By Yağmur ormanlarını izlemek, ormanları ve içinde yaşayan canlıları korumaya çalışmak büyük bir mücadele. Çoğunlukla yüksek miktarlarda para ve zamana ihtiyaç duyulduğu gibi tehlikeler de barındıran bir uğraş. Fakat artık bu amaçla kullanılabilecek yeni bir araç var. İnsansız hava araçları.
Orangutan yuvalarını gösteren fotoğraflardan bir kolaj
Lian Pin Koh ConservationDrones.org isimli insansız hava araçları (İHA) sağlayan kar amacı taşımayan kuruluşun kurucularından. Şimdiden birçok ülkede devletler ve örgütler tarafından ormanların gözlenmesi, yasadışı avcılık ve keresteciliğe karşı korunması, bilimsel veri toplanması amaçlarıyla bu insansız hava araçları kullanılıyor.
2013 TED konuşmalarında Koh belirttiği üzere “Gerçek şu ki, koruma amaçlı bir İHA iyi bir dizüstü bilgisayar ya da dürbünden çok daha fazla para etmiyor”. Koh Adelaide Üniversitesi’nde (Avustralya) doçent ve birçok bilimsel makaleye imza atmış birisi. Birçok profesyonel taktir ve ödül kazanmış durumda.
Doğa koruma amaçlı kullanılan İHA
Mongabay.com’un Koh ile yaptığı röportaj geçtiğimiz cuma günü yayınlandı.
Lian Pih Koh bir İHA’yı uçuşa hazırlıyor
İşte o röportaj
Mongabay.com: Arka planınızda ne yer alıyor?
Lian Pin Koh: Ben doğa korumacı bir ekolojistim. Doktoramı Princeton Üniversitesi’nde ekoloji ve evrimsel biyoloji bölümünde yaptım.
Mongabay.com: Ne zamandır tropik ormanların korunmasında çalışıyorsunuz ve nerelerde? Çalışmalarınızın odak noktası nedir?
Lian Pin Koh: Tropik ormanların korunması ve araştırılması üzerine geçtiğimiz 10 yıldır çalışıyorum. Çalışmamın büyük bir bölümü Güneydoğu Asya’ya odaklanmış durumda fakat Sahara altı Afrika ve Latin Amerika’ya da uzanıyor. Çalışmaların ekonomik gelişmelere ayak uydurmasına yardımcı olmak ve tropiklerde çevre koruması için yeni araştırmalar ve araçlar geliştirmekle uğraşıyorum. Çalışmamın özel bir alanı gelişen hurma yağı endüstrisinin çevresel ve sosyal etkilerini anlamak üzerine.
Mongabay.com: Orman korumacığılığında sizce bir sonraki atılım ya da gelişme nedir? Ve neden?
Lian Pin Koh: Orman korumacılığındaki gelişme bence İHA’lar ve orman içerisine yerleştirilen entegre ağ alıcıları gibi diğer sahalardan teknolojilerin kullanımıdır.
Mongabay.com: Bu icatlardan şu an kullanılmakta olan herhangi birine dair örnekleriniz var mı?
Lian Pin Koh: ConservationDrones.org‘nin sağladığı İHA’ların dünyanın birçok bölgesinde test uçuşlarını yapıyor olmaları buna bir örnek olabilir. Doğa koruma amaçlı bu İHA’lar şu an Bardia ve Chitwan Ulusal Park’larında (Nepal) kaçak avcıları tespit etmek amacıyla test uçuşları gerçekleştiriyorlar. Bu İHA’lar aynı zamanda Hindistan’daki Panna Kaplan Koruma Bölgesi’nde yalnızca kaçak avcıları tespit etmek için değil aynı zamanda kaplan nüfusunu izlemek için de kullanılmaya başlandı.
Mongabay.com: Bu fikri yaygınlaştırmak önünde engeller nelerdir?
Lian Pin Koh: Bu teknolojinin yaygın olarak kullanımı önündeki en büyük engel kamuoyunun İHA’lar hakkındaki olumsuz bakış açısı. Bu araçların bahsinin geçmesi birkaç ulusun kullandığı casus ya da askeri amaçlı İHA’ları akıllara getiriyor. Gerçek şu ki doğa koruma amaçlı olan bu İHA’lar doğa koruma işinde çalışan insanlar için gökyüzünde bir göz olmaları amacıyla yerleştirilmiş kameralar ve otopilot sistemiyle donatılmış model uçaklar. ConservationDrones.org‘un ana görevlerinden biri bu teknolojinin ne kadar faydalı olduğu konusunda farkındalık yaratmak ve kamuoyunu bu sivil İHA’ların iyi amaçlarla kullanılabileceği hakkında bilgilendirmek.
Koruma amaçlı İHA’ların olası uçuş planları
İHA ile çekilmiş bir fil fotoğrafı
Mongabay.com: Yağmur ormanı korumacılığındaki bu icatlara kişisel olarak herhangi bir projede ya da araştırmada dahil oldunuz mu?
Lian Pin Koh: Düşük maliyetli İHA’ları doğa korumacılarına sağlamak için kar amacı gütmeden kurulan ConservationDrones.org‘in kurucularından biriyim. Geçtiğimiz iki yıldır WWF Nepal, Hindistan Vahşi Yaşam Enstitüsü (Wildlife Institure of India), WCS Belize, Sumatra Orangutan Koruma Programı (Sumatran Orangutan Conservation Programme) gibi dünyanın birçok bölgesinden ortaklarmızla bu teknolojinin sahada yer alması için yakinen çalışıyoruz.
ConservationDrones.org Nominent Trust’ın BitTorrent, Raspberry Pi, Arduino, Github, Ushanidi, Kickstarter, Wikipedia gibi dijital teknolojiler kullanan dünyanın en çok ilham veren 100 sosyal yeniliğinden biri.
(Yeşil Gazete)
Comments