde gelinen noktada aşırı zayıflık gerçekten de sağlığı kaybetmeye yol açabiliyor.
2010’lara gelindiğinde artık zayıf kalabilmek için sağlığını kaybeden mankenler bilinen, açıkça konuşulan bir konuydu; öyle ki bulimia veya uyuşturucu bağımlılığı ile zayıf kalmaya çalışan manken karakterleri popüler kültürde bile işlenmeye başlamıştı.
Sıfır Beden olmak
Moda dünyası içinde kimi yayın ve markalar, çoğunlukla moda haftalarında konuşulur olan bu konu ile ilgili adım atmak için 2010’ların başlarında birtakım sözler verdi. Sıfır beden mankenlerle çalışmayacaklarını açıklayan marka ve yayınlar olduysa da çoğunlukla endüstri hala zayıflık algısı üzerine kurulu. Moda haftalarının önemli olması yüzlerce mankenin ve onlarca markanın bir arada olması ve markaların özellikle ince manken tercih etmesinden dolayı mankenlerin zayıflığının oldukça ön planda olmasından kaynaklanıyor.
Medyanın da devamlı zayıflığı güzellik olarak öne sürdüğünü, zayıf olmamanın güzel, çekici olmamaya denk gibi gösterildiğini pekâlâ biliyoruz. Bunda erkek bakış açısının da büyük etkisi var. Kadınları “erkeklerin beğeneceği” bir nesne olarak güzel olmaya zorlamak, erkeklerin hoşlanacağı varsayılan ince bel, büyük göğüsler-kalçalar, ince bacaklar olmazsa beğenilmeyeceği, tercih edilmeyeceği, hatta daha da ileri giderek değerli olmadığı fikriyle korkutarak belli kalıplar içinde tutan bir endüstriden bahsediyoruz.
Yıllar içinde endüstrinin ve medyanın tek bir güzel tanımı olduğu ve onun da zayıflık olduğu dayatmasını kıracak pek çok gelişme oldu. Günümüzde moda haftalarında podyumda farklı beden ölçülerinde mankenler görmek artık çok olası. Sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla beden olumlama aktivizminin de yaygınlaşması buna oldukça katkıda bulundu.
Sosyal medyanın beden olumlamayı yaygınlaştırmaktaki etkisini göz ardı edemeyiz fakat tam tersi şekilde gerçekçi olmayan güzellik algıları yaratarak çok da zarar verdiğini kabul etmek gerekir. İnsanlar gün geçtikçe daha çok “bir fotoğrafa” benzemeye çalışıyor ve benzeyemedikçe güzel olmadıklarını hissediyorlar. İşin kötüsü tüm fotoğraflar da birbirine benziyor.
Beden olumlama ve sağlıklı beden
Medyada Kate Moss fiziğinin yerini Kardashianlarla simgeleşen kum saati fiziğinin almasıyla bu gez de ince bel ama geniş kalçalar, ince bacaklar, büyük göğüslerle kıvrımlı bedenler moda oldu. Aşırı zayıflığın yerine kum saati bedenin öne çıkması daha iyi gibi görünse de iki problem kendini gösteriyor.
İlki bu bedene sahip olmanın çokça egzersiz, korse ve hatta estetik ameliyat, implant gerektirmesi. İkincisi de medyada popüler olan bedene sahip olmak için sağlığını tehlikeye atan, diyet yapan, yaşam biçimini değiştiren, bıçak altına yatan milyonlarca kişi olması. Kardashianlar son birkaç yılda yavaş yavaş implantlarını ve dolgularını çıkarmaya başladığından beri Amerika’da dolgu çıkarma trendinin de başladığı görülüyor.
Moda medyası ve endüstrisi her geçen yıl daha da iyiye gitse de akım yaratmaya muhtaç olması sebebiyle devamlı bir şeyleri daha fazla öne çıkarmaya mecbur. Her birkaç yılda bir öne çıkarılan güzellik algıları ise insanlarda gittikçe kendi olma deneyimini kaybettirme riski taşıyor. Dün Kate Moss modaydı, bugün Kardashianlar, yarın hangi estetik ameliyatı olmalıyız? Modayı takip edersek 2023 yılında nasıl bir bedene sahip olmayı hedeflemeliyiz?
Comments