Yeşiller Partisi, hükümetin 18 Mayıs’ta alınan etilen polimer atık ithalatını yasaklama kararının iptal edilmesi konusunda plastik sektörü temsilcileriyle uzlaşması hakkında yazılı bir açıklama yaptı.
Yapılan açıklamada “Türkiye’nin yeniden Avrupa Birliği’nin çöplüğü haline geldiği algısını oluşturan çöp ithalatının serbest bırakılmamasını istiyoruz” ifadeleri kullanıldı.
‘Motivasyonunu sömürgecilikten alıyor’
Açıklamada “Geçmişi 1960’lara kadar giden ve motivasyonunu sömürgecilikten alan çöp ticareti ya da tüccarlar tarafından şirinleştirilmeye çalışılan ismiyle atık/hammadde ticareti gelişmiş ülkelerin çöplerinden kurtulmanın bir yolu olarak günümüze kadar sürmüştür” denildi.
Çoğunlukla Küresel Kuzey’den Küresel Güney’e doğru gerçekleşen bu ticaretin önemli bir ayağının da plastiklerden oluştuğu belirtilen açıklamada “2018 yılına kadar Çin’in aldığı plastik çöpler, Çin’in getirdiği yasağın ardından içerisinde Türkiye’nin de olduğu Endonezya, Vietnam, Laos, Kamboçya, Bangladeş ve Filipinler gibi ülkelere doğru yöneldi” ifadeleri kullanıldı.
‘En fazla çöp ithal eden ülke’
Türkiye’nin 2020 yılına gelindiğinde en fazla plastik çöp ithal eden ülke konumuna yükseldiği hatırlatılan metinde “Bu sürede ithal edilen plastik çöpler Adana başta olmak üzere İstanbul, İzmir gibi illerde yasadışı olarak arazilere terk edildi ve birçok yerde de yakıldı” bilgisi paylaşıldı.
Açıklamada aynı dönemde Türkiye’deki geri dönüşüm tesislerindeki nedeni belirlenemeyen yangınların sayısının da arttığı belirtildi. Gerçekleştirilen araştırmaya göre 2016 yılında 8 adet, 2017 yılında 7 adet, 2018 yılında 15 adet 2019 yılında 33 adet ve 2020 yılında da 65 adet plastik ve plastik geri dönüşüm tesisi yangını çıktığı belgelenmişti.
2021’in ilk altı ayı için bu sayının geçen yılı geride bırakarak 68’e ulaştığı belirtilen açıklamada “Bu her 2-3 günde bir, bir yangın çıktığı anlamına geliyor. Bu sürede Türkiye’nin plastik çöp ithalatı da ciddi seviyede bir artış göstermiştir. 2016 yılında 159.569 ton, 2017 yılında 261.863 ton, 2018 yılında 439.909 ton ve 2020 yılında da sadece AB üyesi ülkelerden toplamda 750 bin ton plastik çöp ham madde adı altında ithal edilmiştir” denildi.
‘Lobi faaliyetleri sonuç verdi’
Gerçekleşen yasadışı faaliyetlerin üç yıldır gündeme gelse de bakanlığın kayda değer bir önlem almadığı belirtilen açıklamada “Ancak artık göz ardı edilemez hale gelen yasadışı faaliyetler nedeniyle ilgili bakanlık çöp ithalatını 2 Temmuz 2021’de uygulamaya girecek şekilde önemli oranda yasaklamıştır. Bu esnada bu işten ciddi anlamda para kazanan şirketler, sahip oldukları STK görünümlü lobi grupları üzerinden ciddi bir lobicilik faaliyeti gerçekleştirmiş ve bu konuda yanlış bilgilere ısmarlama haberleri gazete, dergi ve görsel medya üzerinden dolaşıma sokmuştur” denildi.
Açıklamada “Bu bağlamda harcandığı tahmin edilen milyonlarca TL PR parası neticesini vermiş ve bugün itibariyle basın yayın organlarına ithalatın tekrar açılacağı bilgisi düşmüştür. Hükümetin vizyon projesi olarak nitelendirdiği Sıfır Atık projesinin bile sıfırlandığı bu haberlerin gerçek olmamasını ve Türkiye’nin yeniden AB’nin çöplüğü haline geldiği algısını oluşturan çöp ithalatının serbest bırakılmamasını istiyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Açıklama “Türkiye’nin çevresini ve doğasını katleden ve adeta bir ekokırım faaliyetine dönüşen plastik çöp ithalatındaki yasağı kaldırmaya ve Türkiye’yi tüccarların manipülasyonlarla çöp sömürgesi haline getirmeye çalıştığı bir ülke konumuna sokmaya yeltenilmemelidir” sözleriyle sona erdi.