EŞİK: Depremzede kadınların yükü gittikçe ağırlaşıyor

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde yayınladığı mesajda deprem bölgesindeki kadınların ve çocukların yaşadığı zorluklara dikkat çekerek “bir dahaki depreme kadar beklemeyeceğiz” dedi.

Depremlerin ikinci ayında yayınladığı “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bakış Açısından Geleceğe Notlar” başlıklı raporda depremzedelerin yaşadığı zorlukları feminist perspektifle ele alan EŞİK, felaketin üzerinden geçen bir yılda bu zorlukların devam ettiğini ve eşitliğin önceliklendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Yayınlanan mesajda başta Hatay, Adıyaman ve Malatya olmak üzere etkilenen birçok şehirde ve köylerde durumun halen çok vahim olduğuna dikkat çekildi, “Hatay’da yazın sıcağı, kışın soğuğunda hala çadırda kalanlar var. Konteyner kentler çamur içinde, tavanlar akıyor, ısınma, altyapı sorunları var. Bir konteynerde 8-10 kişi birlikte yaşayanlar var. Durum kadınlar ve çocuklar için çok daha ağır” ifadelerine yer verildi.

“Bakım emeğini omuzlamak durumunda kalmış olan kadınların yükü depremle birlikte daha da ağırlaşmış durumda. Bununla birlikte yaşadığı şiddet de katmerlenmiş. Başlıca sorunları: Barınma, zorlu yaşam koşulları, güvensiz ortam, sağlıksız beslenme, eğitim, ulaşım, hijyen, temiz su, sağlık hizmetlerinde aksamalar ve işsizlik. Yani insanca yaşamakla ilgili her şey. Bunların üzerine bir de son bir yılda arşa çıkan pahalılık eklendi.”

‘Depremzede kadınlar direnmeye çalışıyor’

Hatay’daki kadınların özellikle ‘mülkiyetin erkeklere ait olması’ nedeniyle kısıtlı devlet desteklerinden yararlanamadığına dikkat çekilen mesajda, şehirde devlet desteğini alıp kaçan ve ortada kalan kadınların hikayelerinin anlatıldığından söz ediliyor.

“Kırsalda zeytinliklerin ve tarım alanlarının rezerv alan ilan edilmesi ve TOKİ’lere açılması nedeniyle kadınlar geçimlik kaynaklarından mahrum kalıyor. Tarlalarına girip ot, mantar dahi toplayamıyor. Karşı koyduğunda biber gazına, copa maruz kalıyor. Dikmece köylüsü kadınlar hem depremin yükü, hem geçimlik kaynaklarından olmanın zorluklarına direnmeye çalışıyor.”

Deprem bölgelerinde ev içi şiddet artıyor

Depremzede kadınların yaşadığı zorlukların yanında bir de artan ev içi şiddetle mücadele etmek zorunda bırakıldıkları ve tüm yaşananlara karşın hiçbir kamusal destek mekanizmasından yararlanamadığı da işin bir başka vahim boyutu olarak tanımlanıyor.

“Kadının bakım emeği toplumsallaşmadıkça, sağlıklı barınma, beslenme, istihdam olanağı yaratılmadıkça, kadına yönelik şiddetle mücadele mekanizmaları afet koşulları dikkate alınarak düzenlenmedikçe ve eşitlik politikaları uygulanmadıkça kadınların ve çocukların yaşamı daha da katmerlenerek zorlaşıyor.

Afete dirençli kentlerin yaratılması ve hazırlanacak planların, alt yapıların, izleme faaliyetlerinin toplumsal cinsiyet duyarlı bir şekilde yürütülmesi şart. Ayrıca, belediyelerin afetlere müdahale kapasitelerinin ve yetki alanlarının artırılması, mor yeşil ve kamucu belediyecilik anlayışıyla yönetilmesi artık bir zorunluluk.

Afet yönetiminde, yerel yönetimlerde ve her yerde eşitlikten vazgeçmeyeceğiz. Bir dahaki depreme kadar beklemeyeceğiz.

Unutmadık, affetmiyoruz.”