Güney Kore‘nin Busan kentinde hafta başı başlayan Küresel Plastik Anlaşması (INC-5) görüşmelerine rekor sayıda plastik endüstri lobicisi katılıyor.
Konferanstaki temel konu, küresel plastik üretimine ilişkin sınırlamaların nihai BM antlaşmasına dahil edilip edilmeyeceği olacak. Bunu engellemek isteyen lobiciler ve önde gelen ulusal üreticiler, üretilebilecek miktarı sınırlamaya yönelik her türlü girişimi engelleme çabalarını güçlü biçimde sürdürüyor.
Uluslararası Çevre Hukuku Merkezi, (CIEL) Busan’daki nihai görüşmelere en az 220 fosil yakıt ve kimya endüstrisi temsilcisinin katıldığını duyurdu.
Küresel Plastik Anlaşması için görüşmeler Busan’da başladıSTK’lerden Plastik Anlaşması müzakerelerine katılacak Türkiye’ye açık çağrı
Çevre aktivistlerinin gözü Busan’da: Dünya izliyor, plastikten vazgeçin
Bu; Avrupa Birliği (AB) ve 191 üye devletin her birinin veya ev sahibi Güney Kore’nin 140 temsilcisinden daha fazla plastik endüstrisi lobicisinin görüşmelerdeki en büyük delegasyon olduğu anlamına geliyor. Plastik kirliliğinden en çok etkilenenler arasında yer alan küçük Pasifik adalarındaki gelişmekte olan ülke temsilcilerinin delege sayısı ise 89.
Plastik üreticilerinin temsilcilerinin sayısı, Etkin Plastik Anlaşması için Bilim İnsanları Koalisyonu‘ndan gelen delegelerin sayısından da üç kat daha fazla.
CIEL’e göre endüstriden 16 lobici, doğrudan Çin, Dominik Cumhuriyeti, Mısır, Finlandiya, İran, Kazakistan ve Malezya‘nın ülke heyetlerinin bir parçası olarak görüşmelerde yer alıyor.
Plastik lobisi ‘üretime devam, atıkları yönetelim’ diyor
Her yıl yaklaşık 460 milyon ton plastik üretiliyor ve her zamanki büyüme oranlarıyla üretimin 2060 yılına kadar üç katına çıkması bekleniyor.
900’den fazla bağımsız bilim insanı, BM müzakerecilerini, 2040 yılına kadar plastik kirliliğine son vermek için sağlam bilimsel kanıtlara dayanan kapsamlı ve iddialı bir küresel plastik anlaşması üzerinde anlaşmaya çağıran bir bildiriye imza attı.
Bilim İnsanlarının Bildirisine göre, plastik kirliliğinin yol açtığı zararların yalnızca atık yönetiminde yapılacak iyileştirmelerle önlenmesi mümkün değil.
Ancak dünyanın plastik üreticileri, üst sınırlara karşı yürüttükleri lobi faaliyetlerini her seferinde artırıyor. Kendilerini “benzer düşünen grup” olarak adlandıran Suudi Arabistan, Rusya ve İran gibi büyük fosil yakıt endüstrilerine sahip ülkeler, üretim kesintilerinden kaçınarak krizin ana çözümü olarak atık yönetimini vurguluyor.
‘Seçim açık: Hayatlarımız ya da onların karları’
CIEL’in küresel petrokimya kampanya koordinatörü Delphine Levi Alvares, görüşmelerin başladığı andan bugüne kadar endüstri lobilerinin müzakereleri engelleme, dikkat dağıtma, sindirme ve yanlış bilgilendirme gibi bilinen taktikler kullandığını söyledi:
“İklim müzakereleri kılavuzundan doğrudan alınan stratejileri, fosil yakıtlardan elde ettikleri kârı insan sağlığının, insan haklarının ve gezegenin geleceğinin önüne koyan ülkelerin ve şirketlerin mali çıkarlarını korumak üzere tasarlanmıştır.”
Anlaşmanın hedefinin plastik kirliliğine son vermek olduğunu belirten Alvares, “Bağımsız bilim insanlarından, ön saflardaki topluluklardan ve yerli halklardan gelen sürekli artan kanıtlar, bunun plastik üretimini azaltmadan başarılamayacağını açıkça gösteriyor. Seçim açık: Hayatlarımız ya da onların karları.”
Greenpeace heyetinin başkanı Graham Forbes de CIEL’in analizinin kârını korumak için gezegenimizi feda etmeye ve çocuklarımızı zehirlemeye istekli çaresiz bir endüstriyi ortaya koyduğunu vurguladı:
“Bir avuç üye devletin yardımıyla fosil yakıt ve petrokimya lobicileri, bu kritik müzakerelerin sonucunu dikte etmemeli. Ahlaki, ekonomik ve bilimsel zorunluluklar açıktır: Üye devletler haftanın sonuna kadar CEO ödemelerinden çok insan sağlığını ve yaşanabilir bir gezegeni önceliklendiren küresel bir plastik anlaşması imzalamalıdır.”
OECD raporuna göre, plastik atık miktarı 2000 yılında 156 milyon tondan 2019 yılında 353 milyon tona çıkarak iki katından fazla arttı ve bunların yalnızca yüzde 9’u geri dönüştürüldü.
The Guardian ve Unearthed‘in geçen hafta yayımlanan araştırması plastik atıkları sonlandırmak için gönüllü bir ittifak oluşturan beş fosil yakıt ve kimya şirketinin, beş yılda temizledikleri atıklardan bin kat daha fazla yeni plastik ürettiğini ortaya koymuştu.
Bu beş şirketten ikisi; dünyanın en büyük plastik üreticilerinden Dow ve Exxon Mobil, sırasıyla beş ve dört delege ile Busan görüşmelerinde plastik endüstrisini temsil eden lobiciler arasında yer alıyor.
