By 
6 Şubat depremlerinde kullanılamaz hale gelen ve sekiz ay boyunca uçuşlara kapalı olan Hatay Havalimanı’nın aynı yerde yeniden inşa edilmesi kararına tepkiler artıyor. WWF Türkiye Doğa Koruma Direktörü Sedat Kalem ve Hatay Tabiatı Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Öğünç karar alıcılara aynı hatayı ikinci kez yapmamaları için çağrı yaptı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta yaptığı açıklamada “Hatay Havalimanı projesi tamamlandı. Kısa sürede yapımına başlıyoruz. Şehrimizin her türlü meselesi gibi diğer projelerin yakın takibimde olduğunu bilmenizi istiyorum” demişti.
Havalimanının inişlere açık olan pist bölümünde sekiz farklı yerde meydana gelen kırık ve çatlaklar nedeniyle mevcut pistin tamamen kaldırılıp yeni bir pist yapılacağı belirtiliyor. AKP Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman da çalışmaların sekiz ay içinde tamamlanacağını söyledi.
Havalimanının aynı yerde yapılmasına eleştirilere rağmen farklı bir alternatif olmadığını öne süren Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ise “Hatay’a havalimanı projesi yaptık. Şimdi hızlıca ihalesini yapıp havaalanını yeniden yapacağız. Maalesef projeyi aynı yere yapacağız. Çünkü başka bir yer yok orada” dedi.
Deprem sürecinde tesisin açık kalmasını sağlamak için acil ilk onarımının ardından liman hizmete devam etmiş fakat büyük tonajlı uçakların inişine kaza ihtimali nedeniyle izin verilmemişti.
‘Göl yatağına havalimanı olmaz’
Amik Gölü, 50’li yıllarda sıtma ile mücadele, tarım alanları taşkınlardan koruma ve yeni tarımsal arazi kazanma gibi amaçlarla, besleyen derelerle bağlantısı kesilerek kurutuldu. Sulu tarımla birlikte taban suyu seviyesi zamanla 250-300 metre derinliklere düştü ve toprakta tuzluluk arttı.
Bir göle özlemle yaşamak: Amik, geri getirilebilir mi?
Ancak Amik, tektonik bir çökelti gölü olduğu için derelerin akışı kesilse de çevredeki sular bu çukurlukta birikiyor. Çanağın tam ortasında yer alan havalimanı ve çevre mahalleler ile tarlalar, yağışların arttığı yılın yaklaşık dört ayında düzenli olarak su altında kalıyor. Yağış rejimi düzensizleştikçe ve kısa süreli şiddetli yağışların artmasıyla her yıl havalimanı felç, evi tarlalar su altında kalıyor. 2019 yılındaki selde 5 yaşındaki bir çocuk selde yaşamını yitirmiş, çok sayıda büyükbaş hayvan ölmüş; onlarca ev ve ahır kullanılamaz hale gelmişti.
Göl, güneyden gelen göçmen kuşların Türkiye’ye giriş yaptığı nokta olan Belen Geçidi‘nin karşısında bulunan önemli bir kuş barınma alanı. Drenaj kanallarında hala kuşlar barınıyor, göç eden kuş sürüleri alanda konaklıyor ve pamuk tarlalarında yuvalanıyorlar.
Hatay Havalimanı ise kurutulan işte bu kurutulduğu zannedilen göl aynasının tam ortasına, 2007 yılında inşa edildi. Pistin inşaatını İntaş firması gerçekleştirdi. 2008’de havalimanını genişletilmesine karar verildi, büyütme ihalesini YDA Grup aldı. 2011’de sona eren genişletme işinin ardından havalimanı dönemin başbakanı Erdoğan tarafından hizmete açıldı.
Sedat Kalem, Amik Gölü’nün kurutulması sonucu verimliliğinin azaldığını ve göl yatağına inşa edilen havalimanının ekolojik, ekonomik ve uçuş güvenliği riski oluşturduğunu belirterek, hatanın ikinci kez yapılmaması çağrısında bulundu.
Karar alıcılara aynı hatanın ikinci kez yapılmaması, havalimanı için daha uygun bir yer seçeneği aranması ve Amik Gölü’nün restore edilerek geri kazanılması çağrısında bulunan Kalem, doğanın korunmasının insanlar için de faydalı olduğunu hatırlattı.
Abdullah Öğünç: Başka yerler var, göl ıslah edilmeli
Hatay Tabiatı Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Öğünç de kararı eleştirerek, şunları söyledi:
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Albülkadir Uraloğlu Hatay Havalimanı'nın yıkılarak yeniden ve aynı yere yapılacağını açıkladı..
-Sayın Bakanım; Orası kurutulan Amik Gölünün en derin yeri. Orası fay hattı üzerinde çöküntü oluğu. Orası kuş göç yolu güzergahı. Orası olmaz. #Hatay— Abdullah ÖĞÜNÇ (@abdullahogunc) August 26, 2023
Bugüne kadar bir kazanın yaşanmamasını önemli bir şans olarak gördüğünü söyleyen Öğünç, “Kış aylarında saha özellikle sabah ve aksam saatlerinde yoğun sis ile uçuşun zorlaştığı mikroklimatik şartlar barındırmaktadır. Kurutulmaya çalışılan gölün aynası(göl tabanı) üzerinde inşa edilen Hatay Havalimanı, Amik Ovası’nın 1. derecede verimli tarım alanlarına çok yakın bir konuma sahiptir. Havalimanına inen-kalkan uçaklar lojistik destek ve havalimanına olan ulaşım yoğunluğu gibi etkilerle çevre ve tarım alanları üzerinde de baskı oluşturmaktadır” diye konuştu.
Öğünç, Hatay’ın bir havalimanına ihtiyacı olmakla birlikte mevcut yerde yeniden yapılmasını Hataylılar olarak doğru bulmadıklarını ve onaylamadıklarını, mevcut alanın da başka amaçlarla kullanılmaması gerektiğini, gölün yeniden canlandırılmasını talep ettiklerini söyledi.
Abdullah Öğünç, havalimanı yapımı için bakanın açıklamasının aksine alternatif yerler bulunduğunu, önerilerini yetkili kurumlarla paylaştıklarını da kaydetti.
DSİ de ‘uygun değil’ demişti
Geçen yıl Maraş merkezli depremlerin araştırılması için kurulan Meclis Araştırma Komisyonu‘nun o dönemki başkanı 27. Dönem AKP Afyon Milletvekili Veysel Eroğlu, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü‘nün Hatay Havaalanı’nın yapıldığı bölge için “uygun değil” görüşü verdiğini aktarmıştı:
“Hatay Havaalanı konusunda Bakanlık yaptığım dönemde DSİ’den görüş istendi, bize bu alanda havalimanı yapılmasının uygun olmadığı bildirildi. Antakya bölgesinden çok büyük baskı geldi; ‘Biz İskenderun tarafında havalimanı istemiyoruz, bu tarafa istiyoruz.’ şeklinde. Sosyal baskı neticesinde oraya havalimanı yapıldı”
Dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı da tüm itirazlara ve mahkeme kararlarına rağmen iki kez çevresel etki değerlendirme (ÇED) olumlu kararı vermişti. ÇED raporunda ise teknik ve depremsellik etkisi çalışmasının eksikleri belirtiliyordu.
Comments