By 
Bugün size yakın zamanda Portekiz’de gerçekleşen bir yaban hayvanı katliamından, daha doğrusu bir ‘insan kaynaklı yaban hayvanı kırımı’ndan ve sosyal medya aracılığı ile nasıl “çevre dedektifliği” yapılabileceğinden, nasıl sorumlu yurttaş olunacağından da söz edeceğim.
“Yaban hayvanı” sözcüğünü “evcil hayvan” karşıtı olarak kullanıyorum. TDK, kıran ile kırımı “savunmasız olanlara yapılma” durumu ile ayırıyor. Kıran’da “savunmasız olanlara yapılma” durumu yok, dolayısıyla katliam anlamı yok, daha çok “salgın hastalık, savaş vb. durumlarından kaynaklanan çok sayıda ölüme yol açan afet” yerine önerilmiş. Kıranın öznesi, yani kimin yaptığı (doğa, savaş, mikrop vb.) tam belli değil, ama kırımları kimin yaptığını (avcılar, Buffola Bill, ABD vb.) biliyoruz. Ne var ki bugünkü yazının konusunu, çeşidi ne olursa olsun diğer insan kaynaklı hayvan kırımlarından ayıran tek özelliği katliam gününün tam belli olması. Yoksa, tarihteki insan kaynaklı hayvan kırımları gerek olay sayısı gerekse kırılan hayvan sayısı ve çeşidi bakımından çok fazla.
Bu devirde nasıl olabildi?
Avcılar, 17-18 Aralık 2020 tarihlerinde Portekiz’in Torre Bela bölgesindeki Azambuja ilçesi sınırları içindeki bir av sahasında, çoğu yaban geyiği olan 540 yaban hayvanını iki gün içinde öldürdü. Toplu hayvan kırımı, 17 ve 18 Aralık tarihlerinde bölgede avlanmak için kişi başı 8.000 € ödeyen bir grup İspanyol avcı tarafından, Lizbon‘a yaklaşık 40 km uzaklıktaki alanın “turist avlanma bölgesi”ndeki bir çiftlikte yapıldı.
Hayvan sayısının bu denli yüksek olmasının nedeninin toplam 2.700 dönüm olan çiftliğin etrafının duvarlarla çevrili olması ve bu yüzden hayvanların katillerinden kaçış yolu olmadığı anlaşılıyor.
Bölgede hayvanların tekil olarak avlamasına resmi olarak izin verilse de, yetkililer, söz konusu olayda bölgedeki geyik nüfusunun çoğunluğunun öldürüldüğünü söylüyor. Avı, Herdade/Quinta Torre Bela‘daki İspanyol şirketi Hunting Spain Portugal Monteros de la Cabra düzenlemişti.
Olay, İspanyol avcılardan birinin sosyal medya mesajında, İngilizce olarak “Tekrar yaptık!” dedikten sonra, İspanyolca “süper rekor av”, 16 avcıyla 540 hayvan” yazması ve diğer 15 avcıyla ölü hayvan yığınının yanında poz verdiği fotoğraflarını sosyal medyada paylaşması ile ortaya çıktı.
Olayın sosyal medyada yayılmasının ardından sivil toplum örgütleri ve hayvan hakları savunucuları ve siyasi partiler birbiri ardına açıklamalar yaparak olaya tepki gösterdi. Torre de Bela av alanının yöneticileri hakkında soruşturma başlatıldı. Portekiz Çevre Bakanlığı, av arazisinin sahibi Torre Bela malikanesinin avlanma ruhsatını askıya aldı ve mahkemeye şikayette bulundu. Portekiz Doğa Koruma ve Orman Enstitüsü (ICNF) de, Torre Bela Turist Av Bölgesi’nin ruhsatını askıya aldı ve olanlarla ilgili soruşturma başlattı.
Şeytan diyor ki
Portugal Resident’den Natasha Donn’ın haberine göre, ekolojik koruma alanı olarak belirlenmiş olmasına rağmen mülkün arazisi üzerinde devasa bir güneş parkı planlanması ile geyik ve yaban domuzu kırımı arasında bir bağ olabilir. Çünkü, kırım olduğu dönemde Portekiz Çevre Ajansı APA, Quinta da Torre Bela’da 650.000’den fazla güneş paneli kurulumu için çevresel etki çalışmasını değerlendiriyordu. Azambuja belediye meclisi de, Quinta da Torre’nin biyolojik çeşitliliğinin korunmasını garanti eden güneş santralını kuracak firmaların temsilcileriyle bir toplantı yapmıştı.
Sonuç
Portekiz Çevre Bakanlığı, 775 futbol sahası büyüklüğünde, ancak ‘orman olmayan-orman vasfı taşımayan arazi’ olarak tanımlanan Torre Bela’da 650.000’den fazla panellik devasa güneş elektriği santralının çevresel etki çalışmasının “derhal durdurulması” emrini verdi. Bununla birlikte suçluların yakalanıp yakalanmadığı hakkında bilgiye ulaşamadık.
Kaynaklar
- https://www.aa.com.tr/en/europe/portugal-investigates-massacre-of-540-wild-animals/2088098 09.12.2022 tarihli erişim
- 2. https://www.bbc.com/news/world-europe-55435940 12.2022 tarihli erişim.
- https://www.ntv.com.tr/dunya/portekizde-katliam-540-vahsi-geyik-iki-gunde-olduruldu,5INmyzsLFk2zsJW3gTVp6A 09.12.2022 tarihli erişim
- https://www.portugalresident.com/over-500-animals-slaughtered-as-portuguese-estate-makes-way-for-massive-solar-energy-park/ 09.12.2022 tarihli erişim
- https://www.hurriyet.com.tr/dunya/katliama-buyuk-ofke-41698734 09.12.2022 tarihli erişim
- https://www.rtp.pt/noticias/pais/cacadores-espanhois-abatem-540-animais-em-portugal_v1284530 09.12.2022 tarihli erişim
Comments