[Çocuklar İçin Yeşil Kitaplar] Babam Amazon Ormanları’nda

Amerikalı doğabilimci John Burroughs, “Sevgi olmadan bilgi kalıcı olmaz. Fakat sevgi önce gelirse bilgi kesinlikle arkasından gelecektir,” diyor. Çocuklarımızı üzerinde yaşadığımız gezegene saygı duyan bireyler olarak yetiştirebilmek için biz ebeveynlerin öncelikli görevi, erken dönemde doğa sevgisi verebilmek. Onların minik omuzlarına taşıyabileceklerinden fazla yük ve korku bindirmeden, doğayla oyun arkadaşı olmalarını sağlamak, bu yolda atacağımız ilk adım. İkinci adım ise doğayla ve yaşadığımız çevreyle uyumlu, sürdürülebilir yaşam tarzı benimsemeleri için doğru rol modelleri sunan çocuk kitapları seçmek.

Yeşil Gazete, “Çocuklar için Yeşil Kitaplar” yazı dizisi illüstrasyonu için Gonca Mine Çelik’e teşekkür ederiz

Bu amaçla biz [Çocuklar İçin Yeşil Kitaplar] adını verdiğimiz bir diziye başladık. Çocuklara çevre bilinci aşılayan, farklılıklarımızla bir arada yaşamanın mümkün olduğunu gösteren kitapları derlemeye karar verdik. Bildiğimiz kitapları anımsamaya, bilmediklerimizle tanışmaya, tanıtmaya niyet ettik.

***

Babam Amazon Ormanları’nda

Babam Amazon Ormanları’nda Gusti’nin yazıp Anne Decis’in resimlediği, Düşün Yayınevi’nden çıkan bir resimli çocuk kitabı. Kitabı özel kılan şeylerden biri konusu, diğeri ise içinde kır çiçekleri ve ağaç tohumları gömülü bir kart bulunması. Sürdürülebilirlik kavramını pek çok yönden ele alan kitap aynı zamanda çocuklara tohum filizlendirme deneyimi yaşatıyor.

Öyküde küçük Theo, babasının Amazon Ormanları’na yaptığı yolculuğu ve bu yolculuk sırasında edindiği ilginç anıları anlatıyor. Babasının bu sıra dışı anıları, her şehirli çocuğun ilgisini çekecek türden anılar. Çocuklar öyküyü okurken yaban hayata yönelik birçok ilginç bilgi de ediniyor. Örneğin bir tarantulanın tabak boyu kadar büyüyebildiği ya da Amazon Ormanları’nda yaşayan yerlilerin en sevdiği yemeğin ‘tucus’ adında bir solucan yemeği olduğu gibi.

Kitabın diğer güzel yanı, içerdiği hiçbir mesajı didaktik şekilde vermiyor olması. Bana göre bir çocuk kitabını en başarılı kılan şeylerden biri de bu. Mesaj ne kadar hissettirilmeden veriliyorsa o kadar etkili oluyor. Elbette bir de mizah unsuru var. Kitap bu iki ögeyi çok güzel birleştirmiş görünüyor.

“Gelelim yemeklere… Şaşırtıcı. Babam yemek konusunda oldukça seçicidir. Fakat bana oradayken tabağına konan her şeyi yediğini söyledi, balık bile! Babam ormandaki insanların, buzdolapları olmadığı için balığı duman kullanarak tütsülediklerini, bu sayede balığın tazeliğini koruduğunu söyledi. 

Bunu arkadaşlarımla denedik. Bir gümüş balığını pencereye bıraktık. Böylece yoldan geçen arabalar egzoz dumanlarıyla balığı tütsüleyebileceklerdi. Birkaç gün sonra, balık o kadar kötü kokuyordu ki, kedi bile onu yemek istemedi.” 

Gusti hikayeyi öyle bir kurgulanmış ki, kitabın her sayfasında doğaya ve sürdürülebilirliğe yönelik başka bir konuya değiniyor. Yerlilerin beslenme şeklinden yemek israfına, ineklerin ağaçlara verdiği zarardan avlanmaya dek birçok farklı konu hikayede eğlenceli bir şekilde anlatılıyor. Kitabın her sayfasından başka bir etkinlik oluşturulabilir ve her konu ayrı ayrı ele alınarak evde ya da sınıfta işlenebilir.

Benim en sevdiğim sayfa ise ruhlarla ilgili olan sayfa oldu. Ölüm gibi çocuk kitaplarında çok tercih edilmeyen bir konuya değinen yazar ölümü trajik bir son değil, bir dönüşüm olarak ele alıyor ve bu yolla doğanın döngüsünü vurguluyor. Küçük Theo da ormanın ruhlarıyla tanışmaya ve onlara çikolata ve bisküvi ikram etmeye can atıyor!

Kitabın çizimleri metinle uyuşan, sade ve eğlenceli tarzda çizimler. Arada gerçek resimlere de yer verilmiş, metinler ise dinamik bir şekilde sayfaya yerleştirilmiş. Kitabın en arkasında yazarın Amazon Ormanları’na olan seyahatiyle ilgili bir not bulunuyor.

Babam Amazon Ormanları’nda; birçok yönden tavsiye edebileceğim, çocukların ve büyüklerin keyifle okuyacağını düşündüğüm bir ‘yeşil kitap’. Hikayenin sıra dışılığı, gerçekten yaşanmış deneyimlere dayanıyor olması, içerdiği mizah, keyifli çizimleri, yanındaki tohum kartı ve yazarın notuyla oldukça nitelikli bir çocuk kitabı olduğunu söyleyebilirim. Amazon Ormanları’na doğru eğlenceli bir yolculuğa çıkmak isteyenleri bu tarafa alalım…

Gonca Mine Çelik