ManşetEkonomiTürkiye

Türkiye ekonomisinde enflasyon ve ‘işgal’in yankıları: Benzin, ekmek ve yağ krizi yakın

Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın Türkiye'yi tarım ürünleri ithalatında zorlaması bekleniyor. Türkiye'de enflasyon yükseliyor, benzin fiyatlarına yeni zamlar geliyor.
Yeşil GazeteBy
0

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)‘in dün açıkladığı enflasyon rakamlarının ardından bugün de benzine ikinci kez zam geleceği açıklandı.

Buna göre, dün gece  motorine 1 lira 51 kuruş, benzine 88 kuruş gelen zammın ardından benzin ve motorine 5 Mart’tan itibaren geçerli olacak ikinci bir zam daha yapılacak. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS) belirttiğine göre Ankara’da ortalama 17,55 liradan satılan benzinin litre fiyatı 18,08 lira olacak. Benzinin litresi İstanbul’da 17,46 liradan 17,99 liraya, İzmir’de 17,58 liradan 18,11 liraya çıkacak.

Dün açıklanan enflasyon rakamlarına göre, Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yıllık bazdaki en büyük enflasyon artışı yüzde 213,7 ile ham petrol ve doğal gaz sektöründe görülmüş Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) göre de enflasyonunun en yüksek olduğu grup 75,75 ile ulaştırma olmuştu.

Tarım ithalatında ‘savaş önlemleri’

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, buğday ve ayçiçek yağı ithalatında bu iki ülkeye bağımlı Türkiye’yi de doğrudan etkileyecek. Ekmek fiyatlarının giderek artması beklenirken, bugün Cumhurbaşkanı kararnamesiyle ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ihracat kısıtlama yetkisi genişletildi. Bakanlığın ihracatını kısıtlayabileceği ürünlere, savaş yüzünden arz sıkıntısı yaşanılacağı düşünülen un ve yağ çeşitleri (pirinç, buğday ve mısır unu, ayçiçek tohumu yağı vb.) dışında büyükbaş ve küçükbaş hayvan eti de eklendi. Bakanlığın ihracatı kısıtlama yetkisi getirebileceği ürün sayısı geçen ay yirmiye çıkarılmıştı. 

Ayrıca teknik ve sınai amaçla kullanılan yağların ithalatında gümlük vergisi sıfırlandı. Resmi Gazete‘de yayımlanan karara göre, 30 Haziran’a kadar ithalatında sıfır gümrük vergisi uygulanacak ürünler arasında ham, prina, soya, aspir, ayçiçek tohumu ve mısır yağları bulunuyor.

İki ülke arasında çıkan savaş Türkiye’nin ham yağ ithalatını büyük oranda durdurdu. Türkiye bitkisel yağ üretiminde ihracatçı konumunda olsa da ham madde konusunda kendine yetemiyor, tükettiği ayçiçeğin yüzde 36’sını ithal ediyor. Dünyanın en büyük ayçiçeği ithalatçısı olan Türkiye, bu ithalatı da ağırlıklı olarak Ukrayna ve Rusya’dan gerçekleştiriyor. Türkiye’ye gelen buğdayın da %65’i Rusya’dan, %13’ü de Ukrayna’dan ithal ediliyor.

CHP milletvekili endüstri mühendisi Ömer Fethi Gürer de, arzın karşılanamamasının ürünlerdeki tağşişi artırabileceği uyarısını yaparak kontrollerin arttırılması gerektiğini belirtti.

Dünya Gazetesi‘nden Ali Ekber Yıldırım‘ın aktardığına göre ,Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “Mevcut durumda bitkisel yağ sektörü diğer gıda sektörlerine göre çok daha stratejik duruma gelmiştir. Ülkemizin stokları, market rafları dahil mart sonu veya nisan ortasına kadar yetecek düzeydedir. Hali hazırda sektörümüzün Rusya ve Ukrayna siparişli 15-16 adet gemisi Karadeniz limanlarında beklemektedir”  dedi.

Gıda enflasyonunda dünyada dördüncü sıradayız

TÜİK’in dün açıkladığı TÜFE yıllık bazda yüzde 54 olan enflasyonda tüketici bazında en çok artış %75,7’le ulaşım, %64,8’le ev eşyası, %64,5 ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarında yaşandı.

Türkiye bu gıda enflasyon rakamıyla Venezuela, Lübnan ve Zimbabve‘nin ardından dünyada gıdada enflasyonun en yüksek olduğu dördüncü ülke oldu.

Toprak Mahsulleri Ofisi, (TMO) 2 Ocak 2022 günü yaptığı açıklamada, toplam 1 milyon 220 bin ton hububat ürününü (buğday, arpa, mısır) satış fiyatlarında ton başına 450 ile 700 TL arasında değişen zamlı fiyatla satışa sunulacağını duyurulmuş, gelen tepkiler üzerine ise eski fiyattan satmaya karar verdiğini açıklamıştı.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, mali disiplin içerisinde enflasyonla mücadeleyi sürdürmekte kararlı olduklarını belirterek “Döviz kurunu kapsamlı ve yenilikçi metotlar ile düşürdüğümüz gibi enflasyonu da önümüzdeki dönemde düşüreceğiz. 2023 Haziran seçimlerine de tek haneli bir enflasyon rakamı ile gireceğiz” açıklamasını yapmış, ekonomistlerden tepki almıştı.

Türkiye’nin dış ticaret açığı da Şubat ayında geçen aya kıyasla yıllık yüzde 142 artışla 8,1 milyar dolara ulaşmıştı.

Kriz, turizmi de vuracak

TÜİK verilerine göre 2021’de Türkiye’ye gelen 29 milyon 357 bin turistin %19’u Rusya, %8’i ise Ukrayna vatandaşlarından oluşuyor. Savaşın Türkiye’ye yakın olması sebebiyle Avrupalı turistlerin sayısının da azalabileceğinden endişe eden turizmciler, işgalden önce artmakta olan yurtdışı rezervasyonlarının şimdiden azaldığı, savaşın devam etmesi halinde daha da azalacağını belirtiyor.

Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’ni (TÜRSAB) eleştirdi. TÜRSAB Başkanının sabah bizimle, sonrasında ise Rusya BE ile görüşmesi iki yüzlü politikanın göstergesidir.

DİSK-AR: Asgari ücret yeniden belirlensin

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma grubu DİSK-AR‘ın resmi gıda enflasyonunu baz alarak yaptığı araştırmaya göre emeklilerin gıda enflasyonu %82,1, en düşük gelirli yüzde 20’nin gıda enflasyonu % 95,2 olarak hesaplandı. DİSK-AR asgari ücretin acilen yeniden belirlenmesi gerektiğini belirterek “Asgari ücret iki ayda enflasyona yenildi. AKP Aralık 2002’de yüzde 29,7 ile devraldığı enflasyonu 20 yıl sonra yüzde 55,44’e yükseltti. AKP’nin 20 yıldır izlediği ekonomik politikalar emekçileri pahalılığa mahkum etti” denildi.

Sosyal medya hesabındaki paylaşımda ayrıca TÜFE ve ÜFE arasındaki farkın 50,6 puana ulaştığı vurgulanarak, “Bunun anlamı ÜFE’nin önümüzdeki aylarda da artmaya devam edecek olmasıdır. Üretici fiyatları tüketici fiyatlarına da yansıyacak” ifadesi yer aldı.

 

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.