Grönland’ın en büyük buzul dağında her yıl 150 iklim bilimcinin katılımıyla gerçekleştirilen EastGRIP projesi koronavirüs sebebiyle durduruldu. Çalışmada, bilim insanları dağ buzulunun altında kalan buzların okyanusa nasıl aktığını ve bunun yükselen deniz seviyelerine olan etkisini araştırıyordu.
Deutsche Welle’den Alex Matthews tarafından hazırlanan ve İklim Haber’den Çisil Sevinç’in çevirdiği habere göre salgının önlenmesi için alınan önlemler araştırmayı imkansız hale getirdi.
Ülkeye giriş çıkışlar kapatıldı
Grönland hükümeti yerli nüfusu tehlikeye atmaktan ve sağlık hizmetlerinin aksamasından kaçındığı için ülkeyi yabancılara tamamen kapattı. Ülkeye girişler açık olsa dahi uluslararası ekibi toplamak ve hastalanma risklerine karşın onları en yakın havaalanından 1600 kilometre öteye taşımak zorunda kalacaklardı. Ancak ekipleri taşıyan ve tedarik sağlayan aktarma uçakları da yasaklanmış durumda.
‘Dip kayaya ulaşmayı planlıyorduk’
Araştırmanın durması da pek çok planın ertelenmesine sebep oldu. Bilim insanalrı, beş senedir üzerinde çalıştıkları projede nihayet aradıkları buz akıntılarına ulaşmayı umuyorlardı.
Kopenhag Üniversitesi Buz, İklim ve Dünya profesörü ve EastGRIP komite başkanı Dorthe Dahl-Jensen, “Bu sene dip kayaya ulaşmayı umuyorduk. Bu oldukça heyecan verici çünkü buz akıntısı için çok önemli bir kısma indik. Buz gerçekte nasıl akıyor? Beş yıldır bu sorunun cevabını arıyorduk ve bu yıl sonunda ulaşacaktık. Bütün bu gelişmeler askıya alındı. Sonuçlara ulaşamadan yaşamak zorundayız” dedi.
On yıllık çalışma boşa gidecek
Ekip gelecek sene çalışmaya geri döndüğünde, veriler kaybedilmiş olacak. Bir sene daha yağacak kar, siperleri ve ekipmanları gömecek ve bu da onarımla zaman kaybedileceği anlamına geliyor. Bu sorunla karşı karşıya kalan Dr Ken Mankoff ve ekibi, Danimarka ve Grönland Jeoloji Araştırması ile birlikte çalışıyor. Grönland’daki buz tabakasının sağlığını inceliyor ve kar yağışını gözlemliyorlar.
Bununla birlikte, alanda kurdukları görüntüleme ekipmanına erişim sağlayamazlarsa on yıllardır elde edilen bulgular arasında boşluklar oluşacak. Mankoff, “En kötü senaryoda, 12 aylık bir boşluk olacak. Bazı veriler uydular ve uzaktan algılama cihazlarıyla yakalanabilir ancak diğer özgün parçalar tamamen kaybolacak” şeklinde konuştu.
Dahl-Jensen ve Mankoff araştırma alanlarına dönene kadar verilerinin kaybolmadığını ve araştırmayı fazla etkilemediğini umut etmek zorunda. Şimdilik, ikisi de evde kaldıkları ve kendilerini, ekiplerini ve geri kalan herkesi tehlikeye atmadıkları için mutlu.
Norveç’te üniversite kapatıldı
Olumsuz etkilenenlerden biri de, Norveç’teki Svalbard Üniversite Merkezi (UCIS) direktörü Dr Joran Moen. Norveç hükümetinin emri üzerine çalıştığı okul kapatıldı ve alan araştırması iptal edildi. Svalbard’daki 70 öğrenci yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamlayamayacak.
Moen, “Bölgedeki iklim değişikliğinin görüntülenmesinde, Mart ayından Haziran ayına kadar yaşanan dönüşümler oldukça etkili olacak. Bölgedeki sıcaklığın hızla değişmesinden dolayı Kuzey kutbunun çok hassas bir bölgesindeyiz. Bu bölge, insanlığın iklimi ve etkilerini ne denli etkileyebileceğinin kanıtı niteliğinde” şeklinde konuştu.
Moen’e göre, veri boşlukları Svalbard’daki uluslararası topluluğun tamamı için bir problem yaratıyor ve araştırmayı olumsuz etkiliyor. Bununla birlikte, öğrencilerin yaşadığı veri kayıpları araştırmalarını tehlikeye atıyor.
Moen ve UCIS, eğitime devam etmek için olabildiğince çok önlem aldılar. Dersler dijital ortama taşındı ve hâlâ küçük ve risksiz araştırma gezileri planlanıyor. Dahl-Jensen ve Mankoff ekipmanlarına ne zaman ulaşabileceklerini beklerken, karda ne kadar fazladan mesai yapmaları gerektiğini planlıyorlar.
