By 
SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi, istihdamı koruyan bir adil dönüşümün mümkün olduğunu gösteren Adil Dönüşüm ve Bölgesel İstihdam: Türkiye için Politika Seçenekleri başlıklı bir rapor yayınladı.
Rapor, kısa ve orta vadede karbonsuzlaşma faaliyetlerinin özellikle kömür ve Avrupa Birliği‘nin diğer sınırda karbon düzenleme mekanizması (SKDM) kapsamına giren sektörlerde yaratacağı bölgesel istihdam risklerini ele alıyor. Karbon açığını önlemek ve karbon emisyonlarını azaltmak için emisyonları ürünlerin maliyetine yansıtan SKDM mekanizması, yüksek emisyonlu çimento, demir-çelik, gübre ve elektrik üretimi gibi sektörleri kapsıyor.
Rapora göre dönüşüme uğrayacak sektörlerde 35 bin kişi istihdam riskleriyle karşılaşacak.
İstihdam risklerine yönelik politika önerilerinde bulunan rapor, dönüşümün adil ve eşitlikçi yürütülmesi açısından her politikanın bulunduğu bölgeyle ilişkilendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Örneğin bazı bölgelerde birden fazla SKDM sektörü bir arada bulunuyor ve bu bölgelere daha bütünsel politikalar tasarlamak gerekiyor.
‣ Sendikalar: Karbonsuz ekonomiye geçiş işçiyi mağdur etmemeli, Adil Dönüşüm Fonu şart
‣ DİSK ve İklim Eylem Ağı’ndan adil geçiş raporu: Hem iklimi hem işçileri korumak mümkün
‣ Londra ve Berlin’de 60 bin iklim aktivisti fosil yakıtlara dur diyerek adil geçiş talep etti
Bölgesel müdahaleler gerekiyor
Adil Dönüşüm ve Bölgesel İstihdam raporu, kömürden çıkış başta olmak üzere enerji dönüşüm sürecinin istihdam üzerindeki etkilerinin ulusal düzeyde görece daha küçük olacağını ancak bölgesel düzeyde büyük sorunlar yaşanabileceğine dikkat çekiyor.
Bunun sebebi özellikle küçük ilçelerde dönüşümün etkileyeceği sektörler ve faaliyetlerin bölge istihdamının ve yerel ekonominin önemli bir bölümünü oluşturması.
SHURA direktörü Alkım Bağ Güllü, “Enerji dönüşümünün adıl ve eşitlikçi bir şekilde yürütülebilmesi için etkilerin yoğun olarak hissedileceği bölgelerin saptanarak gerekli müdahalelerin merkezi ve bölgesel aktörlerin koordinasyonuyla yürütülmesi önemli” diyerek veriye dayalı çalışmaların sürece yön vermesinin önemli olduğunu vurguladı.
Bu nedenle rapor, kömür ve SKDM kapsamındaki sektörlerde yaşanacak dönüşümün bölgesel risklerini ülke ölçeğinden bölge, il ve ilçeye kadar inerek analiz ediyor ve politika önerileri sunuyor.
35 bin kişi etkilenecek
Araştırma kapsamında yapılan bölgesel incelemeler, dönüşümden etkilenecek işgücünün 35 bin kişi olduğunu öngörüyor.
“Dönüşümün sürekliliği bu dönüşümü yönetecek ve destekleyecek teknik ve finansal desteklerin de devamlılığı gerekiyor” diyen rapor, dönüşüm kapsamında tüm değer zincirleri boyunca sorumluluk alması gerektiğini ve özellikle KOBİ’lerin dönüşümünün desteklenmesi gerektiğini vurguluyor.
Risk altındaki gruplara yönelik politikalar üç başlıkta ele alındı:
- Beceri dönüşümü
- Bölgesel ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ile istihdamın artırılması
- Yeniden istihdamı güç olanlar için diğer destekleyici politikalar
Rapor, yerel özelliklerin de merkezi karar alma ve koordinasyon kadar önemli olduğu hızlı ve kapsamlı bir planlamanın aciliyetine dikkat çekiyor.
Comments