Mavi, Azerbaycan’da heteroseksüel olmayan bireyleri tanımlamakta kullanılan bir kelime, gökkuşağı renklerinden biri. Mavi en sıcak renktir Bakü’de.
Azad LGBT üyesi İsa Şahmarlı intihar etti. Zorlu, ezilmiş, dışlanmış hayatına annesinin reddetmesinin son aşama olup yaşamına son verdiği iddia ediliyor. İntihara kalkışmadan önce Facebook’ta şu notu paylaşıyor.
“Gidiyorum. Hepiniz hakkınızı helal edin. Bu ülke, bu dünya bana göre değil… Ben mutlu olmaya gidiyorum… Anneme de deyin ki, onu çok seviyorum. Hepiniz ölümümde günahkârsınız. Bu dünya benim renklerimi taşıyacak kadar güçlü değil. Elveda.”
İsa bizden biri. Çok fazla bir şey istemiyordu, sadece el ele dolaşabilmek sevdiğiyle Bakü sokaklarında. Büyük bir özveriyle kurdukları Azad LGBT’de tüm Mavi’ler için mücadele veriyordu. Fazla cesaret gerektiren şeyi yapmıştı: açılmak.
O, dediği gibi günahkârlar yüzünden erken ayrıldı mücadeleden. Şimdi yoldaşlarına daha büyük görevler düşüyor Azerbaycan’da, Türkiye’de, dünyada. Daha çok Mavi’yi kaybetmemek için, siyah ve beyazın dışında renklerin de olduğunu göstermek için mücadeleyi büyütmeliyiz Çünkü; bizi hasta eden cinsel yönelimimiz, kimliğimiz değil; onların yasaları, tehditleri, anlayışsızlıkları. Çünkü bizi intihara sürükleyen yaşamayı istemememiz değil, nefes almamıza izin vermemeleri.
Direneceğiz; dünya, bütün renklerini kabul edene dek!
Not: Azerbaycan da LGBTİ bireyler için hiçbir yasal güvencenin olmadığı ülkelerden. Türkiye’deki gibi nefret söylemi, nefret suçu kapsamında cinsel yönelimleri, cinsiyet kimliklerini koruyan hiçbir madde yok anayasalarında. Hatta muhalif siyasetçiler -Azerbaycan Halk Cephesi partisi başkanı Ali Kerimli gibi – eşcinsel olmakla ’’suç’’lanıp bastırılmak isteniyor. Yazar Alekper Aliyev’in 2009’da yayımlanan Artuş ve Zaur isimli biri Ermeni diğeri Azeri iki eşcinselin aşkını anlattığı romanı Azerbaycan’da bu iki tabuya değiniyordu fakat toplumda sert şekilde karşılandı, tehditler aldı, kitapları toplandı. Şair ve ressam Babi Badalov, cinsel yöneliminden dolayı tehditlere maruz kalıp 2011’de sığınmacı olarak Paris’e yerleşti. 2012 Eurovision Şarkı Yarışması’nın yapıldığı Bakü’de LGBTİ eylemlerinin olacağı rivayetleri ülkede gerilime neden oldu. İran, büyükelçisini geri çağırdı.
Bunların dışında Azerbaycan’da resmî hiçbir LGBTİ derneği bulunmamaktadır. İnsanlar açılamamakta, açık alan mücadelesi yapamamakta. Topluluklar birkaç Facebook grubundan ve Azad LGBT gibi kapalı örgütlenmelerden ibaret.
Bu yazı ilk olarak kaosgl.org/ da yayınlanmıştır
Buğra Solmaz
