Hong Kong Ulusal Gününün en renkli bölümü olan havai fişek gösterileri protestolar gerekçe gösterilerek iptal edildi.
1 Ekim Çin halk Cumhuriyetinin kuruluşunun gerçekleştiği 1 Ekim günü 1949’tan beri tüm Çin’de kutlanıyordu. Hong Kong’un Çin Halk Cumhuriyetine tekrar katıldığı 1997’den itibaren Hong Kong’ta da kutlanan Ulusal Gün için yapılan havai fişek gösterileri büyük ilgi çekiyordu.
Ulusal Gün törenlerinde havai fişek gösterilerinin iptal edilmesine rağmen Hong Kong’da göstericiler, Çin Ulusal Günü’nde de sokaklardaydı.
Protestocuların sayısının gün içinde artması bekleniyor.
On binlerce demokrasi yanlısı Hong Kong sokaklarında eylemlerini günlerdir sürdürüyor.
Göstericiler, Pekin’in Hong Kong’da 2017’de yapılacak başkanlık seçiminde aday tercihlerine müdahale etmemesini ve seçimlere kısıtlama getirmemesini istiyor.
Hong Kong Yönetimi Başkanı CY Leung, göstericilere ‘evlerine gitmeleri’ çağrısı yaptı.
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ise Pekin’in Hong Kong’daki etkinliğini vurguladı ve Komünist Parti liderlerine yönelik konuşmasında ‘hükümetinin Hong Kong ve Makao’nun uzun dönemde refahını ve istikrarını muhafaza etmek için kararlı davranacağını’ söyledi.
Hong Kong lideri Leung, göstericilerin ‘istifa’ çağrılarını reddetti.
Leung, Çarşamba’ya denk gelen ve tatil ilan edilen Çin Ulusal Günü kutlamaları için düzenlenen törene katıldı.
Komünist Çin’in 1949’daki kuruluşunun kutlandığı etkinlikler barışçıl gerçekleşti.
‘İstifa edene kadar gitmeyeceğiz’
Yetkililer, günün ilerleyen saatlerinde düzenlenmesi planlanan havai fişek gösterisini iptal etti ve başka bir gün düzenleneceği belirtildi.
Diğer yandan ABD de protestolarla ilgili duruşunu tekrarları ve seçimlerde adayların hakkıyla seçilmelerinin, Hong Kong liderinin de meşruiyetini güçlendireceğini kaydetti.
Geçen hafta sonu başlayan gösterilere polis göz yaşartıcı gaz ve biber gazıyla müdahale etmişti. Polisin Pazartesi günü meydanlardan çekilmesiyle olaylar da yatıştı.
Salı günü sokaklar nispeten daha sakin olsa da gece yarısı göstericiler gösterinin düzenlendiği ve çadırların kurulduğu kampa akın etti.
Polisin sert müdahalesine tepki gösteren öğrenciler ve Merkezi İşgal Et hareketi destekçileri, Çarşamba günü protestoların artabileceğini söyledi.
Öğrenci lideri Lester Shum da kalabalığa “Polisten korkmuyoruz… Leung Chun-ying istifa edene kadar gitmeyeceğiz” diye seslendi.
Hong Kong’un nüfusu 7.2 milyon. Sokaklarda on binlerce gösterici olsa da, protestoculara ne kadar destek verildiği kesin olarak bilinmiyor.
Bazı Hong Konglular, gösterilerin Pekin’le ilişkilere ve ekonomiye zarar vereceği endişesi taşıyor.
Hong Kong’da gerilimin tırmanışı:
1987: Çin ve Birleşik Krallık hükümetleri 1997’de Hong Kong’da yönetimin el değiştireceği 1997 tarihinden itibaren ‘güçlü, özerk bir yapı’ oluşturulması konusunda uzlaşıya vardı. Hong Kong bu anlaşmayla sadece savunma ve dışişleri politikalarında Pekin’e bağlandı.
2004: Çin, 1987 anlaşmasının kendisine Hong Kong’daki seçim sistemini değiştirme hakkı tanıdığını iddia etti.
2008: Çin 2017’den itibaren Hong Kong’da doğrudan seçimlere izin verilebileceğini söyledi.
Haziran-Temmuz 2014: Demokrasi yanlıları resmi olmayan bir ‘reform referandumu’ ve büyük bir sokak gösterisi düzenledi. Çin yanlıları ise yanıt olarak kendi mitinglerini yaptı.
Ağustos 2014: Çin 2017’de ‘serbest’ seçimlerin düzenleneceğini açıkladı ancak sadece Pekin tarafından onaylanmış adayların seçimlere katılabileceğini söyledi. Hong Kong sokaklarında protestolar başladı.
22 Eylül 2014: Hong Kong’taki öğrenciler bir hafta boyunca okula gitmeyeceklerini ve sistemi boykot ettiklerini duyurdu.
(BBC Türkçe, Yeşil Gazete)
