Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya‘nın işgali sonrası yaşanan gelişmeleri değerlendirmek için dün Ukrayna’nın Lviv kentinde bir araya geldi.
Görüşmede, İstanbul‘da imzalanan tahıl koidoru anlaşmasının yanı sıra Rusya’nın kontrolündeki güney Ukrayna’daki Avrupa’nın en büyük nükleer tesisi Zaporijya çevresinde çıkan çatışmalara da değinildi.
Erdoğan, “Yeni bir Çernobil felaketi istemiyoruz” derken Guterres de “Zaporijya’da verilecek herhangi bir hasar inithar olur” ifadelerini kullandı.
“Endişeliyiz. Başka bir Çernobil istemiyoruz,” diyen Erdoğan, Rusya’nın işgalinin başlamasından bu yana Zelenskiy ile yaptığı ilk yüz yüze görüşmede Ukrayna liderine Ankara‘nın sıkı bir müttefiki olduğuna dair de güvence verdi.
Guterres, Zaporijya’daki tesisteki durum hakkında “ciddi endişe” duyduğunu belirterek Zaporijya’yı tamamen sivil bir altyapı olarak yeniden kurmak ve bölgenin güvenliğini sağlamak için acilen anlaşmak gerektiğini söyledi:
“Nükleer santralin fiziksel bütünlüğünü, emniyetini veya güvenliğini tehlikeye atabilecek her türlü eylemden kaçınmak için sağduyu hakim olmalı. Askeri teçhizat ve personel tesisten çekilmelidir. Bölgeye daha fazla kuvvet veya ekipman yerleştirilmesinden kaçınılmalıdır. Bölgenin silahsızlandırılması gerekiyor.
Olduğu gibi söylemeliyiz: Zaporijya’ya gelebilecek herhangi bir potansiyel zarar, intihardır.”
Guterres ayrıca BM’nin, Kiev‘den Zaporijya Nükleer Santrali’ne yapılacak herhangi bir Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) misyonunu destekleyecek lojistik ve güvenlik kapasitesine sahip olduklarını dile getirdi.
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya, Rusya tarafındanMart ayında işgal edilmiş; Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, santraldeki durumla ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıklarını açıklayarak ‘durumun kontrolden çıktığını ve nükleer güvenliğin her ilkesinin ihlal edildiğini’ söylemiş ve denetlenmesi için çağrıda bulunmuştu.
Tesis geçen ay birkaç gün içinde iki kez vurulmuş, Ukrayna ve Rusya, her iki saldırıdan da birbirini suçlamıştı.
