Dün sabah (25 Ekim) Meksika‘nın güneyindeki Acapulco’yu vuran Otis Kasırgası, kentle tüm iletişimin kesilmesine yol açtı. Kıyıya yakın son derecede sıcak okyanus suyu üzerinde ilerleyen fırtınanın karaya ulaşmadan hemen önce hızla şiddetlenmesi nedeniyle yetkililer ve bölge sakinleri şimdiye dek görülmemiş şiddetteki fırtınaya hazırlıksız yakalandı.
Otis, bölgeyi ve Meksika’nın Pasifik kıyılarını vuran en güçlü fırtına olarak kayıtlara geçti. Kasırga, yalnızca 12 saat içinde tropikal fırtına kategorisinden son derece tehlikeli kabul edilen ‘Kategori 5’ kasırgaya dönüştü.
Kasırga, yaklaşık 800 bin kişinin yaşadığı turizm merkezine doğru ilerlerken ani bir güç patlaması sergileyerek bilim insanlarını şaşırttı.
"A nightmare scenario" is how @NHC_Pacific described #Otis. One of the most rapidly intensifying hurricanes on record.
It made landfall near Acapulco, #Mexico, at Cat. 5 strength, with max sustained winds of 265 km/h (165 mph).https://t.co/jlNaJhZscS#EarlyWarningsForAll pic.twitter.com/1jInyRbH2r— World Meteorological Organization (@WMO) October 25, 2023
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) “@NHC_Pacific Otis’i “bir kabus senaryosu’ olarak tanımlıyor. Kayıtlara geçen en hızlı şiddetlenen kasırgalardan biri. Meksika’nın Acapulco kenti yakınlarındaki karaya Kategori 5 gücünde ve hızı saatte 265 km’ye ulaşan sürekli rüzgarla ulaştı” açıklamasında bulundu.
Otis’in güçlenmeye devam edip kıyıya yaklaşmasıyla Ulusal Kasırga Merkezi‘ndeki (NHC) hava tahmincileri de art arda uyarılar yayınlıyor.
Kasırga merkezi, Otis’in yerel saatle 12.25 civarında Acapulco yakınlarındaki Meksika sahiline iniş yaptığını ve rüzgarın saatte 265 kilometre hızla estiğini kaydetti. Merkez, şiddetini büyük ölçüde kaybeden fırtınanın iç kesimlere doğru ilerlediğini ifade etti.
En az 27 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi ancak fırtınanın yol açtığı yıkımın boyutları henüz netlik kazanmış değil.
‘Yetkililerle dahi iletişim kuramıyoruz’
Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador dün sabah yaptığı açıklamada, hükümete herhangi bir can kaybı bildirilmediğini ancak bölgedeki acil durum ekipleriyle de dahil tüm iletişim sistemlerinin çöktüğünü söyledi. López Obrador, maddi hasar ve toprak kaymaları nedeniyle kapanan yollar olduğuna dair raporlar aldıklarını belirtti.
Meksikalı yetkililer, iletişimin kesilmesi ve bölgeye hava yoluyla ulaşılamaması nedeniyle hasarı bizzat tespit etmek üzere Acapulco’ya doğru yola çıktı.
Ulusal Sivil Koruma Koordinatörü Laura Velázquez yerel haber kanalı Milenio TV‘ye verdiği röportajda, “Hasar tespitimiz yok çünkü şu ana kadar Acapulco ile iletişim kurulamadı” dedi.
Velázquez, “Oraya gidiyoruz çünkü bir haftadır orada 12 saat içinde kasırgaya dönüşen tropikal fırtınaya yönelik önleyici çalışmalar yapan meslektaşlarımızla herhangi bir iletişimimiz kuramıyoruz” diye ekledi.
"This can't be"
"This can't be true"
"Acapulco has been destroyed"pic.twitter.com/UHVrzPhyVe— Leon Simons (is fine) (@LeonSimons8) October 26, 2023
İklim araştırmacısı Leon Simons ise yaptığı paylaşımda Acapulco’dan görüntülere yer vererek “Bu olamaz. Bu gerçek olamaz. Acapulco yerle bir oldu” ifadelerini kullandı.
Elektrik şirketi CFE‘den yapılan açıklamada, fırtına nedeniyle Meksika’nın Guerrero eyaletindeki 500 binden fazla binanın elektriğinin kesildiğini ancak bunların yüzde 40’ına yeniden elektrik sağlandığını açıkladı.
24 Ekim’de Başkan López Obrador, Acapulco’nun da içinde bulunduğu Guerrero eyaletinin kıyı sakinlerine, fırtınanın karaya ulaşmasından önce sığınak aramaları ve nehirlerden, akarsulardan ve vadilerden uzak durmaları çağrısında bulunmuştu.
Guerrero Valisi Evelyn Salgado Pineda dün sabah Tecpan de Galeana, Coyuca de Benítez ve Acapulco’da geçici sığınakların açıldığını duyurdu.
‘Kabus’ nasıl ortaya çıktı?
24 Ekim’in erken saatlerine, yani benzeri görülmemiş Kategori 5’in karaya çıkışından yaklaşık 24 saat öncesine dek, Otis’in bir kasırgaya dönüşeceği tahmin edilmiyordu.
23 Ekim’de öğleden sonra Acapulco ve sahilin çevre bölgeleri için bir kasırga durumu ilan edildi. CNN’in aktardığına göre Ulusal Kasırga Merkezi Direktörü Michael Brennan, tahminlerin bilgisayar modellerinden elde edilen “hemen hemen tüm yoğunluk kılavuzlarının yüksek tarafına” işaret ettiğini söyledi.
Buna rağmen fırtına ciddi ölçüde hafife alındı. Brennan uydu verilerinin ve kasırga modellerinin fırtınanın mevcut yoğunluğunu ve potansiyel olarak ne kadar güçlenebileceğini gerçektekinden düşük gösterdiğini belirtti.
Strong winds hit Princess hotel in #Acapulco. Massive Damages have occurred due to Hurricane Otis.#HurricaneOtis #Mexico #Hurricane #ClimateChange #ClimateCrisis #ClimateEmergency pic.twitter.com/L3NVTLhGf1
— Eco Discussion (@EcoDiscussion) October 26, 2023
Eco Discussion adlı internet sitesi “Acapulco’da güçlü rüzgarlar Princess oteli vurdu. Otis Kasırgası nedeniyle muazzam ölçekte hasar meydana geldi” yazdı ve bölgede benzeri görülmemiş fırtınanın iklim kriziyle bağlantısına dikkati çekti.
Yıkıcı yüksek seviyeli rüzgarların Otis’in gücünü sınırlaması bekleniyordu. Ancak Otis küçük bir fırtınaydı ve bu da onu şiddetinde büyük değişikliklere çok daha yatkın hale getiriyordu. 24 Ekim’de saatler ilerledikçe fırtına kıyı yakınlarında okyanus için son derece sıcak olan suyun üzerinde hareket etmeye başladığında, çevresel koşulların hava tahmincilerinin beklediği gibi olmadığı ve Otis’in hız kesmeyeceği anlaşıldı.
Más de 30 hrs. de que el huracán #Otis destruyó Acapulco y…
-NO sabemos cuántas personas fallecidas / heridas hay
-NO sabemos cuántos están sin hogar
-NO hay ni un primer reporte oficial de daños
-NO sabemos dónde está la gobernadora Evelyn Salgado; no hay imágenes de ella pic.twitter.com/SbfughHRPG— Manuel Lopez San Martin (@MLopezSanMartin) October 26, 2023
Gazeteci Manuel Lopez San Martin, sosyal medyada Acapulco’dan görüntüler paylaşarak “Otis kasırgasının Acapulco’yu yerle bir etmesinin üzerinden 30 saati aşkın zaman geçti ve … Kaç kişinin öldüğünü/yaralandığını bilmiyoruz. Kaç kişinin evsiz olduğunu bilmiyoruz. İlk resmi hasar raporu yok. Vali Evelyn Salgado’nun nerede olduğunu bilmiyoruz. Çıkıp bir açıklama yaptığı yok” dedi.
Ulusal Kasırga Merkezi’ndeki tahminciler, Otis’in yoğunluğunu tahmin etmek için tropikal sistemler için yaygın bir uygulama olan uyduları kullanıyor ancak bu yöntemde sorunlar görülebiliyor.
24 Ekim’de fırtınanın gelişim süreci Acapulco saatlerine göre şöyle ilerledi:
3.00 – 104 km/saat tropik fırtına
NHC bir kasırga tahmininde bulundu ve “önümüzdeki 24 saat içinde hızlı bir şekilde güçlenme olasılığının yaklaşık 4’te 1 olduğunu belirtti.
9.00 – 112 km/saat tropik fırtına
NHC, yoğunluk tahminini biraz yükseltti ve bazı tahmin modellerinin hızlı bir şiddetlenme için “normalden daha büyük bir olasılık” gösterdiğini ve yoğunluk tahminlerinin ilerleyen saatlerde artabileceğini belirtti.
12.00 – 128 km/saat Kategori 1 kasırga
Kasırga Meksika kıyılarında olağandan çok daha ılık olan sulara doğru ilerledi. Siklonların güçlenmesine neden olan nemli hava ile elverişli yüksek seviye rüzgarlar nedeniyle kasırga hızla yoğunlaşmaya başladı. NHC, kasırganın “Karaya ulaşana kadar daha da güçlenmesinin muhtemel olduğu” uyarısında bulundu.
13.00-14.00
Hızını ölçmek için kasırganın merkezine cihazlar bırakıldı ve Otis’in uydu tahminlerinden çok daha güçlü olduğu anlaşıldı.
15.00 – 201 km/saat Kategori 3 kasırga
NHC, yoğunluk tahminini önemli ölçüde değiştirerek karaya varmasından kısa bir süre önce 225 km/saatlik sürekli rüzgarlar olduğunu bildirdi ve “son derece tehlikeli” bir Kategori 4 kasırga uyarısında bulundu.
18.00 – 233 km/saat Kategori 4 kasırga
Otis, saat 17.00’dan hemen sonra Meksika açıklarında Kategori 4 kasırga gücüne yaklaştı. NHC “…bu patlayıcı yoğunlaşmanın duracağına dair hiçbir işaret olmadığı” uyarısında bulundu ve ilk kez Otis’in Kategori 5’e ulaşacağı tahminini paylaştı.
21.00 – 257 km/saat Kategori 5 kasırga
NHC, “hızla şiddetlenen Otis’in kıyı şeridine yaklaşmasıyla bu akşam Güney Meksika için bir kabus senaryosu ortaya çıkıyor” uyarısında bulundu.
00.25 (25 Ekim) – 265 km/saat Kategori 5 kasırga
Otis, Kategori 5 kasırga olarak Acapulco’ya ulaştı.
‘İklim krizinin bir belirtisi’
Otis’in gösterdiği yoğunlaşma, hava tahmincilerinin gördüğü en hızlı yoğunlaşmalardan biriydi.
Bilim insanları, fırtınanın hızla şiddetlenmesinin insan kaynaklı iklim krizinin bir belirtisi olduğunu ve giderek daha sık görüldüğünü söyledi.
Uzmanlar, hızlı yoğunlaşması 24 saat ya da daha kısa bir süre içinde rüzgar hızının en az 56 km/saat artması olarak tanımlıyor ve bunun meydana gelmesi için de okyanus sıcaklığının yüksek olması gerekiyor.
#Hurricane #OTIS. Stunning specimen. So much to say—where to begin? Literally came out of the blue—computer models didn't even hint at this. & now we're looking at direct, Cat-5 hit on #Acapulco, a city of 1 million people. Global models, in particular, failed spectacularly. 1/2 pic.twitter.com/Jr5wdW6qGH
— Josh Morgerman (@iCyclone) October 25, 2023
Kasırgalar üzerine incelemeler yapan Josh Morgerman, fırtınanın bir uydu görüntüsüne yer verdiği paylaşımında şunları kaydetti: “Otis Kasırgası. Çarpıcı bir örnek. … Kelimenin tam anlamıyla yoktan var oldu – bilgisayar modelleri ihtimal bile vermedi ve şimdi Kategori 5 gücündeki bir kasırganın 1 milyon nüfuslu Acapulco şehrine doğrudan vurduğunu görüyoruz. Özellikle küresel modeller olağanüstü bir şekilde başarısız oldu. … Fırtına ilginç bir hal almaya başladığında bile oraya zamanında varmak imkansızdı.”
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi‘ne (NOAA) göre, son 50 yılda dünya genelindeki ısınmanın yüzde 90’ından fazlası okyanuslarda gerçekleşti. Ayrıca El Niño hava olayı da bu yıl Pasifik’te güç kazanarak okyanus sıcaklıklarının daha da yükselmesine neden oluyor.
Miami Üniversitesi‘nden atmosfer bilimci Brian McNoldy, Otis’in güçlenmesinin “son derece olağandışı” olduğunu söyledi: “Karaya ulaşmadan hemen önce meydana gelmesi talihsizlik, ancak bu açık okyanus üzerinde meydana gelseydi, yine de çok dikkat çekici olurdu.”
NOAA Kasırga Veritabanı‘na göre Otis’ten önce Doğu Pasifik‘te Kategori 5’e giren bir kasırga yaşanmadı. Daha önce karaya çıkan kasırga 2015 yılında meydana gelen Patricia Kasırgası olmuştu ve 241 km/saatlik rüzgarıyla Kategori 4 Kasırga olarak kayda geçmişti.
