‘Geri dönüşüm’, sorunu çözmüyor
Küresel çapta hızla artan plastik üretiminin önemli bölümü “geri dönüşüm”e uygun değil. 2015 itibarıyla, şimdiye kadar üretilen tüm plastik atıkların yalnızca yüzde dokuzu geri dönüştürülebilmişti. Bu malzemelerin çok büyük bölümü de sadece bir kez geri dönüştürülmeye uygun.
Bu durum, her yıl yaklaşık 19 milyon ton plastiğin doğal çevreye karışmasına neden oluyor ve bu da dünyanın denizleri, toprakları, insanlar ve yaban hayatı için zararlı, hatta ölümcül oluyor.
Hükümetlerarası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, politika değişikliği yapılmazsa plastik üretiminin 2040 yılına kadar, 2020’ye göre yüzde 70 artarak 739 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyor. Bu artış, küresel ısınmayı 1,5 santigrat dereceyle sınırlama hedefi için kalan karbon bütçesinin yaklaşık dörtte birini tüketecek.
Küresel Plastik Anlaşması, plastik kirliliğini önlemeye yetecek mi?
BM Plastik Anlaşması sıfır taslağı bize ne anlatıyor?
Plastik Anlaşması Sıfır Taslağı, plastik çöp ticaretini engelleyebilir mi?
Plastik Anlaşmasında önerilen ulusal eylem planlarının etkinliği nasıl sağlanabilir?
STK’lerden Plastik Anlaşması müzakerelerine katılacak Türkiye’ye açık çağrı
INC toplantısında neler konuşulacak?
Önceki dört INC toplantısında toplantısında anlaşmanın içeriği ayrıntılı şekilde ele alındı. Konuşulan önlemlerin en önemlileri; plastik üretiminin aşamalı olarak sonlandırılması, atık yönetiminin iyileştirilmesi, plastik ürünler için tasarım gerekliliklerinin sağlanması ve plastikten küresel vazgeçişin finanse edilmesi…
Ancak toplantılarda anlaşmazlıklar yaşandı ve giderek uzayan bir taslak anlaşma ortaya çıktı.
Atık yönetiminin iyileştirilmesi, geri dönüşüm ve yeniden kullanılabilir plastiklere olan ihtiyaç gibi bazı konulardaysa fikir birliği oluşmuş durumda.
AB ülkeleri, İsviçre ve Fiji’nin de aralarında bulunduğu 40 ülke ve bölge, ise “sürdürülebilir üretim seviyelerini” savunan Busan Köprüsü adlı bir bildirgeyi imzaladı.
Çevre grupları ve bilim insanları: Bu artık bir varoluş sorunu
Çevre grupları ve yerli liderler plastik kirliliğinin azaltılması için bütünsel bir yaklaşım istiyor.
Zirvede Greenpeace heyetine başkanlık eden Graham Forbes, grubunun plastik üretimini azaltmak, toksik kimyasalları ortadan kaldırmak ve insanları kontrolsüz plastik kullanımından korumak için mantıklı bariyerler koyan bir anlaşmayı destekleyebileceğini söyledi.
Kömür Sahası Adalet Merkezi yöneticisi Sarah Martik, ABD’nin liderlik etmek yerine kenarda beklediğini ve “müzakerelerin tamamı boyunca terazinin kefesine baş parmağını koyduğunu” söyledi. Martik, bunun diğer ülkelerin hırslarını rayından çıkarmamasını umduğunu da ekledi.
INC, görüşmeler sırasında nihai bir anlaşmaya varılmasını umuyor, ancak bir anlaşmaya varılamazsa muhtemelen 2025’te bir toplantı daha yapılacak.