Anayasa Mahkemesi (AYM), hak savunucusu ve iş insanı Osman Kavala‘nın hak ihlali ile ilgili bireysel başvuru dosyasını Genel Kurul‘a sevk etti.
Kavala, hakkındaki tutukluluk kararının hukuki olmadığı, kişi hürriyetini ve güvenliğini ihlal ettiği gerekçesiyle AYM’ye başvuruda bulunmuştu. AYM Birinci Bölümü, bugünkü gündem toplantısında söz konusu başvuruyu görüştü. Birinci Bölüm tarafından “başvurunun niteliği itibarıyla Genel Kurul tarafından karara bağlanması gerekli görüldüğünden, Anayasa Mahkemesi İç Tüzüğü’nün 28. maddesinin (3) numaralı fıkrası uyarınca Genel Kurula sevki”ne karar verildi.
Bu karar gereğince AYM Genel Kurulu, bireysel başvuruyu daha sonra ele alacak. Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, dosyayı 29 Eylül’de gündemine almış ancak bu kez de hakkında yeni iddianame hazırlandığı gerekçesiyle görüşmeyi ertelemişti.
Yeni davanın ilk duruşması cuma günü
Kavala, Gezi Parkı davasındaki tutukluluğuna karşı da AYM’ye başvurmuş ancak bu başvuru 22 Mayıs 2019’da reddedilmişti. Bu arada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kavala’nın haksız biçimde tutuklandığı gerekçesiyle Türkiye’yi mahkum etti. Kavala’nın, tutuklanmasına gerekçe gösterilen Gezi olaylarını finanse ettiği iddiasıyla yargılandığı davada da beraatine karar verildi. Anayasa Mahkemesi, bu gelişmelere rağmen üç yıldır başvuruyu karara bağlamadı.
1 Kasım 2017’den beri cezaevinde bulunan Kavala, 18 Aralık cuma günü tekrar hakim karşısına çıkacak.
Ne olmuştu?
Kavala’nın Gezi Parkı davasında “cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs” suçlamasıyla yargılandığı davada mahkeme 18 Şubat 2020’de, “suçların işlendiğine dair mahkumiyete yeter derecede hukuka uygun somut ve kesin delil bulunmadığı gerekçesiyle” beraat ve tahliye kararı vermişti. Ancak aynı gün, 15 Temmuz darbe girişimi soruşturması kapsamında henüz cezaevinden çıkmadan hakkında gözaltı kararı çıkarılan Kavala, bir gün sonra sevk edildiği mahkemece “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan tutuklanmıştı.
Kavala hakkında aynı soruşturma kapsamında 9 Mart 2020’de “devletin gizli kalması gereken bilgilerini siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etme” suçundan da tutuklanma kararı verildi. “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan iki yıllık tutukluluk süresinin dolduğu gerekçesiyle 20 Mart’ta tahliyesine karar verilen Kavala, casusluk suçundan tutuklu bulunduğu için cezaevinden çıkamadı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 10 Aralık 2019’da Osman Kavala’nın haksız yere cezaevinde tutulduğuna hükmederek serbest bırakılmasına karar vermişti.
Türkiye’nin karara uymaması üzerine de AİHM kararlarının uygulanmasını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, denetim süreci başlatmıştı.
