Bugün hükümet tarafından yapılacak olan toplu HES açılışına tepkiler gelmeye devam ediyor. Açılışı yapılacak olan tesislerden biri yapımı yıllardır süren ve Artvin Çoruh vadisini yok ederek baraj gölüne dönüştürecek olan bir dizi barajın en büyüğü olan Deriner barajı. Deriner barajı ve yok olan Çoruh vadisini bölgede yıllardır çevre ve ekoloji mücadelesi yürüten Yeşil Artvin Derneği’ne sorduk.
Yeşil Gazete’nin sorularını yanıtlayan Yeşil Artvin Derneği Başkanı Nur Neşe Karahan “Ankara’da oturup harita üzerinde belirledikleri nehirlerimiz, vadilerimiz, ormanlarımız, köylerimiz, yaylalarımız, meralarımız üzerinde yatırım yaptıklarını düşünenler ile bu açılışlardaki tesis sayılarını ve sözde harcanan paraları okuyunca genellikle büyük işler başarıldığını sananlar ‘iyi tamam da, kaybedilenler nedir?’ diye sormaz ne yazık ki? Biz Artvinliler dışında tabii…” diyor.
12 Aralık 2012’de aralarında Çoruh Nehri üzerinde yapımı tamamlanan Deriner Barajı’nın da bulunduğu çok sayıda tesisin açılışının yapılacağını söyleyen Karahan “Sayıları açılış tarihine sanki zorla uydurularak yapılan bu ilginç açılış törenlerinden son yıllarda en fazla etkilenen il sanıyoruz ki Artvin’dir” diyor ve Artvin’de sürdürülen projelerle ilgili bazı sayılar veriyor:
“(a) Çoruh Nehri anakolu ve yan kolları üzerinde tamamlanan ve tamamlanacak olan 15 büyük barajdan 7 tanesi Artvin sınırları içerisinde, (b) Büyük barajlar yanında ildeki birçok dere üzerinde yaklaşık 160 nehir tipi HES projesi planlanmış durumda, bunlardan yaklaşık 30 tanesi ya tamamlandı ya da inşa halinde, (c) Çoruh Vadisi barajlarla ve HES projeleri ile geri dönüşü olmayacak şekilde değiştirilirken, vadinin yukarı kesimlerinde yüzlerce kilometrelik yol inşaatları halen devam ediyor ve (d) Vadinin yukarı kısımlarındaki doğal yaşlı ormanlar il genelinde verilen yüzlerce madencilik faaliyetleri ile delik-deşik ediliyor.”
“Yaklaşık 8-9 bin kişi zorunlu göç mağduru”
Yeşil Artvin Derneği başkanı Nur Neşe Karahan, Artvin’de devam eden bu projelerin Çoruh vadisine verdiği zararları ise şöyle sıralıyor:
“Çoruh Vadisi sahip olduğu özel coğrafi ve iklim özellikleri ile Akdeniz iklimini ve dolayısıyla zeytin, fıstık çamı, defne ve sandal başta olmak üzere çok sayıda Akdeniz bitki türünü barındırır. Bugün Artvin’de yüz yıllardır, zor arazi şartlarında inanılmaz bir sosyolojik ve kültürel yapı oluşturan Yusufeli ilçe merkezi ile Çoruh vadisi boyunca yer alan yüzlerce köyde yaşayan yaklaşık 8-9 bin kişinin zorunlu göçü yaşanıyor. Zaten sınırlı olan ve çoğunlukla Çoruh Nehri’nin binlerce yılda oluşturduğu taşkın ovalarında bulunan tarım alanları barajlara kurban edilerek kaybediliyor. Kısacası kendine özgü bir geçiş ve yaşam alanı olan bu Vadi ardarda yapılan büyük barajlarla tamamen yok ediliyor. Öyle ki, simgemiz olan, yaşam tarzımızın ve kültürümüzün oluşumunda mutlak etkisi olan “coşkun ve deli Çoruh’tan, durgun ve göletler zinciri Çoruh’a dönüşüm” sağlanmıştır ve insanlar kendi kendilerine yettikleri köylerinden, şehirlerin korkutucu ve kalabalık ortamlarına zorunlu olarak göç ettirilmektedir.”
Karahan sözlerini “yatırımlar, doğal kaynakları yok etmeden yapılmalı, çevrede olabilecek kayıplar en az ve yerine koyulabilir olmalıdır” diyerek sonlandırıyor.
Evet, uzunluğu 150 kilometreyi bulan, coşkun sularıyla, vahşi coğrafyasıyla tanınan Çoruh vadisi göz göre göre yok ediliyor. Bu katliama da Başbakan’ın katılımıyla gösterişli bir “açılış töreni” yapılıyor. Yaptığı doğa katliamlarını bütün tepkileri görmezden gelerek törenle duyuran bir hükemetimiz var yani. Şimdi artık törende konuşacak olan Başbakan Erdoğan’ın ve HES Bakanı Eroğlu’nun bugün derelerle, bu dereleri ve yaşamı savunanları nasıl suçlayacağını merakla bekliyoruz.
Haber: Ümit Şahin – Yeşil Gazete
