‘Yaşlılara Saygı Haftası’nda açık çağrı: Deprem yaşlı gözetmiyor, biz gözetmek zorundayız

65+ Yaşlı Hakları Derneği, 23-24 Şubat tarihinde Adıyaman, Kahramanmaraş ve Malatya ve 3-5 Mart tarihlerinde Gaziantep ve Hatay‘da saha ziyaretleri gerçekleştirdi.

6 Şubat Depremi’nin 10’uncu dakikasından itibaren yardım çalışmaları yürüttüklerini belirten dernekçe yapılan açıklamada, yapılan saha açıklamalarından hareketle edinilen izlenimler şöyle aktarıldı:

“İki ziyaret arasında sahadaki durumun önemli ölçüde ve iyiye doğru değiştiği açıktır. Çadır ve konteyner kentlerin kurulmasıyla birlikte depremzedelerin acil barınma sorunu çözülme yoluna giriyor. Özellikle çocuklara yönelik etkinlikler başta olmak üzere, psiko-sosyal destek çalışmaları hız kazanmış. Ancak düzenli çadır ve konteyner kentlerde bile, genel hijyen koşulları geliştirilmeye muhtaçtır.

Dernek olarak, özel ilgi alanımız olduğu için özellikle gözlemlediğimiz, fiziki hareketlilik zorlukları olan yaşlıların ve genel olarak engellilerin kullanıma uygun, konteyner, WC ve duş kabinleri büyük bir eksiklik olmaya devam etmektedir.”

Bakıma muhtaç 782 yaşlı ve 2003 engelli…

Henüz Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı‘nın (ASHB) tarama çalışmaları tamamlanmadığı için kesin rakamlar olmamakla birlikte, deprem bölgesinde özel ihtiyaçları olan yüzlerce yaşlı ve engelli olduğunun hatırda tutulması gerektiğinin belirtildiği açıklamada şunlar aktarıldı:

“ASHB’nin, deprem bölgesindeki kuruluşlarından hizmet alan ya da çadırlarda barınan bakıma muhtaç 782 yaşlı ve 2003 engelli bireyi farklı illerdeki kuruluşlarına yerleştirmiş olması, acil duruma yönelik doğru çözümdür. Ancak bu bireyler, büyük ihtimalle, zaman içinde konteyner kentlere, ailelerinin yanına döneceklerdir.”

65+ Yaşlı Hakları Derneği’nce yapılan açıklamada ayrıca enkaz altından uzuv kaybıyla kurtulan ve şu anda ameliyatları tamamlanıp tedavileri hastanelerde süren çok sayıda depremzedenin de zaman içinde konteyner kentlere döneceği, engelli sayısının artacağının da dikkate alınması gerektiği vurgulandı.

‘Konteynerkent kurulurken doğru planlama önümüzdeki aylarda herkesin işini kolaylaştırır’

Dernekçe yapılan açıklamada, deprem bölgesinde hızla konteyner kentler kurulurken, başta AFAD ve ASHB olmak üzere yetkililere, konteyner kent kuran, kurmayı planlayan kamu kurumlarına, şirketlere, yardım kuruluşlarına şu çağrıda bulunuldu:

• Her 100 konteynerden 10’unu yaşlı ve engelliler için düzenlemeye özen gösterin,
• En azından giriş, bir oda ve WC kapısı kapısı tekerlekli sandalye geçebilecek genişlikte olmalı,
• WC’de tutunma barı ve klozet yükseltici bulunmalı
• Girişte gerekliyse rampa olmalı,
• Konteyner kentlerde sosyal donatı alanlarını yaşlı ve engellilerin erişebileceği şekilde düzenlemeyi unutmayın,
• Yaşlı bireyler ve engelli bireyler için, bir araya gelip sosyalleşebilecekleri ayrı ayrı alanlar yaratmaya özen gösterin,
• Yaşlı ve engellilerin aşevi ve sahra mutfaklarından hizmet almasını kolaylaştıracak önlemler alın,
• Ortak WC ve duşlarda, her ünitede yaşlı ve engelliler için düzenlenmiş en az bir kabin olmasını sağlayın.

Saha gezisinde ayrıca yaşlı ve engellilerin kullanımına uygun donatılmış, tekerlekli sandalye ile girilebilecek, içinde bir yardımcının da bulunabileceği hacimde WC-Duş kabini temininde zorluk olduğunun görüldüğü aktarılarak “Bu koşullara uyan, sağlam ve dayanıklı bir kabin tasarımı için Ankara merkezli Practical Storage Mühendislik Ltd. ile işbirliği yaptık. WC-Duş kabinin prototipi de üretildi. İlk partinin üretimi tamamlandı” denildi.

Dernek, Turkish Philantrophy Funds’ın “Türkiye Deprem Fonu”ndan aldığı hibeyle gelecek günlerde, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay’da üçer konteyner kentte, konteyner kent kuran kuruluşlara örnek olmasını da dilediklerini belirttikleri toplam 18 ünite kurmayı planladıklarını bildirdi.

‘Deprem bölgesinde kalıcı konut projelerinde yaşlı ve engelliler unutulmasın’

Ayrıca açıklamayla deprem yaralarının sarılması sürecinin devamı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na, Toplu Konut İdaresi’ne ve yüklenici firmalara çağrıda da bulunuldu:

• Yerleşik konut projelerinde yaşlı ve engelliler için yüzde 10 kontenjan ayrılmalı.
• Bu konutlar yaşlı ve engellilerin güvenli kullanımına uygun tasarlanmasına özen gösterilmeli.
• Apartman girişlerinde, ortak alanlarda ve konut içlerinde güvenli kullanım için gerekli önlemler alınmalı.
• Her projede yaşlı ve engellilerin erişebileceği sosyal donatı alanları olmasına özen gösterilmeli.

65+ Yaşlı Hakları Derneği’nin saha ziyaretleri raporlarına web sitesinden ulaşılabilir.