Yükseköğretim Kurulu Kanun Teklifi kabul edildi

Covid-19 salgını nedeniyle yapılamayan eğitimlerin telafisine ilişkin düzenlemeyi içeren Yükseköğretim Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Milli Eğitim Temel Kanunu’nda yapılan değişiklikle, öğretmenlerin izinleri ve tatilleri düzenlendi.

Buna göre öğretmenler, yaz tatili içinde aralıksız iki ay izinli olacak ancak bu iki aylık izin sürelerinden arta kalan tatil zamanlarında, yönetmelikte saptanacak, meslekle ilgili çalışmalara katılmakla yükümlü olacaklar.

Olağanüstü hallerde izinler kısaltılabilecek

Rehberlik öğretmenleri; tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda ihtiyaç duyulması halinde izin ve tatil dönemlerinde de görevlendirilebilecek. Bu durumda rehberlik öğretmenlerinin izinleri bir aydan az olamayacak.

İlçe, il veya ülke genelinde genel hayatı etkileyen salgın hastalık, doğal afet, elverişsiz hava koşulları gibi nedenlerle eğitim öğretim faaliyetinin iki haftadan fazla süreyle yapılamaması halinde uygulanacak telafi programlarının ders yılı içinde tamamlanamadığı durumlarda, yaz tatilinde yapılacak eğitim ve öğretim faaliyetleri nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı‘nca öğretmenlerin izinleri kısaltılabilecek. Bu durumda öğretmenlerin izinleri bir aydan az olamayacak.

Kendilerine ikinci görev olarak okul/kurum yöneticiliği verilenler ve yüz yüze eğitim yapılmayan eğitim kurumlarında görevli öğretmenler ile Bakanlık merkez teşkilatı ve il/ilçe milli eğitim müdürlüklerinde görevlendirilen (yöneticilik dahil) öğretmenler, yıllık izinlerini Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre kullanacak.

‘Yaz tatilinin ortadan kalkması söz konusu değil’

Okul müdürleriyle müdür yardımcıları, tatil aylarında okul işlerini ayarlamak ve düzenlemek şartıyla sırayla izinlerini kullanacak. 

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk Meclis’te kabul edilen “Telafi eğitimi düzenlemesi” ile ilgili açıklamada bulundu ve düzenlemenin “kısmi ve hızlandırılmış bir telafi sürecini tanımladığını”, bunun dönem tekrarı ya  da yaz tatilinin ortadan kalkması anlamına gelmediğini söyledi. Yasanın Yükseköğretimle ilgili düzenlemeleri ise şu şekilde:

• Yükseköğretim Denetleme Kurulu’nun üyeliklerinde boşalma olması halinde eylülde seçim yapılması ve seçilen üyelerin ocakta göreve başlamasına ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılıyor.
• Üniversiteler Arası Kurul tarafından belirlenen takvime göre, yılda iki kez yapılabilen doçentlik başvuru sayısı artırılarak bekleme süresi azaltılacak. Doçentlik sınavında değerlendirmeye esas alınan raporlar, jüri üyelikleri, jüri ve başvuru sonucu, elektronik ortamda ilgililerin erişimine açılacak.

Öğretim görevlisi kadrosu için başvuracaklara 35 yaş sınırı 

• YÖK tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına başvuracak olanlar hariç, öğretim görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda, en az tezli yüksek lisans derecesine sahip olma ve 35 yaşından büyük olmama şartı aranacak.
• Yükseköğretim kurumlarının uygulamalı birimlerinde görev yapan ve kanunla kadroları öğretim görevlisi kadrolarına dönüştürülen uzman, çevirici, eğitim öğretim planlamacısı öğretim elemanlarına ders verme imkanı sağlanacak.
• Açıköğretim öğrencileri, katkı payı veya öğrenim ücretini ödemesi ve her dönem başında kaydını yenilemesi şartıyla öğrencilik haklarından yararlanacak. Üst üste dört dönem bu koşulları yerine getirmeyen öğrencinin ilgili programdan ilişiği kesilecek.
• Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanlarının tabi olduğu disiplin hükümleri, konu hakkındaki Anayasa Mahkemesi kararları da dikkate alınarak bilimsel özerkliğe uygun ve günün ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenleniyor. Ayrıca yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanı dışında iş sözleşmesiyle çalışan personel hakkında İş Kanunu, memurlar hakkında Devlet Memurları Kanunu‘nun uygulanmasına yönelik düzenleme de yer alıyor.
• Rektörlüğe bağlı birimlerde görev yapan akademik personel ve daire başkanı kadrosunun dengi ve üstü kadrolarda bulunan personel ile memurlar için yetkili disiplin kurullarının teşkili düzenleniyor.

Disiplin kurullarının oluşumu yeniden belirlendi

• Rektör tarafından verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı itiraz, üniversite disiplin kuruluna yapılacak. Uyarma ve kınama disiplin cezalarına karşı itiraz başvurusunun yapılacağı disiplin kurullarının oluşumu ve yönetimi yeniden belirleniyor.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı‘nın uygun görüşü ile YÖK tarafından çıkarılacak yönetmelik uyarınca, üniversitelerin ulusal veya uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen projelerine, toplam proje bedelinin yüzde 30’unu aşmamak kaydıyla kaynak aktarılabilecek, bilimsel araştırma projelerine hakem değerlendirmesi yapan alan uzmanlarına ücret ödenebilecek.
• Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere, döner sermaye gelirleri dışında üniversitenin; teknokent, teknopark, teknoloji transfer ofisi, iktisadi işletmeler ve iştirakleri gibi gelir getirici müesseseler ve birimleri sebebiyle ayrıca huzur hakkı, yönetici payı, koordinatörlük, danışmanlık ve benzeri ücretler ödenmeyecek.
• Devlet yükseköğretim kurumlarında yalnızca Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak veya öğretim üyelerinin yürüttükleri Ar-Ge kapsamındaki projelere yardımcı olmak için istihdam edilen doktoralı araştırmacılara ödenecek ücrete esas gösterge rakamı, 40 binden 60 bine yükseltilecek.
• Araştırma görevlisi kadrolarına atanıp tezli yüksek lisans eğitimini tamamlamış olanların, alanıyla ilgili doktora veya sanatta yeterlilik eğitimlerine başlamaları için kadrolarıyla ilişikleri en fazla altı ay daha devam edecek.

Faaliyet izni kaldırılan kurum vakfın tüzel kişiliğini etkilemeyecek

• Düzenleme vakıf yükseköğretim kurumlarıyla ilgili değişiklikler de içeriyor. Buna göre, vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim elemanlarının mali hakları, devlet yükseköğretim kurumlarında çalışan emsalleriyle eşitlenecek.
•  Vakıf yükseköğretim kurumları ön lisans, lisans, tezli yüksek lisans ve doktora düzeyindeki her bir diploma programında öğrenim gören öğrencilerden; ilgili programın en yüksek merkezi yerleştirme puanına sahip en az yüzde 15’i kadar öğrenciyi, söz konusu programın öğrenim süresi boyunca ücretsiz okutmakla yükümlü olacak. Bu öğrencilerden eğitim ve öğretim süreçlerine ilişkin ücret talep edilmeyecek. Tezli yüksek lisans, doktora ve özel yetenek sınavı ile öğrenci alan programlarda en yüksek yerleştirme puanı sıralaması dikkate alınacak.
• Vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin kaldırılması, kurucu vakfın tüzel kişiliğini etkilemeyecek. Öğrenciler, bursluluk durumları gözetilmek şartıyla eğitim-öğretim ücretlerini garantör üniversiteye ödemeye devam edecek.
• Faaliyet izni kaldırılan vakıf yükseköğretim kurumu adına, mülkiyeti Hazineye ait veya devletin hüküm ve tasarrufu altında olan taşınmazlara ilişkin tesis edilen irtifak hakları, verilen kullanma izinleri iptal edilecek. Bu taşınmazlar ile fiilen kullanılan taşınmazlar aynı amaçla kullanılmak üzere garantör üniversiteye tahsis edilecek.
•  Vakıf yükseköğretim kurumunun muaccel ve kısa vadeli borçlarını, toplam yıllık eğitim ve öğretim gelirleriyle veya mevcut mal varlığıyla ödeme imkanının bulunmadığının Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görüşü ve YÖK‘ün kararıyla tespit edilmesi halinde, faaliyet izni geçici olarak durdurulacak. 
• Vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin kaldırılması halinde, kurucu vakfa atanan kayyımın görevi sona erecek.
•  Faaliyet izni geçici durdurulan vakıf yükseköğretim kurumunun, eğitim-öğretim faaliyetleri için mülkiyetinde yeterli taşınmazı bulunmadığının veya mevcut mal varlığıyla eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdüremeyeceğinin garantör üniversite tarafından tespiti ve YÖK tarafından onaylanması halinde, faaliyet izni kaldırılacak.
• Yükseköğretim Kanunu’nda, vakıf yükseköğretim kurumlarına devlet yardımı yapılmasını da içeren düzenleme yürürlükten kaldırılıyor.
• Vakıf üniversitesi öğrencilerinin eğitimlerinin, ilgili vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulması ya da kaldırılması durumunda tamamlattırılmasında kullanılmak amacıyla; vakıf yükseköğretim kurumu, her yıl öğrenci gelirleri toplamının yüzde 2’sini, bir kamu bankasında kendi adına açılan hesaba teminat olarak aktaracak.