ManşetKöşe YazılarıYazarlar

Pekin Kış Oyunları’nın karbon nötr ilk olimpiyat olması ne anlama geliyor?

0

Bugünlerde Pekin’de kış olimpiyatları sürüyor. 109 etkinlikte üç binin üzerinde sporcunun yarıştığı Pekin Kış Olimpiyatları’nı diğer spor organizasyonlarından ayıran önemli iddia var. Çin yönetimi oyunların, olimpiyat oyunları tarihinde ‘karbon nötr’ olan ilk organizasyon olduğunu iddia ediyor.

Pandemi ve Çin’in pandemiye karşı tavizsiz uyguladığı önlemler ülkenin bu hedefine ulaşması için büyük bir fırsat sağlıyor. Pandemi önlemleri sonucu olimpiyatlar seyircisiz yapılıyor. Bundan dolayı seyahat ve konaklama sektörleri tarafından oluşturulacak 500.000 tondan fazla CO2 ortadan kaldırılmış oldu. Görevliler ve çok az sayıdaki seyirci ise elektrikli araçlar kullanıyor ve 2008 yaz oyunlarından kalan tesislerde kalıyor. Olimpiyatlar Pekin ve kuzeybatıdaki Yanqing ve Zhangjiakou dağlarında gerçekleşiyor. Pekin, kış oyunları için 2008 yaz olimpiyatları spor etkinlikleri için yapılan yedi sportif köyü yeniden kullanarak mevcut oyunların karbon emisyonuna etkisini azalttı. Organizasyon komitesi ayrıca, yeni inşa edilen 13 tesisin tümünün Çin yeşil bina sertifikasyon sisteminden en yüksek puanı aldığını belirtiyor; diğer beşi ise oldukça sınırlı karbon ayak izine sahip olan geçici yapılar…

Pekin’in iddialı açıklamaları şüpheyle karşılanıyor

Oyunlarda 2,8 milyon metreküp su tüketilecek. Ancak organizasyon komitesi, oyunların Yanqing ve Zhangjiakou bölgelerinin su kaynaklarının % 10’undan çok daha azını kullanacağını ve kar oluşturmak için su pompalamanın etkisinin en fazla 3.000 ton CO üreteceğini iddia ediyor. Olimpiyatlar için bir diğer ilk, Pekin’de oyunlar için kullanılan 25 tesisin tamamında yenilenebilir elektrik kaynaklarının kullanılması…  Rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinden elde edilen elektrik, yeni inşa edilmiş bir şebekeden bu tesislere yönlendiriliyor.

Pekin 2022 Olimpiyat ve Paralimpik Kış Oyunları Organizasyon Komitesi’nin sürdürülebilirliğinden sorumlu Liu Xinping, ‘Gerçekten karbon nötr bir oyun olacağımıza çok eminiz’ diyor. Ancak bu iddiaya şüphe ile bakanlar da var. Oregon‘daki Pasifik Üniversitesi‘nde siyaset bilimci ve olimpiyatlar hakkında kitaplar yazan Jules Boykoff, Pekin’in elektriğinin büyük ölçüde kömürlü termik santrallerden geldiğini hatırlatıyor ve olimpiyat sahalarından bazılarının inşasının bu elektrik kullanılarak yapılmasının muhtemel olduğunu belirterek soruyor: “Şu anda kullanılan sürdürülebilir enerji uygulamasının arkasındaki kömür hayaletinin payı ne kadar?”

Kaliforniya’da bulunan San Diego Üniversitesi‘nde enerji sistemleri araştırmacısı olan Michael Davidson ise oyunların 1,3 milyon ton karbondioksite eşdeğer tahmini ayak izinin, Çin’in yıllık yaklaşık 11 milyar tonluk emisyonuyla karşılaştırıldığında okyanusta bir damla olduğunu ancak ‘karbon nötr’ oyunlar başarısının değerinin ‘daha geniş karbon nötr faaliyetlerin mümkün olduğunu göstermesi’ nedeniyle önemli olduğunu söylüyor. Davidson, yenilenebilir enerjiyi kaynaklarının Çin tarafından oyunlara yönlendirilmesinin ‘büyük ölçüde bir muhasebe çalışması’ olabileceğini belirterek oyunlar Çin’de yapılmasa bile bu yenilenebilir kaynakların geliştirilebileceğini ekliyor.

Çin’in oyunların kaçınılmaz sera gazı emisyonlarını dengelemek için diktiğini iddia ettiği 60 milyon adet beyaz huş ağacı, meşe ve gingko ağacı için de şüpheler var. Kanada‘daki Waterloo Üniversitesi’nde coğrafyacı olan Daniel Scott, ormanların yanabileceği veya kesilebileceği için ağaçlandırmanın güvenilmez bir denge olabileceği konusunda şüpheli olduğunu söylüyor. Yine de Pekin’de yapılmakta olan kış oyunları, İsviçre‘nin Lozan kentindeki Uluslararası Olimpiyat Komitesi‘nde (IOC) sürdürülebilir kalkınma direktörü olan Marie Sallois‘e göre, hazırlığın ilk aşamalarından itibaren geniş bir emisyon yelpazesini düşünen ve ‘karbon nötr’ olma hedefi koyan ilk oyunlar… Ayrıca, ilk kez bu olimpiyatlarda hava yolculuğu gibi dolaylı emisyon kaynaklarının dikkate alındığını da belirten Sallois, Pekin’in sürecin tüm aşamalarında sürdürülebilirliği yerleştirme yaklaşımının ‘gelecekteki oyunlar için teşvik edilebilecek bir şey’ olduğunu söylüyor.

Emisyon azaltımı okyanusta bir damla

Olimpiyat oyunları uzun bir dönemdir merkez kapitalist ülkelerin özellikle kendileri için pazar olarak gördükleri ülkelerde tüketimi artırmak kullandığı bir arenaya dönüştü. Bu gün gerek yaz, gerekse kış oyunlarının yapılacağı ülke ve kentlerin seçiminde çok uluslu büyük tekellerin etkisi olduğu bir sır değil. Bunun en önemli göstergesi birçok ülke ve kentin defalarca bu oyunlara ev sahipliği yapması… Çünkü bu ülkeler ya çok uluslu büyük tekellerin pazarı veya gelecekteki pazar adayı… ‘Karbon nötr’ oyunlar düzenleme iddiasının arkasında ise bu oyunların çevresel kaynakların sömürüsünü artırma ve tüketim toplumu yaklaşımının teşvikinin kamuoyundan saklanması çabaları yatıyor. Bunun en büyük göstergesi de Pekin Kış oyunları… Michael Davidson’un da belirttiği gibi Çin’in yıllık 11 milyar tonluk sera gazı emisyonu içinde 1.3 tonluk oyunlar emisyonunu nötrlemek denizde değil, okyanusta bir damla ve hiçbir önemi yok…

Aslında yıllık 11 milyar tonluk sera gazı emisyonu ile dünyanın en büyük sera emisyonuna sahip ülkesi Çin’in kısa aralıklarla iki olimpiyat düzenleme ve son kış oyunlarının ‘karbon nötr’ olduğunu iddia etmek yerine 2060 yılından önce tüm ülkenin ‘karbon nötr’ hale gelmesi için çabalaması dünya için daha yaşamsal ve doğru hedef olmaz mıydı? Üstelik Çin’in bugünkü performansıyla 2060 yılında bile ‘karbon nötr’ olmasından kuşku duyan çok sayıda uzman bulunuyor.

 

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.