İklim KriziManşet

El Niño yüzünden ‘kasırga rotası’ aşırı ısınan Atlantik’te 2024 zor geçecek

0
1527901540

Atlantik Okyanusu‘nun “kasırga rotası” henüz şubat ayı olmasına rağmen şimdiden yaz sıcaklıklarını yaşıyor. Araştırmacılar, benzeri görülmemiş sıcaklıkların yaklaşan fırtına sezonu için kötü haber olabileceğini söylüyor.

Mart 2023’ten bu yana, dünya çapında ortalama deniz yüzeyi sıcaklıkları rekor  seviyelere ulaştı ve hâlâ yükselmeye devam ediyor. Okyanuslardaki ısınma, hızlanan iklim değişikliğinin etkileri ve El Niño hava olayından kaynaklanıyor.

Okyanustaki rekor sıcaklıkların gezegen için felaket sonuçları olacak

El Niño, tropik doğu Pasifik açıklarındaki suların normalden daha sıcak olduğu ve küresel hava durumunu etkilediği bir iklim döngüsü. Ekvator çevresindeki daha zayıf ticaret rüzgarlarıyla bağlantılı olduğu için ekvatordaki ortalama deniz yüzeyi sıcaklıklarını en az 1,5 C artırıyor.

Birleşik Krallık Ulusal Oşinografi Merkezi’nde deniz sistemleri modelleme başkan yardımcısı Joel Hirschi, “1980’lerden bu yana dünyada artan bir ısınma yaşanıyor. Isınma sadece yıldan yıla artmıyor, bunun aşamaları da daha hızlı oluyor. 2023’te ve şimdi 2024’te gördüğümüz ısınma seviyesi dikkat çekici” dedi.

El Niño etkisiyle şubat ayı da sıcaklık rekoru kırmaya aday

Şubat ayında okyanus yüzeyi ortalaması 20,3C

Kuzey Atlantik genelinde ortalama deniz yüzeyi sıcaklıklarının şu anda kabaca 20,3 santigrat derece seviyesinde olduğunu söyleyen Hirschi, “Bu, 1981-2011 ortalamasının çok üzerinde. Buna, Afrika‘nın batı kıyısından Orta Amerika‘ya kadar uzanan ve  kasırga oluşturan bir su kuşağı olan Atlantik’in kasırga yolu da dahil” diye konuştu.

Miami Üniversitesi‘nde deniz, atmosfer ve yer bilimleri alanında kıdemli araştırma görevlisi olan Brian McNoldy de  sosyal medya hesabından “İnanılmaz: Kuzey Atlantik deniz yüzeyi sıcaklığı şu anda 1991-2020’deki iklimsel ortalamanın 4,5 standart sapma üzerinde. Bu, 284.000 yılda bir olan bir olay anlamına geliyor. Ancak neredeyse her gün yeni bir rekorun ortaya çıkmasını izliyoruz. Bu son derece rahatsız edici” diye yazdı.

Deniz sıcaklıklarındaki bu artış, kasırga sezonunun 1 Haziran’da başlayıp 30 Kasım’da bitmesinin beklendiği yılın ilerleyen dönemlerinde daha yoğun Atlantik kasırgalarına yol açabilir.

Yeni kategoriler oluşturuluyor

Kasırgalar, fırtına bulutlarını oluşturmak üzere yükselmeden önce rüzgarlarla buharlaşan ince bir okyanus suyu tabakasından büyüyor. Daha sıcak sular bu sisteme daha fazla enerji vererek şiddetli fırtınaların büyük bir hızla şekillenmesini sağlıyor.

Bilim insanları daha önce iklim değişikliğinin aşırı derecede aktif Atlantik kasırga sezonlarını 1980’lerde olduğundan çok daha muhtemel hale getirdiğini bulmuştu.  Bunun nedeni, daha sıcak okyanusların kasırgaları daha sık hale getirmese de onları daha güçlü ve daha hızlı büyümesine neden olmasıydı.
Araştırma: Okyanuslar beş yıl üst üste en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı

Geçen son on yılda benzeri görülmemiş bir hızda (309 km/saat) beş fırtına meydana geldi ve bilim insanlarının bunları tanımlamak için yeni bir “Kategori 6” gücü önermesine yol açtı.

‣ ‣ İklim krizi, kasırgaların şiddetini artırıyor: Mega kasırgalara ‘Kategori 6’ gerekli

NASA’nın Terra uydusunın yakaladığı, 2017 yılında meydana gelen Kategori 5 düzeyindeki Maria Kasırgası’nın termal görüntüsü. 

Ancak Hirschi, ılık okyanus sıcaklıklarının tek başına aktif bir sezon için garanti oluşturmadığını söyledi: “Ayrıca, subtropiklerdeki dikey rüzgar kesmesinin zayıf olması gerekiyor.”

Dikey rüzgar kayması (rüzgar hızının yükseklikle değişmesi) çok yoğunsa, fırtınalı bulutlar parçalanıyor ve kasırga oluşmuyor.

Mevcut El Niño temmuz 2023’te hızla gelişti ve bu yılın haziran ayına kadar sürmesi bekleniyor.

El Niño sırasında Atlantik’teki rüzgarlar genellikle normalden daha güçlü ve daha istikrarlı olup kasırga oluşumunu frenliyor. Ancak iklim döngüsü tahminleri takip edip sona ererse veya yerini La Niña‘ya (daha soğuk muadili) bırakırsa, alışılmadık derecede fırtınalı bir yaz yaşanabilir.

Hirschi, “Ekvator Pasifik’in yaz ve sonbaharda nötr veya La Niña koşullarına geçmesi muhtemeldir. Eğer bu dönemde anormal derecede sıcak Atlantik sıcaklıkları devam ederse, çok aktif bir kasırga mevsimi için tüm malzemelere sahip olacağız” dedi.

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.