Azerbaycan‘ın başkenti Bakü‘de başlayan BM İklim Zirvesi‘nin (COP29) ev sahibi İlham Aliyev, ikinci gün yapılan liderler konuşmasında ülkesinin en büyük gelir kaynağı olan petrol ve gazın “Tanrı’nın onlara bir armağanı’ olduğunu söyledi.
Batı ülkelerinin Azerbaycan’ın karbon salımı hakkında “yalan haberler” yaydığını öne süren Aliyev, fosil yakıt rezervlerine sahip ülkelerin bundan dolayı suçlanmaması gerektiğini kaydetti. Azerbaycan lideri ayrıca fosil yakıt endüstrisinin “iyi planlanmış bir iftira ve şantaj kampanyasının” kurbanı olduğunu da iddia etti.
Azerbaycan, doğal gaz üretimini gelecek on yılda üçte bir oranında artırmayı planlıyor.
COP29’un ev sahibi Azerbaycan, 10 yılda gaz üretimini üçte bir artıracak
COP29’un ev sahibi Azerbaycan, gaz ihracatını iki katına çıkarmayı hedefliyor
Aliyev’den kısa bir süre sonra ise BM Genel Sekreteri Antonio Guterres bir konuşma yaparak, fosil yakıt kullanımını artırmanın “saçma” olduğunu dile getirmiş; Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ise karbon salımında 2035 itibarıyla yüzde 81 düşüşü hedeflediğini açıklamıştı.
[COP29] BM Genel Sekreteri: İklim yıkımında ‘ustalık sınıfı’ndayız
[COP29] Birleşik Krallık 2035 hedefini açıkladı: Emisyonlarda yüzde 81 azaltım
Petrol ülkesinde iklim zirvesinin sonuçları
İklim Zirvesi’nin bu yıl Azerbaycan’da gerçekleşmesi çok sayıda eleştiri almıştı.
Konferansın başkanlığını, Azerbaycan’ın ekoloji ve doğal kaynaklardan sorumlu bakanı Muhtar Babayev üstleniyor. Babayev, devlet petrol ve gaz şirketi SOCAR’da 26 yıl boyunca yöneticilik yapmıştı.
Azerbaycan’ın COP29 zirvesini ülkenin ulusal petrol ve gaz şirketine yatırım çekmek için kullanabileceği yönünde endişeleri de BBC‘nin ulaştığı belgeler kanıtlamıştı.
COP29 ekibinden Elnur Soltanov‘un bu amaçla görüşmeler yaptığını gösteren video kaydı ve e-postaları inceleyen gazete, gizli kayıtlarda Soltanov’un potansiyel bir yatırımcı gibi davranan biriyle Socar’da “yatırım fırsatları” hakkında konuşurken görüldüğünü duyurmuştu.
Azerbaycan Enerji Bakan Yardımcısı ve aynı zamanda SOCAR Yönetim Kurulu’nda olan Soltanov video kaydında, “Geliştirilmesi gereken çok sayıda gaz sahamız var” diyordu.
İklim görüşmelerinden sorumlu BM organının eski başkanı Christiana Figueres, bunun “kabul edilemez” ve COP sürecine “ihanet” olduğunu söylemişti.
‘Pazarın ve insanların petrol ve gaza ihtiyacı var’
Konuşmasında Azerbaycan hakkında dezenformasyon yapıldığını savunan Aliyev, küresel gaz salımının “yalnızca yüzde 0,1’inin Azerbaycan’a ait olduğunu” öne sürdü:
“Petrol, gaz, rüzgar, güneş, altın, gümüş, bakır, hepsi doğal kaynaklardır ve ülkeler bunlara sahip oldukları için ya da bunları piyasaya getirdikleri için suçlanamazlar. Pazarın ve insanların buna ihtiyacı var.”
COP29’un başkanı olarak yeşil geçişin güçlü bir savunucusu olacaklarını söyleyen İlham Aliyev, buna karşın “gerçekçi olmak” gerektiğini de söyledi.
Karbon emisyonlarında en çok tarihsel sorumluluğa sahip en ABD’yi ve AB’yi sert ifadelerle eleştiren Aliyev, “Ne yazık ki, çifte standartlar, diğer ülkelere ders verme alışkanlığı ve siyasi ikiyüzlülük, bazı Batılı ülkelerdeki bazı politikacılar, devlet kontrolündeki STK’lar ve sahte haber medyası için bir tür işleyiş tarzı haline geldi” diye konuştu.
Petrol ve gaz Azerbaycan’ın toplam ekonomisinin yaklaşık yarısını ve ihracatının yüzde 90’ından fazlasını oluşturuyor.
Dubai kararlarına aykırı
Fosil yakıtlar, yandıkları zaman karbondioksit gibi dünyanın ısınmasına yol açan gazlar açığa çıkardıkları için iklim değişikliğinin ana sebebi.
Dubai’deki son küresel iklim zirvesinde fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda anlaşmaya varılmıştı.
[COP28] Sonuç metni onaylandı: Alkışlar ve eleştiri yağmuru altında fosil yakıtlar ilk kez metinde
BM iklim bilimi organı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, 2050 yılına kadar ve sonrasında petrol ve doğal gazın bir miktar rol oynayacağını kabul ediyor; ancak “yeni petrol ve gaz sahaları açmanın küresel ısınmayı 1.5C ile sınırlandırma hedefiyle bağdaşmayacağını” vurguluyor.