En sevdiğim çocuk kitabı Küçük Kara Balıktır. Belindeki kamasıyla Küçük Kara Balık çocukluk rüyalarımı süslemiştir. Elimde tuttuğum kitap da benimle yaşıt 1975 baskısı çocukluk kitabımdır. Samed Behrengi, Azeri asıllı İranlı bir öğretmen ve yazardır. Kitaplarına sadece çocuk öyküleri deyip geçemeyiz. Onun öykülerinin alt metninde adalet, eşitlik, kardeşlik, baskıya karşı direnme de vardır. Bu yüzden çocuklar kadar büyüklerin de okuduğu yazarlardandır.
Bir derede yaşayan Küçük Kara Balık’a annesi ve diğer balıklarla yaptığı sığ sulardaki gezintiler yeterli gelmez ve o derenin bittiği yeri merak eder. Annesi hemen karşı çıkar, bu derenin ne başlangıcı var ne de sonu, hepsi bu gördüğün kadar, der. Ama Küçük Kara Balık inatçıdır ve dünyayı tanımak istemektedir. Çağlayandan kendini bırakır ve macera başlar. Küçük Kara Balık denize ulaşana kadar çeşitli sulardan geçer; iyi, kötü, akıllı, kendini beğenmiş, kurnaz, yardımsever hayvanlarla tanışır. Balıkların birlik olunca balıkçıları yendikleri öğrenir, buna çok sevinir. Ama büyük balığın küçük balığı yemesine şaşırır, buna üzülür. En sonunda da tüm balıkların korkulu rüyası Karabatak’la karşılaşır. Karabataktan kaçıp sadece kendi canını kurtarmak yerine tüm balıklar için onunla savaşır.
Küçük Kara Balık’ın çevresindeki bütün baskılara, tutucu düşünce yapısına rağmen denize, özgürlüğe ulaşma çabası ve zorba Karabatak’a karşı direnmesi karşısında bu çocuk masalı On İki Eylül döneminde sakıncalı bulunarak yasaklanmıştır. Kaldı ki İran’da halen yasaklı kitaplar arasında olması trajikomik değil sadece trajiktir. Tiyatro eseri olarak defalarca sahnelenmiştir. Sevgili büyükler, bir yerlerde belinde kamasıyla Karabatak’ın karşısına dikilmiş küçük kara bir balık afişi görürseniz, iki bilet alın biri çocuğunuz biri kendiniz için.
Not: Bu yazının videosunu aşağıdaki linkten Uzman Tv’den izleyebilirsiniz.
http://www.uzmantv.com/kucuk-kara-balik-nasil-bir-cocuk-kitabidir
Mehmet Fırat Pürselim
