[Yeşil Gazete Karadeniz’de] Zonguldak’ta 15 yıldır kullanılmayan çöp döküm alanı sahilleri tehdit ediyor

Haber: Cevat Baran ÇAYDAŞ

*

Zonguldak‘ta 2009 yılında yeni katı atık depolama tesisi yapılmasının ardından çöp dökümüne kapatılan vahşi çöp depolama alanında bulunan atıklar, deniz sezonunun da başlaması nedeniyle kent sahillerini kullanan insanların sağlığını tehdit ediyor.

Hazine arazisi olan söz konusu alanda bulunan evsel atıkların yanı sıra tonlarca tıbbi ve kimyasal atık, Karadeniz’in dev dalgalarıyla önce denize sonra sahillere yayılıyor.

15 yıldır çözülmeyen eski çöp döküm alanı sorununa ilişkin Yeşil Gazete‘ye konuşan Zonguldak Belediye Başkanı Tahsin Erdem ve Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk konuyu, “Zonguldak’ın en büyük çevre sorunlarından birisi” olarak değerlendiriyor.

‘Bakanlık 15 yıldır sorunu öteledi’

Vahşi çöp depolama alanının yarattığı doğa tahribatına ilişkin konuşan Zonguldak Belediye Başkanı Tahsin Erdem şunları söylüyor:

“Burada biriken özellikle kimyasal ve tıbbi atıklar deniz suyuna karışıyor. Artık öyle vahim bir duruma geldi ki, dalgalarla birlikte Öğretmenevi’nin yakınlarındaki kameriyelerin olduğu bölgeye kadar geldi bu çöpler. Bu duruma gelinmesinde hükümet yetkililerinin ve dolayısıyla da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının bir numaralı siyasi sorumlu olduğunu söyleyebilirim. 15 yıldır o bölgeye yönelik projeler ötelendi. Gelişmiş ülkelerde halk sağlığını doğrudan tehdit eden bu gibi doğa tahribatlarında olağanüstü hal ilan edilir. Ben burayı Zonguldak’ın ve ülkemizin en büyük çevre sorunlarından birisi olarak görüyorum.”

Belediye’nin sorunu çözecek bütçesi yok

Erdem, sorununun çözümüne ilişkin projelerinin olduğunu, ancak bununla ilgili henüz yeterli düzeyde bir bütçelerinin olmadığını ifade ediyor:

“Bu soruna dair benden önceki dönemde görev yapan arkadaşlarımızın da projeleri vardı, lakin yapılamadı. Biz burası için bir an önce harekete geçmek istiyoruz, ama maalesef bugünkü ekonomik koşullarda belediye olarak bütçemizin bunu yapabilmesi mümkün değil. Avrupa Birliği ile ilgili fonlardan yararlanarak bu kapsamda destek projesi alabilirsek burası için girişimlerimiz olacak elimizden geldiğince. Kozlu sahil yolu bizim belediye sınırlarımızın içinde olmaması, bizim burayı görmezden geleceğimiz anlamına gelmez.”

‘Su kaynaklarını kirletiyor, metan gazı yayıyor’

Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk de, eski çöp döküm alanının atıl vaziyette bırakılmasının kentin çözülmesi gereken en büyük sorunlarından birisi olarak gördüğünü ifade ediyor:

“Kentimizde uzun yıllar önce vahşi depolama alanı olarak kullanılan arazi, her açıdan risk taşıyor ve uzun yıllara dayanan bir sorun. Alanda depolanan çöplerin, on yıllar boyunca dalgalarla denize yayıldığı, oradan sahillere vurduğu biliniyor. Denizin yanı sıra yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarını kirleterek insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyen çöp döküm alanı, gaz içeriği nedeniyle de oldukça tehlikeli. Yıllarca yarattığı görüntü kirliliğinin yanı sıra yaydığı gazlarla kent halkına zarar verdiği kuvvetle muhtemel. Muhtemel diyorum, bunu kanıtlayacak bir veri, yapılmış kapsamlı bir çalışma maalesef bulunmuyor.”

‘Patlama ihtimali yüksek’

Bu tip alanlarda organik maddelerin bozunumuyla oluşan metan gazının atmosfer ve insan sağlığı açısından zararlı olduğu gibi, patlayıcılığının da son derece yüksek olduğuna dikkat çeken Öztürk, bilim insanlarının metanın, moleküler ölçekte küresel ısınmaya karbondioksitten takriben 21 kat daha fazla etki yaptığını ve diğer gazlara nazaran atmosferde daha uzun kaldığını söylediğine dikkat çekiyor.

Öztürk’ün dile getirdiği çözüm önerileri de şöyle:

• “Öncelikle sahada metan drenajı yapılmalı, sonrasında da sair çalışmalara devam edilmelidir. Bu çalışma, mutlaka, hazırlanacak bir proje dahilinde, deneyimli kişi ya da firmalar eliyle yapılmalıdır.
• Alan ıslahı sırasından, denize geçen sızıntı sularının zararlı etkilerinin en aza indirilmesi için mutlaka önlemler alınmalıdır.
• Tehlikesizleştirilen alan yeşil alan olarak toplumsal kullanıma açılmalıdır.
• Ayrıca alanı dalgaların yıpratıcı etkisinden kurtarmak için yapılacak koruma yapıları da kent estetiği düşünülerek ele alınmalı, upuzun, sipsivri beton yapılardan kesinlikle uzak durulmalıdır.
• Bunu başarmak için tüm çalışmalar daha önce de belirttiğim gibi pek çok alandan uzman görüşü alınarak yürütülmeli, kent estetiği ve doğanın korunması başat kaygı olmalıdır.”