By 
Ece Satıcı ve Dr. Uygar Özesmi’nin gezegenin üretken ve birbirini destekleyen ekonomik ekosistemlerinden biri olan türetim ekonomisi hakkındaki tüm ayrıntıları kaleme aldığı “Çıkış Yolu Türetim Ekonomisi” kitabı, Yeni İnsan Yayınevi tarafından okuyuculara sunuldu.
Türetim ekonomisinin temelini oluşturan topluluklar ve işletmeler arasındaki dayanışma, sosyal ve ekolojik açıdan adil üretim, işletmeler arası döngüsellik gibi birçok konuyu gündeme getiren kitap, hakkaniyetli ve değer maksimizasyonuna odaklanan yeni bir ekonomik sistem öneriyor.
‘Türetim ekonomisi, yapısı gereği kapsayıcı bir sistem tasarımı’
“Çıkış Yolu Türetim Ekonomisi” kitabında yazarlar, kâr maksimizasyonuna dayanan tüketim ekonomisinden ekolojik ve sosyal açıdan adil bir ekonomiye dayanan türetim ekonomisine geçilerek ancak insanın gezegendeki varlığının sürebileceğini vurguluyor. Türetim ekonomisi, olumsuz ekolojik ve sosyal etkinin en aza indirildiği, işletmeler arası döngüsel bir ekonomi ve yapısı gereği kapsayıcı bir sistem tasarımı. Sistem, zenginliği ekolojik ve sosyal olarak adil küçük ölçekli üreticiler arasında dolaştırıyor. Yalnızca ürün veya hizmet düzeyinde değil, daha da önemlisi, üreticiler arasında makro düzeyde döngüsel bir ekonomi yaratıyor. Üretilen servet bir elden diğerine geçmeye başlıyor ve döngüsellik yoluyla gerçek ekonomik ve sosyal gelişmeyi yaratıyor.
‘Derinleştirilmiş döngüsel ağlar ve ilişkiler’
Türetim ekonomisini hayata geçirmek için geliştirilen Good4Trust.org, dijital kamu hizmeti sunmanın yanı sıra aynı zamanda dayanışan bir topluluk. Bu sisteme katılan işletmeler ve insanlar birbirleriyle paylaşımda bulunarak alışverişe başlıyor.Bu toplulukta üreticiler ve kullanıcılar bir araya gelerek, tüketmek yerine türetmek için uğraşıyor ve birbirlerini destekliyorlar. Aralarında hem bir yönetişim sistemi kuruyor, hem de yeni bir döngüsel ekonomi olan türetim ekonomisini inşa etmek için el ele veriyorlar.
Türeticileri bir araya getirerek döngüsel bir yeniden güçlendirici ve nihayetinde yenileyici, onarıcı bir ekonomi inşa eden türetim ekonomisi, zenginliği yerel üreticilere dağıtarak, onlara onurlu bir yaşam ve güvenli bir ticari alan sağlıyor. Yönetişim sistemi, türeticiler tarafından yönetildiği için kapsayıcı ve demokratik. Bu özellik oldukça önemli çünkü herkesin yararına olan çözümlerin ancak tabandan yönetişim yoluyla elde edilebileceğine inanıyor. Çıkış Yolu Türetim Ekonomisi kitabı, doğayla barış ve uyum sağlayacaksak, toplum olarak ekolojik ve sosyal açıdan adil yaşamak zorunda olduğumuzun altını çiziyor.
Yorumlar
Ahmet Atıl Aşıcı: İçinde yaşadığımız ekonomik yapı hiçbir anlamda sürdürülebilir değil. Sınırlı kaynakları hoyratça sömüren, çalışanları ezen, toğrağı, havayı atıklarıyla kirleten doğrusal ekonomik yapıyı döngüselleştirmemiz gerekiyor. 2019 tarihli Avrupa Yeşil Mutabakatı ile bu dönüşüm bir zorunluluk haline geliyor. Uygar Özesmi’nin türetim ekonomisi bağlamında sunduğu perspektif bu yol ayrımında yönünü arayanlara etkili bir uygulama pratiği öneriyor.
Mehmet Altan: Bu kitap, iflas etmeyelim diye ve insanın, gezegenle uyumlu bir varoluşu gerçekleştirmek için orman gibi bir ekonomik ekosistem kurabilmesi amacıyla yazıldı.
“Rekabet, büyüme, tüketim ve kâr maksimizasyonuna dayalı baskın sosyo-ekonomik paradigmayı değiştirmeden sürdürülebilir bir gelecek mümkün değil.”
”Bu yıkımın, bu fiyaskonun, bu çöküşün temel nedeni, doğanın ve diğer insanların sömürülmesine, rekabete, büyümeye, tüketime ve kâr maksimizasyonuna dayalı bir ekonomi. Bu nedenle, çevresel krizin temel nedenini içinde yaşadığımız baskın sosyo-ekonomik paradigmada aramalıyız”
”Uygarlık; kâr maksimizasyonuna dayanan tüketim ekonomisinden, ekolojik ve sosyal açıdan adil bir ekonomiye dayanan türetim ekonomisine geçilerek kurtarılabilir.”
”Ancak çok daha geniş bir çerçevede, türetim ekonomisi; kapitalizme ve diğer otoriter devlet egemenliğindeki ekonomik sistemlere bir alternatif olarak “Sosyal Dayanışma Ekonomisi”nin kapsayıcı amacını paylaşır”
”İnsan ekonomisinin bir orman, bir göl gibi gezegene zarar vermeyen, gezegenle uyum içinde var olması, bu kitaptaki ana tezimizdir.”
”Türetim ekonomisi ve özellikle Good4Trust.org, gelecekteki olası küresel bir ekonomik model olarak ortaya çıkabilir.”
Fikret Adaman: Dünyanın kendini yenileme kapasitesini aşalı neredeyse 35 yıl olmuşken, döngüsellik ilkesi üzerine inşa olan türetim ekonomisinin ana ilkelerinin ve uygulama alanlarının ikna kabiliyeti yüksek bir dille aktarıldığı bu kitabın Türkiye gibi ne pahasına olursa olsun büyüyelim şiarında olan bir coğrafyada etkisinin çok yüksek olacağına inanmaktayım.
Haluk Levent: İnsanlık büyük bir yol ayrımında: hayat ile ölüm arasında bir seçim yapmak durumundayız. Cari teknoloji ile günümüz tüketim seviyesi için gezegenimizin kaynakları yeterli değil. Bu sorunu çözmek için büyük hayaller peşine düşebiliriz ve düşmeliyiz de; ama bir yandan da hayatta kalmak için acil çözümler geliştirmek zorundayız. Hiç kuşkusuz bu hayat tarzımızı değiştirmekten geçiyor. Türetim ekonomisi tüketirken de üretirken de ekosisteme saygıyı ve adaletli bir bölüşümü öne çıkartmak anlamına geliyor. Sevgili Uygar, bu kitabında türetim ekonomisinin temel özelliklerini ele alarak çözüm alternatiflerinden biri olduğunu gösteriyor. Bu kitabı okuyunca türetim ekonomisinin bir yönüyle de insanın ekosistemin bir parçası olduğunun bilincine varmasının ve daha önemlisi kendi içine bakmasının yollarından biri olduğunu kavramak da mümkün.
Comments