Elazığ merkeze bağlı Fatmalı köyü Beşevler mevkiinde ve Keban Barajı üzerinde, Türkiye’nin ilk yüzer güneş enerjisi santrali (GES) inşa edildi.
DHA‘nın aktardığına göre Kuzova Yüzer Güneş Enerji Santrali, yıllık 1 milyon 806 bin kilovatsaat elektrik enerjisi üretecek. 6 dönümlük alana kurulu santral, dört blok halinde, 1840 güneş enerjisi panelinden oluşuyor.
Su üstünde kurulu yüzlerce güneş enerji paneline sahip olan Kuzova Yüzer Güneş Enerji Santralinin karasal GES’lere göre yüzde 10 daha verimli çalıştığı ifade edilirken, panellerin sudan yüksekliğinin ortalama 75-80 santimetre olduğu ve suyla temasının yüzde 75 daha az olduğu açıklandı.
Yüzer GES’i yerinde inceleyen Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Elazığ’daki Keban Barajı’nın elektrik üretimi ve sulama için önemli su rezervuarlarından biri olduğunu ifade etti ve sulama projelerinin ülkede yaygınlaştırılması için projeler geliştirmeye devam ettiklerini belirtti.
Yumaklı, şöyle konuştu:
“Türkiye‘de su rezervuarlarının üzerinde güneş enerjisi sistemi kurulumu daha önce bir kaç kez küçük çaplı yapılmış. Ancak sisteme elektrik verecek hale gelmemiş. Bulunduğumuz alan AR-GE çalışması neticesinde sisteme elektrik verecek hale getirilmiş. 1 megavatlık bir elektriği sisteme vererek karadaki 2 megavatlık güneş enerjisi sisteminin de entegre olarak bu alandaki sulamanın yaklaşık yarısının enerjisini sağlar duruma gelmiştir.”
Su rezervuarı üzerinde yapılan güneş enerjisi sisteminin ‘temiz bir enerji’ olduğunu ifade eden Yumaklı, yüzer GES’lerin karada yapılan enerji sistemlerinden yüzde 10 daha verimli olduğunu kaydetti ve “Bu rezervuarlardaki elbette belli bir planlamayla yapılacak. Yapılacak olan güneş enerji sistemleri aynı zamanda karadaki alan ihtiyacı ile ilgili baskıyı da azaltacak” ifadelerini kullandı.
Bakan Yumaklı, bunun bütün ülke çapında yaygınlaştırılmasıyla ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile koordineli bir çalışma yürüttüklerini söyledi.
“Türkiye’deki bütün içme suyu hariç, su rezervuarlarının, barajların, göletlerin elbette belli bir seviyede olması gerekir. Yüzde 10’unu bile kullandığımızda Türkiye’nin yıllık elektrik ihtiyacının 4’te 1’ini karşılama potansiyeline sahip. Elbette bu konu teorik bir konu” ifadelerini kullanan Yumaklı, pratikte de başarılı örnekten hareketle bunun geliştirilmesi için çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.
Yumaklı, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Özellikle Kuzova pompaj sulaması için ilave bir 3 megavatlık kurulumla birlikte enerji ihtiyacının tamamını sağlayacağız. Bundan sonraki dönem için özellikle iklim değişikliğinin etkisi yine bu sistemin suyun buharlaşmasıyla alakalı sağlayacağı ciddi katkıyı da düşünerek bu projemizi geliştirmeye devam edeceğiz. Özellikle belli bir aşamadan sonra yaptığımız sulama sistemlerinin tamamını kapalı sulama sistemi yapıyoruz, eğer mümkünse cazibe sulamayla birlikte. Elbette tarım için çok önemli olan suyun verimliliğe olan katkısını sağlayarak üretimimizi artırmaya çalışıyoruz.”
Yüzer güneş enerji santrali projesinin ülke çapında yaygınlaştırılması hedeflendiği ifade ediliyor.
‣ ‘Dünyanın en büyük yüzer güneş enerji santrali Türkiye’de kurulabilir’
‣ Tarım ve Orman Bakanlığı, durgun sulara yüzer güneş enerjisi sistemi kuracak
Yüzer güneş enerji santrali nedir, nasıl çalışır?
Yüzer güneş enerji santrali, su yüzeyine monte edilmiş güneş paneli sistemlerinden oluşan bir yapı. Bu sistemler, genellikle barajlar, göletler veya sulama kanalları gibi yapay su rezervuarları üzerine kuruluyor ve temel amaç, karadaki değerli araziyi işgal etmeden güneş enerjisinden elektrik üretebilmek.
Yüzer GES’lerde kullanılan güneş panelleri, su yüzeyinde yüzen platformlar üzerine monte ediliyor. Bu platformlar, genellikle HDPE (yüksek yoğunluklu polietilen) gibi hafif ve suya dayanıklı malzemelerden yapılıyor. Paneller, güneş ışığını yakalayıp elektriğe dönüştürmek için fotovoltaik hücreler içeriyor. Elektrik, daha sonra kablo yoluyla karaya taşınıyor ve burada ya doğrudan kullanılıyor ya da elektrik şebekesine aktarılıyor.
Yüzer GES’ler, karasal güneş enerji santrallerine göre birkaç önemli avantaja sahip. İlk olarak, suyun soğutma etkisi panellerin verimliliğini artırır. Güneş panelleri sıcaktan olumsuz etkilendiğinden, su üzerinde olmaları aşırı ısınmayı önler ve enerji üretimini optimize eder. İkincisi, bu sistemler su yüzeyini kaplayarak buharlaşmayı azaltır ve su kaynaklarının korunmasına katkı sağlar. Üçüncü olarak, yüzer GES’ler, arazi kullanımı konusunda esneklik sunar ve özellikle arazi kıtlığı olan bölgelerde tercih ediliyor.
Yüzer GES teknolojisi dünya genelinde birçok farklı projede uygulanıyor. Öne çıkan örneklerden biri Japonya‘da, Kagoshima‘da yer alan Kagoshima Nanatsujima Mega Güneş Enerji Santrali.
Kasım 2013’te faaliyete geçen bu tesis, Japonya’nın ilk ‘offshore’ güneş enerjisi projesi olarak biliniyor. Kagoshima Nanatsujima, yaklaşık 70 MW kapasite ile bir zamanlar Japonya’nın en büyük güneş enerjisi santraliydi ve 290,000 güneş paneli kullanılarak yaklaşık 127 hektarlık bir alanda kurulu.
Hollanda’da ise, Kuzey Denizi’ndeki bir deniz yosunu çiftliğinde başlatılan pilot bir proje, Hollanda ana karasına 3 yıl içinde temiz yenilenebilir enerji sağlamayı hedefliyor. 2018’de hayata geçirilen ve 30 metrekarelik panellerle 2,500 metrekarelik bir alana genişleyen proje, yaklaşık 500 tipik Hollanda evine elektrik sağlayacak kapasiteye ulaşmayı amaçlıyor.
