Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, bu sene Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dubai kentinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler (BM) İklim Zirvesi‘nde (COP28) fosil yakıtların aşamalı olarak sona erdirilmesi konusunda küresel bir anlaşma sağlanması için diğer ülkelere baskı yapacak.
euronews‘ün aktardığına göre, AB üyesi ülkeleri 30 Kasım’da başlayacak ve yaklaşık 200 ülkenin katılacağı zirveye kadar ortak bir AB pozisyonu belirlemek için çalışmalarını artırdı.
Reuters’in ele geçirdiği AB müzakere taslak belgesine göre, “fosil yakıtların küresel ölçekte aşamalı olarak durdurulması” istenecek.
İklim değişikliğinin esas nedeni olarak gösterilse bile şu ana kadarki iklim zirvelerinde üye ülkeler, fosil yakıtların kademeli olarak düşürülmesi konusunda tam bir uzlaşmaya varamadı.
‣ BM’nin eski iklim lideri: COP28 ev sahibi BAE’nin yaklaşımı ‘çok tehlikeli’
AB’nin fosil yakıtlardan çıkış önerisi
AB’nin önereceği taslak metinde, ülkelerden fosil yakıtlardan arınmış enerji sistemlerine yönelik küresel bir hareketi sistematik olarak önümüzdeki dönemde teşvik etmeleri istenecek.
AB diplomatları COP28’de bir anlaşma yapılabileceğini umut etse de petrol ve gaz satışından elde edilen gelire bağımlı olan ekonomilerin direnciyle karşılaşmalarına kesin gözüyle bakılıyor.
AB’nin üzerinde tartıştığı ve ekim ayında nihai halini alacak taslak öneri metninde, “uygun maliyetli, karbondioksit içermeyen enerji kaynaklarının halihazırda mevcut olması nedeniyle enerji sektörünün 2050’den çok önce büyük ölçüde fosil yakıtlardan arınmış olması gerektiğine vurgu yapılıyor.
Geçen yılki BM iklim zirvesinde, karbondioksit yayan fosil yakıtların aşamalı olarak durdurulmasına ilişkin değişiklik önerisi 80’den fazla ülkeden destek almasına rağmen Suudi Arabistan ve diğer petrol ve gaz zengini ülkelerin reddiyle karşılaşmıştı.
‣ COP28’in başkanı petrol şirketi CEO’su Al Jaber oldu: Ya kenara çekilsin ya istifa etsin!
Ev sahibi BAE’nin fosil yakıtlara yönelik tutumu
BAE İklim Değişikliği ve Çevre Bakanı Mariam Almheiri, Reuters’e mayıs ayında verdiği bir röportajda, fosil yakıtlardan üretimi aşamalı olarak sonlandırmanın, gelirleri için onlara bağımlı olan veya bunları kolayca yenilenebilir kaynaklarla değiştiremeyen ülkelere zarar vereceğini söylemişti.
Almheiri, yenilenebilir enerjiyi artırırken karbon yakalama ve depolama teknolojilerini kullanarak fosil yakıt emisyonlarını aşamalı olarak azaltma stratejisinin ülkelerin petrol, gaz ve kömür üretmeye devam ederken, küresel ısınmayla mücadele etmesini sağlayabileceğini iddia etmişti.
‣ Sivil toplum’dan BM’ye mektup: COP28’i fosil yakıt şirketi CEO’su yönetemez
G20’de anlaşma sağlanamadı
G20 ülkelerinin ilgili bakanları geçen ay yapılan toplantıda fosil yakıtların sınırlandırılması konusunda yine anlaşma sağlayamamıştı.
Avrupalı diplomatlara göre, karbondioksiti azaltma konusunda daha hızlı eylem arayışında olan bazı AB ülkeleri, karbondioksit yakalama teknolojileri kullanımı alternatifi olmayan sektörlerle en azından bunu sınırlandırmak için bir anlaşmaya varılması konusunda ısrar edecekleri görüşünü dile getiriyor.
Yasal olarak bağlayıcı olmasa da fosil yakıtların kademeli olarak azaltılmasına yönelik küresel bir anlaşmayla, gelecekteki iklim müzakerelerine, hükümet politikalarına ve küresel ısınmaya yol açmayan enerji kaynaklarına ve teknolojilere yönelik yatırımlara öncülük edecek güçlü bir çerçeve oluşturulması hedefleniyor.
