İklim KriziManşet

El Niño zamanı geliyor: Benzeri görülmemiş sıcak dalgaları görülebilir

0

Bilim insanları, El Niño iklim fenomeninin bu yılın sonlarında geri dönmesinin küresel sıcaklıkların “tablonun dışına çıkmasına” neden olacağı ve benzeri görülmemiş sıcak dalgaları görüleceği uyarısı yaptı.

Erken tahminler, atmosferik olayın dönüşüyle dünya genelinde aşırı hava koşullarının şiddetleneceğini ve dünyanın 1,5C’lik ısınmasını “çok muhtemel” hale getireceğini gösteriyor. Kayıtlı tarihin en sıcak yılı olan 2016’da büyük güçlü bir El Niño fenomeni yaşanmıştı.

Okyanus sıcaklıkları ve Pasifik‘teki rüzgarlar tarafından yönlendirilen El Niño, daha soğuk muadili La Niña ve nötr koşullar arasında geçiş yapan doğal bir salınımın parçası. Dünya son üç yıldır, sıra dışı olarak La Niña etkinliğine sahne oluyor.

2024’e de yayılacak

2023’ün şimdiden küresel kayıtlardaki en sıcak beşinci yıl olduğu 2022’den daha sıcak olacağı tahmin ediliyor. El Niño, kuzey yarımkürede kışın meydana geliyor  ve ısınma etkisinin hissedilmesi aylar sürüyor. Yani 2024’te de küresel sıcaklık rekorları çok olası.

2022 en sıcak beşinci yıl oldu
Tarihin en yüksek okyanus sıcaklıkları 2022’de kaydedildi

İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazları, bugüne kadar ortalama küresel sıcaklığı yaklaşık 1,2 derece artırdı. Bu , ABD ve Avrupa‘daki kavurucu sıcak dalgalarından Pakistan ve Nijerya’daki yıkıcı sellere kadar milyonlarca insanın zarar görmesine yol açarak dünya çapındaki felaketlere yol açtı.

2022 su raporu: Küresel ısınma su döngüsünü değiştiriyor

Guardian‘dan Damien Carrington‘a konuşan Birleşik Krallık Meteoroloji Ofisi uzun vadeli tahmin başkanı Prof Adam Scaife, şunları söyledi:

“Bir sonraki büyük El Niño’nun bizi 1,5C’nin üzerine çıkarması çok muhtemel. Önümüzdeki beş yıllık dönemde ilk yılı 1,5C’de geçirme olasılığı şu anda yaklaşık yüzde 50’ye 50. İklim değişikliği altında, El Niño olaylarının etkilerinin daha da güçleneceğini biliyoruz. Bu iki şeyi bir araya getirdiğinizde, muhtemelen bir sonraki El Niño’da benzeri görülmemiş sıcak  dalgaları göreceğiz”

Scaife, El Niño-La Niña döngüsünün dalgalı etkilerinin dünyanın birçok bölgesinde görülebileceğini de ekledi: “Bilim artık bize bu şeylerin aylar sonra ne zaman geleceğini söyleyebilir. Bu nedenle, onu gerçekten kullanmamız ve acil durum hizmetlerinin hazır olmasından hangi ekinlerin ekileceğine kadar daha hazırlıklı olmamız gerekiyor.”

‘Geçen iki yılı arayabiliriz’

New York‘taki Columbia Üniversitesi’nden Prof James Hansen ve meslektaşlarının uyarısı ise şöyle: “2024’ün muhtemelen kayıtlardaki en sıcak yıl olarak tablonun dışında olacağını öne sürüyoruz. Mevcut La Niña’nın dördüncü yıl devam etmesi pek olası değil.

Bir El Niño’nun küçük bir fiskesi bile rekor küresel sıcaklık için yeterli olur.” İngiltere’deki University College London‘dan Prof Bill McGuire de El Niño geldiğinde, 2021 ve 2022’de gezegenimizi kasıp kavuran aşırı hava koşullarının önemsizleşeceği öngörüsünde bulundu.  

El Niño-La Niña fenomeni, birçok bölgede yıldan yıla hava farklılıklarının en büyük nedeni. La Niña yıllarında, doğudan batıya Pasifik ticaret rüzgarları daha güçlü oluyor, ılık yüzey sularını batıya doğru iterek doğuda daha derin, daha soğuk suları çekiyorlar. El Niño olayları ise alize rüzgarları azaldığında, sıcak suların doğuya doğru yayılmasına ve küresel sıcaklıkların yükselmesine neden olduğunda meydana geliyor.

Endonezya ve Avustralya da dahil olmak üzere Batı Pasifik’i çevreleyen ülkeler daha sıcak ve daha kuru koşullar yaşıyor ve orman yangınlarına zemin hazırlıyor. Hindistan ve Güney Afrika ise El Niño yılında, son dönemlerde kuraklıktan mustarip olan doğu Afrika ve güney ABD gibi diğer bölgelerle birlikte daha fazla yağmur ve sel alabilir.

Palmer, cevaplanmamış en büyük sorunun iklim değişikliğinin daha fazla El Niño’yu mu yoksa daha fazla La Niña olayını mı desteklediği olduğunu söyledi: “Bu, uzun vadeli uyum arayan ülkeler için çok önemli ve çok daha yüksek çözünürlüklü iklim modellerine ihtiyaç duyacak.”

Palmer ve meslektaşları , uluslararası parçacık fizikçilerinin tek bir ulusun tek başına yapamayacağı şeyi birlikte yapmalarını sağlayan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’na benzer, 1 milyar dolarlık uluslararası bir iklim modelleme merkezi kurulması çağrısında bulundu.

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.