Su tasarrufunu sözün ötesine taşımak

2017 yılından bu yana Açık Radyo’da iki haftada bir çarşamba günü yayımlanan Sudan Gelen’de bu haftaki konu, su tasarrufu idi. Konuyla ilgili olarak Blueit ekibinden Hülya Tokmak ve Müge Aydın ile buluştuk ve konuştuk. Açık Radyo’da 25 Mayıs 2023 tarihinde yayımlanan radyo programının metnini Yeşil Gazete okuyucularına sunarız.

*

Akgün İlhan: Merhaba, Sudan Gelen’e hoş geldiniz, ben Akgün İlhan. Bugün konumuz su tasarrufu. Su tasarrufuna karşı olan birini gördünüz mü hiç? Dünyada da Türkiye’de de su tasarrufunun gerekliliği yediden yetmişe herkesin ortaklaştığı bir konu. Ancak buna rağmen su tasarrufu konusunda başarılı örnekler oldukça az. Bunun başarılabilmesi için su kullanan bireylere, kurum ve kuruluşlara yol gösterecek bir su yönetim platformu kuran Blueit ekibiyle birlikteyiz bugün. Blueit’in kurucularından Hülya Tokmak ve Müge Aydın konuğumuz. Merhaba, Sudan Gelen’e ve Açık Radyo’ya hoş geldiniz.

Hülya Tokmak: Hoş bulduk.

Müge Aydın: Hoş bulduk.

A.İ.: Hülya Hanım ve Müge Hanım, bir su platformu kurma fikri neden ve nasıl ortaya çıktı? Kurulum sürecini anlatır mısınız?

H.T.: Ben Antakya’da doğdum büyüdüm ve memleketimin de su bolluğu olan bir yer olduğunu sanıyordum. Geçtiğimiz birkaç sene önce, yaz aylarında su kesintileri yaşanmaya başladı. O zaman su bolluğu olan bir şehirde ve ülkede yaşamadığımızı fark ettim. Çevre ve iklim araştırmalarına devam ederken birkaç sene sonra arkadaşlarımla bir fikir yarışmasına katılma kararı aldık. Nasıl bir probleme değinsek nasıl bir çözüm bulsak diye düşünürken yaşadığım bu su problemine odaklanma kararı aldık. İlk etapta ‘acaba insanlar nerde ne kadar su kullandığını anlık olarak takip edip tasarruf için öneriler alacağı bir uygulama olsa suyu verimli kullanabilir miyiz?’ diye yola çıktık. Süreç içinde pek çok programa katıldık, mentorluk aldık, kendimizi ve ürünümüzü geliştirdik. Hane özelinde çıktığımız bu yolsa sanayide kullanılan su özelinde ilerlemeye devam ediyoruz.

M.A.: Ben, yüksek çevre mühendisiyim. Üniversite hayatım boyunca su ile ilgili pek çok ders aldım fakat insanların su ile ilgili farkındalığının çok az olduğunu düşünürken yolumuz Hülya ile kesişti. Blueit’te ilk etapta blog yazıları yazıp insanlarda farkındalık yaratma yönünde adımlar attım. İlerleyen zamanlarda ise su ile ilgili çalışmalarımızı ciddi boyutta geliştirdik ve şu an Ar-Ge lideri olarak devam ediyorum Blueit’te.

A.İ.: Blueit platformu nasıl çalışıyor? Kimlere yönelik ne gibi su tasarrufu yolları öneriyor? Projeyle ilgili hedefleriniz neler?

H.T.: Blueit, sanayi tesisleri ve ticari binalarda su tüketimini gerçek zamanlı olarak takip edip optimize eden bir su yönetim platformu üretir. Kullanıcılarımıza beş adımlı bir su yönetim süreci sunuyoruz. Bunun ilki ölçüm. Tesis içinde var olan su sayaçlarından verinin gerçek zamanlı olarak dışarı aktarılmasını sağlıyor, buradan buluta aktarıp işliyoruz. İkinci aşama analiz. Bu aşamada su tüketimiden kaynaklanan enerji tüketimini ve karbon salımını analiz ediyoruz. Tesis içindeki su akım şemalarıyla birlikte suyun trend analizini oluşturuyoruz. Anomali durumlarında kullanıcıyı anlık olarak bilgilendiriyoruz. Üçüncü aşama raporlama. Karbon ayak izi ve su ayak izini, ISO standartlarına uygun şekilde hesaplıyoruz. Yakın zaman önce akredite bir kurumdan sertifikamızı da aldık. Kullanıcıya tüm bu verileri ve analizleri günlük, haftalık, aylık ve geriye dönük raporlarla sunuyoruz. Dördüncü aşama ise planlama. Yapay zeka ile, geleceğe yönelik su tüketim tahminleri sunuyor, su eylem planı oluşturulmasına destek oluyoruz. Böylece kullanıcının su bütçesini ve tüketim planını oluşturmasına yardım ediyoruz. Son aşama iyileştirme. Bu aşamada etkin bir su yönetimi ve yapay zeka tasarruf önerileri ile su tüketiminin azaltılmasına yardımcı oluyoruz. Amacımız suyun etkili kullanımıyla birlikte uçtan uca etkin bir su yönetimi sağlamak. Su teknolojileriyle ilgili çalışmalarımıza devam ederken uzun vadede iklim şirketi olma vizyonuyla hareket ediyoruz.

A.İ.: Peki, Blueit platformu kullanım aşamasına geldi mi?

M.A.: Şu an aktif olarak otomotiv sektörlerinden alanında en iyi firmalardan Brisa’ya ürünümüzü sattık. Su yönetimi platformumuzu başarılı şekilde bir müşteriye satmış olduk. Platform şu anda müşterinin aktif kullanımına sunulmuş durumda. Müşterimizde platformun kurulumu tamamlandı, gerekli entegrasyon süreci, saha çalışmalar ile başarılı bir biçimde tamamlandı. Müşterimiz, platform üzerinden su verilerini doğru bir şekilde görebilmekte, işleyebilmekte ve su yönetimi faaliyetlerini gerçekleştirebilmektedir. Müşterimiz, geri bildirimlere dayanarak, müşteri platformumuzdan istenen sonuçları elde etmekte ve su yönetiminde etkin bir şekilde kullanmakta şu an. Gün sonunda, platformun kullanım aşamasına geçtiğini ve müşterinin beklentilerini karşıladığını söyleyebiliriz.

Süreçten kısaca bahsetmek gerekirse; saha çalışmasının ardından firma ile gerçekleştirdiğimiz ön fizibilite çalışmasının sonuçlarına göre, su yönetimi platformumuzu mevcut iş süreçlerine entegre etmek için gerekli özellikleri belirledik ve gerekli teknolojik altyapıyı belirlemek için bir yol haritası çıkardık. Şu an firma özelinde mevcut sistemlerle entegrasyon sürecimizi gerçekleştirdik. Platformumuz, firmanın iş süreçlerine sorunsuz entegre olacak şekilde tasarlanmıştır. Daha sonra müşterimizin su kullanımını gerçek zamanlı olarak izlemesini ve böylece bir sorun olduğunda anında harekete geçmesini sağlıyoruz. Bir sonraki süreçte, firmanın su kullanımı ve yönetimi uygulamaları hakkında veriye dayalı kararlar almasına yardımcı olmak için özelleştirilmiş raporlar ve veri görselleştirmeleri sağlıyoruz. Bunu istedikleri zaman aralığında yapabiliyoruz. Blueit, su kaynaklarını etkin bir şekilde yönetmesine yardımcı olacak ve böylece sürdürülebilir su kullanımı uygulamalarının yaygınlaştırılmasına katkıda bulunacaktır.

A.İ.: Su tasarrufu ve su ayakizi tüm dünyada giderek artan bir öneme sahip. Nitekim ülkemizin de parçası olduğu Yeşil Mutabakat‘tan sonra artık Mavi Mutabakat ile ilgili de gelişmeler var. Mavi dönüşüm olmadan yeşil dönüşüm de olamaz zaten. Bu konuyla ilgili de yorumlarınızı almak isterim.

M.A.: Su tasarrufu ve su ayak izi, dünya genelinde giderek artan öneme sahip konular. Hem küresel hem de ulusal düzeyde, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi ve kullanımı konusunda farkındalık giderek artmaktadır. Yeşil Mutabakat, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımına odaklanan bir anlaşmadır. Bu anlaşma, Türkiye’nin de içinde bulunduğu uluslararası bir çerçeve sunarak su yönetimi ve su kaynaklarının sürdürülebilirliği konularında taahhütler içermektedir. Yeşil Mutabakat, su kaynaklarının korunması ve verimli kullanımı için politika, altyapı ve teknoloji alanlarında çalışmaları teşvik etmektedir. Mavi Mutabakat ise denizlerin korunması, sürdürülebilir balıkçılık, kıyı bölgelerinin yönetimi ve deniz ekosistemlerinin sürdürülebilirliği gibi konuları ele alan bir inisiyatiftir. Mavi Mutabakat, denizlerin korunması ve sürdürülebilir kullanımı için hedefler belirleyerek, politika düzenlemelerini teşvik etmektedir.

Türkiye’de Mavi Mutabakat ile ilgili yansımalarına gelince, ülkenin sahip olduğu zengin deniz kaynakları ve kıyı bölgeleri dikkate alındığında, Mavi Mutabakat’ın Türkiye için önemi oldukça büyüktür. Türkiye, denizlerin korunması ve sürdürülebilir kullanımı konusunda çeşitli adımlar atmıştır. Özellikle balıkçılık sektörünün sürdürülebilirliği, denizlerdeki kirliliğin azaltılması ve deniz ekosistemlerinin korunması konularında çalışmalar yürütülmektedir. Mavi Mutabakat, sadece doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimiyle ilgili değil, aynı zamanda sanayi sektörünün de sürdürülebilirlik ilkelerine uygun hareket etmesini hedefler. Sanayide Mavi Mutabakat’a yönelik yansımalar ise dört başlıkta düşünülmelidir. Birincisi, su kaynaklarının verimli kullanımıdır. Sanayi sektörü genellikle büyük miktarda su kullanır. Su kaynaklarının sürdürülebilir ve verimli bir şekilde kullanılması, su tüketimi ve maliyetlerini azaltabilir. Aynı zamanda, suyun doğru şekilde kullanılması, çevresel etkileri ve su kaynaklarının azalmasını en aza indirebilir. İkincisi, su kaynaklarına olan bağımlılıktır. Sanayi sektörü, üretim süreçlerinde, soğutma, temizlik ve diğer operasyonlarda büyük ölçüde suya ihtiyaç duyar. Su kaynaklarının azalması veya kirlenmesi, sanayi faaliyetlerinin aksamasına ve üretim süreçlerinin etkilenmesine neden olabilir. Bu nedenle, sanayi sektörü su kaynaklarının sürdürülebilirliği için önemli bir paydaştır. Üçüncüsü, su kirliliğinin önlenmesi boyutudur. Sanayi sektörü, atık su ve endüstriyel atıkların su kaynaklarına karışmasıyla su kirliliğine katkıda bulunabilir. Su kirliliği, su kaynaklarının ekosistemlere ve insan sağlığına olan olumsuz etkilerini artırır. Mavi Mutabakat çerçevesinde, sanayi sektörüne yönelik sıkı düzenlemeler ve su kirliliğini azaltmaya yönelik önlemler, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilirliği açısından  büyük önem taşır. Dördüncü ve son olarak da sürdürülebilirlik ve itibar meselesi vardır. Mavi Mutabakat ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi, sanayi sektöründe sürdürülebilirlik hedeflerini ve toplumsal sorumluluğu öne çıkarır. Sürdürülebilirlik, kurumsal itibarın ve tüketici tercihlerinin belirleyicisi haline gelmiştir. Su kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, su kirliliğinin önlenmesi ve sürdürülebilir su yönetimi uygulamaları, sanayi şirketlerinin sürdürülebilirlik hedeflerine uyum sağlamasına ve toplumsal beklentilere yanıt vermesine yardımcı olur. Sonuç olarak, Mavi Mutabakat ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi, sanayi sektörü için hem operasyonel hem de itibari açıdan önemlidir.

H.T.: Ben de şunu eklemek isterim. Biz her görüşmemizde şunu vurguluyoruz. Şu an karbon vergilendirmeleri için ne konuşuyorsak yakın gelecekte su vergilendirmeleri için belki de daha fazlalarını da konuşacağız. Suyu sadece mali değeriyle değil yaşamsal boyutuyla ele almalıyız. Mavi Mutabakatın bunun için dünyada atılmış güzel adımlardan birisi olduğunu düşünüyorum. Biz de Blueit olarak, bu süreçte su teknolojileri geliştirmeye ve su konusunda farkındalık yaratmaya devam edeceğiz.