Doğa harikalarından biri olan Muradiye Şelalesi’nin üst ve alt kısmında yapılan Ayrancılar Hidro Elektrik Santrali, Bendimahi Çayı’nı kuruttu. Çayda yaşayan canlılar ölüme terk edildi.
Van’ın Muradiye ilçesinde bulunan ve “doğa harikası” olarak tanımlanan Muradiye Şelalesi’nin aşağı ve yukarı kısmında yer alan Ayrancılar Hidroelektrik Santrali’nin (HES) faaliyete geçmesi ile birlikte suyun akışında her yıl azalma meydana geliyor. Yapımının üzerinden henüz 3 yıl geçmesine rağmen Bendimahi Çayı’nın yer yer kuruduğu gözlemlenirken, özellikle Nisan ve Temmuz aylarında çaya yumurtalarını bırakmak için gelen inci kefalleri ölüme terk ediliyor.
HES ile birlikte 25 kilometrelik bir alanda suyun yatağı değiştirilerek doğal akışı engellendiğini ve suyun kapalı bir havzaya alındığını söyleyen Van Çevre Derneği Başkanı Ali Kalçık, suyun akışının değişmesi ile birlikte kanunda yer alan yüzde 10’luk can suyunun da ihlal edildiğini dile getirdi.
“Toplu balık ölümlerine rastlıyoruz”
HES’lerin başlı başına bir doğa faciası olduğunu ve canlıların yaşam hakkının gasp edildiğini dile getiren Kalçık, söz konusu HES’in bir işgal olduğunu belirtti. Kurumaya yüz tutan çayın içerisinde birçok canlının yaşamını sürdürdüğünü belirten Kalçık, bunun yanı sıra birçok endemik bitkinin de yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirtti. Kalçık, 20 kilometrelik bir alanda yüzlerce balığın toplu ölümlerine rastladıklarını aktardı.
Kuruyan çayda inci kefalleri de ölüyor
Van Gölü’nün tuzlu-sodalı suyunda yaşabilen tek canlı türü olan uçan balık olarak adlandırılan inci kefali de Bendimahi Çayı’na gelerek yumurtalarını bırakıyor. Ancak yaşanan kuraklıktan kaynaklı inci kefalleri burada ölüyor. Kalçık, “15 Nisan-Temmuz aylarında yumurtlamak için gelen inci kefalleri ve birçok balık türü burada ölüyor. Herkesin bu konuda hassas olması gerekiyor” dedi.
“Köylüler için felakettir”
Suyun kurumasından kaynaklı bölgede yaşayan köylülerin arazilerini sulayamaz hale geldiğini de aktaran Kalçık, “Bu durum köylüler için bir felakettir. Tarımla uğraşan köylüler buradaki sudan yararlanamıyor. Birçok insan mağdur ediliyor. Hem insanlara hem de diğer canlılara yapılan bir haksızlıktır. Yetkililerin biran önce bu yanlıştan dönmeleri gerekiyor” dedi.
“Herkes bu duruma ses olmalı”
Önceki dönem Muradiye Belediyesi’nin turizmi geliştirmek amaçlı Muradiye Şelalesi’ne köprü yapılmak istediğini hatırlatan Kalçık, “Ancak bu talep Devlet Su İşleri tarafından canlıların hayatını tehlikeye atıyor gerekçesi ile reddedilmişti. Ancak saçmalığa bakın dün köprü canlılara zarar verir diyenler bugün çayın sularını kuruma ile yüz yüze bırakıyor. Çevrecilerin biran önce bu duruma karşı ses çıkarması gerekiyor” diye konuştu.
(Dihaber)
