By 
Hindistan‘ın başkenti Yeni Delhi‘deki hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen sınırların 30 kat üzerine çıktı. Hava kalitesi açısından sürekli olarak dünyanın en kötü başkenti seçilen ve hızla büyüyen 20 milyonluk megakentin Çevre Bakanı Gopal Rai, acil durum yaratan sorunu “hava kıyameti” olarak adlandırdı.
Hindistan’ın dumanla kaplı başkentindeki yetkililer, megakentin boğucu kirlilik seviyelerinde herhangi bir iyileşme belirtisi görülmemesi üzerine acil bir şekilde kapatılan okulların bir hafta daha açılmaması yönünde karar verdi. Şiddetli duman seviyelerinin şehirde birkaç hafta daha devam etmesi bekleniyor.
Yeni Delhi, hava kirliliği sorunuyla mücadele etmek için uzmanların kirliliğin yoğun olduğu noktaları izlediği, NASA uydu görüntülerini analiz ettiği ve hava kalitesi endeksi sensörlerini güncellediği yüksek teknolojili bir koordinasyon merkezi kurdu.
‣[26 Eylül Dünya Çevre Sağlığı Günü] ‘Hava kirliliği, en çok insan ölümüne yol açan çevre sorunu’
‣Hava kirliliği DSÖ’nün standartlarına çekilebilirse insan yaşamı 2.3 yıl uzatılabilir
Fotoğraf: Arun Sankar/AFP
Euronews’ün aktardığına göre bu merkez emisyon bölgelerini tam olarak tespit ediyor ve kirliliğe neden olan fabrikalara tebligat gönderilmesi, çöp yangınlarının söndürülmesi ve siyah duman çıkaran araçların durdurulması gibi önlemlerin alınması için hükümet birimleriyle koordinasyon sağlıyor.
Merkezin çevre mühendisi Anurag Pawar, “Hava kalitesi endeksi kötüleşir kötüleşmez sahadaki ekiplerimizi uyarıyoruz ve onlar da hemen harekete geçiyorlar” diyor.
Al Jazeera’nın aktardığına göre, Yeni Delhi’de pazartesi günü Sri Lanka ve Bangladeş arasında oynanacak Kriket Dünya Kupası maçı öncesi her iki takım da yapılması planlanan antrenmanlarını son günlerde dumandan kaynaklanan sağlık riskleri nedeniyle iptal etti.
Delhi’nin ölümcül hava kirliliğinin ardında ne var?
Devlet kurumu olan Hindistan Tropikal Meteoroloji Enstitüsü‘ne göre, Yeni Delhi’deki kirliliğin yüzde 25’ini mahsul artıklarının yakılmasından kaynaklanan duman oluşturuyor.
Hava kalitesini ve diğer çevresel faktörleri izleyen Respirer Living Sciences adlı kuruluşa göre, Yeni Delhi’de 2019 ve 2020 yılları arasında havadaki ince partikül maddelerde yüzde 32’lik keskin bir artış, 2021’de yüzde 43,7’lik bir düşüş ve 2022 ve 2023’te istikrarlı bir artış görüldü.
Yeni Delhi her sonbaharda, özellikle komşu tarım eyaletlerindeki çiftçilerin anız yakmasından sorumlu tutulan keskin bir dumanla kaplanıyor. Duman özellikle kış aylarında daha soğuk havanın kirliliği hapsettiği zamanlarda daha da şiddetleniyor.
Gopal Rai, 12 Kasım’da havai fişeklerin yakıldığı Hindu ışık festivali Diwali’nin yaklaşmasıyla birlikte kötüleşen duman durumu konusunda halkı uyardı.
‣Hava kirliliği DSÖ’nün standartlarına çekilebilirse insan yaşamı 2.3 yıl uzatılabilir
‣Hava kirliliği, antibiyotik direncinde artışa neden olabilir
Fotoğraf: AP
İklim değişikliği hava kalitesini bozuyor
İklim değişikliğiyle birlikte hava kalitesinin de bozulduğuna dikkat çeken Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Deniz Gümüşel, hava kirliliğinin etkilerini şöyle açıklıyor:
“Çevre sağlığı sebebiyle insan ölümlerinde hava kirliliği birinci sıradaki sorun. Maalesef, 12,6 milyon ölümün 7 milyonu hava kirliliğinden kaynaklı ölümlerden oluşuyor. Bu ölümler genel olarak ev ve bina gibi iç ortam hava kalitesinin kötülüğüyle ilgili yaşanabiliyor. Yılda yaklaşık 3 milyon kişi iç ortamdaki hava kirliliğinden kaynaklı 4 milyonu aşkını da dış ortam hava kirliliğinden, yani sokağa çıktığımızda soluduğumuz havanın kirliliği nedeniyle hayatını kaybediyor. Hava kirliliği, öncelikle fosil yakıtların yakılması nedeniyle atmosfere salınan kirletici maddelerden oluşuyor. Bu maddelerin arasında; kükürt dioksit, azot dioksit, ozon, karbonmonoksit gibi bileşenler yer alıyor.
Comments