By 
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) “Çocuk İşgücü Araştırması” isimli araştırmasını yayınladı. Araştırmaya göre 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin kişi oldu.
Daha önce 2012 yılında yapılan araştırmada 6-17 yaş grubundaki 15 milyon 247 bin çocuktan 893 bininin çalıştığı belirtilmişti. TUİK, bir önceki araştırmasıyla bu yıl yayınlanan araştırma arasında kapsam ve yöntem açısından farklılıklar olduğunu söyledi.
Çalışan çocuk sayısı 720 bin
Türkiye genelinde 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısı 16 milyon 457 bin kişi olarak tahmin edildi. Bu yaş grubundaki çocuklar, kurumsal olmayan nüfusun yüzde 20,3’ünü oluşturdu.
Ekonomik faaliyette çalışan çocuklara ilişkin temel göstergeler, 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Yaş grupları itibariyle, 5-11 yaş grubundaki çocuk sayısı 9 milyon 12 bin, 12-14 yaş grubundaki çocuk sayısı 3 milyon 796 bin, 15-17 yaş grubundaki çocuk sayısı ise 3 milyon 649 bin kişi olarak tahmin edildi.
Bir ekonomik faaliyette çalışan 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısı 720 bin kişi olup çalışan çocuklar arasında 5 yaşında çocuk gözlenmedi. 5-17 yaş grubunda çalışan çocukların aynı yaş grubundaki çocuklar içinde payını gösteren istihdam oranı ise yüzde 4,4 oldu.
Yüzde 80’e yakını 15-17 yaşa arasında
Çalışan çocukların yüzde 79,7’sini 15-17 yaş grubundakiler oluştururken, yüzde 15,9’unu 12-14 yaş grubundakiler, yüzde 4,4’ünü ise 5-11 yaş grubundaki çocuklar oluşturdu. Cinsiyete göre incelendiğinde, çalışan çocukların yüzde 70,6’sını erkek çocukların, yüzde 29,4’ünü ise kız çocukların oluşturduğu görüldü.
Yüzde 65,7’si aynı zamanda eğitime devam etti
Eğitime devam durumuna göre ekonomik faaliyetlerde çalışan çocuklar, 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Çalışan çocukların yüzde 65,7’si bir eğitime devam ederken, bu oran erkeklerde yüzde 65,6, kızlarda yüzde 66,1 oldu. Yaş gruplarına göre, 5-14 yaş grubundaki çalışan çocukların yüzde 72,0’ı, 15-17 yaş grubunda çalışan çocukların ise yüzde 64,1’i aynı zamanda bir eğitime devam etti. Çalışan çocukların yüzde 34,3’ü eğitime devam etmedi.
Ekonomik faaliyetlerde çalışan çocukların eğitime devam durumu (%), 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
En büyük sebep hane halkına katkı
Çalışan çocukların çalışma nedenlerinde ilk sırayı yüzde 35,9 ile “hanehalkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak”, alırken bunu, yüzde 34,4 ile “iş öğrenmek, meslek sahibi olmak”, yüzde 23,2 ile “hanehalkı gelirine katkıda bulunmak” izledi. Çocukların yüzde 6,4’ü ise “kendi ihtiyaçlarını karşılamak” amacıyla çalıştı.
Ekonomik faaliyetlerde çalışan çocukların çalışma nedeni (%), 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Yarısı hizmet sektöründe
Çalışan çocukların yüzde 30,8’i tarım, yüzde 23,7’si sanayi yüzde 45,5’i ise hizmet sektöründe yer aldı. Yaş grubuna göre incelendiğinde; 5-14 yaş grubunda çalışan çocukların yüzde 64,1 ile tarım sektöründe 15-17 yaş grubunda çalışan çocukların ise yüzde 51 ile hizmet sektöründe ağırlık kazandığı görüldü.
Ekonomik faaliyet koluna göre çalışan çocuklar, 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Yüzde 63,3’ü ücretli veya yevmiyeli olarak çalıştı
İşteki durumuna göre çalışan çocukların yüzde 63,3’ü ücretli veya yevmiyeli, yüzde 36,2’si ücretsiz aile işçisi, yüzde 0,5’i ise kendi hesabına olarak çalıştı.
Çalışan çocukların yüzde 66’sı düzenli işyerinde, yüzde 30,4’ü tarla-bahçede, yüzde 3’ü seyyar sabit olmayan işyeri veya pazar yerinde, yüzde 0,5’i ise evde çalıştı.
Fiziksel sağlığı kötü etkileyen koşullarda çalıştılar
Çalışma ortamında fiziksel sağlığı olumsuz etkileyen faktörler incelendiğinde; çalışan çocukların yüzde 12,9’unun aşırı sıcak/soğuk ya da aşırı nemli/nemsiz bir ortamda çalıştığı, yüzde 10,8’inin kimyasal madde, toz duman veya zararlı gazlara maruz kaldığı görüldü. Çalışan çocukların yüzde 10,1’i zor duruş şekli veya harekete maruz kaldı veya ağır yük taşıdı, yüzde 10’u ise gürültü veya şiddetli sarsıntıya maruz kaldı.
Çalışan çocukların yüzde 6,4’ünün çalıştığı ortamda kaza riski ile karşı karşıya kaldığı, yüzde 4,6’sının ise çalıştığı işyerinde göz yorgunluğu veya görsel odaklanma konusunda risk altında olduğu belirlendi.
Çalışma ortamlarında fiziksel sağlığı olumsuz etkileyen faktörler (%), 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Çalışan çocukların yüzde 1,3’ü çalıştığı yerde bir yaralanma veya sakatlanmaya maruz kalırken, yüzde 4,4’ü çalıştığı yerde yaralanma veya sakatlanma durumuna tanık oldu.
İşyerinin çalışma koşullarından kaynaklı herhangi bir rahatsızlık geçirenlerin oranı yüzde 0,6 iken, bu duruma tanık olanların oranı yüzde 2,2 oldu. Çalışan çocukların yüzde 0,1’i çalıştığı yerde fiziksel, sözlü şiddet veya kötü muameleye maruz kalırken, bu duruma tanık olanların oranı ise yüzde 1,5 oldu.
Ev işlerine yardımcı olanların oranı yüzde 45,5
Ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocuklar, hane için alışveriş, temizlik, yemek, ütü vb. ev işleri ile hanede kendinden küçük çocuklara veya yaşlı/engelli/hasta bir yakına bakma konularında ailesine destek olan çocukları ifade ettiği belirtildi. Bu çocuklar, çalışan çocuk kapsamında yer almadı.
Bu çerçevede, 5-17 yaş grubunda, ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocukların oranı yüzde 45,5 oldu. Bu oran, erkek çocuklarında yüzde 40; kız çocuklarında yüzde 51,3 oldu.
Ev işlerinde yardımcı olma durumuna göre çocuklar (%), 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Yüzde 40,2’si haftada iki saat ve daha az ayırdı
Ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocuklar referans haftasında ortalama 5,8 saat bu işlere zaman ayırdı. Çocukların yüzde 40,2’si referans haftasında ev işlerine iki saat ve daha az zaman harcarken, yüzde 37,0’ı 3-7 saat, yüzde 14,5’i 8-14 saat, yüzde 5,4’ü 15-20 saat, yüzde üçü ise 21 saat ve daha fazla zaman harcadı.
Cinsiyete göre incelendiğinde; kız çocuklarının ev işlerine daha fazla zaman harcadığı görüldü. Erkek çocukların yüzde 16,3’ü, kız çocukların ise yüzde 28,3’ü ev işlerinde haftada 8 saat ve daha uzun süre katkı sağladı.
Referans haftasında ev işlerine harcanan haftalık fiili süreye göre çocuklar, 5-17 yaş, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2019
Comments