Ekvador‘un başkenti Qutio’dan geçen Machángara Nehri‘nin kirliliği üzerine açılan bir davada mahkeme, kirliliğin nehrin haklarını ihlal ettiğine karar verdi.
Mahkeme kararı, Ekvador Anayasası‘nın doğal varlıkların haklarını tanıyan bir maddesine dayanarak verildi.
Mahkeme kararı doğrultusunda yerel hükümetin Machángara Nehri’ni temizlemek için bir plan yapması gerekiyor.
Şehrin kirliliği nehre akıtılıyor
And Dağları’ndan akmaya başlayan nehir, şehrin içinden geçerek Machángara’ya akıyor. Geçiş yolunda bulunan 2,6 milyon nüfuslu şehirden ise nehre çeşitli atıklar ve kirletici maddeler ve arıtılmamış atık su bırakılıyor.
Çevre grubu Doğa Hakları için Küresel İttifak (GARN), nehrin derelerden ve yamaçlardan gelen tonlarca çöpü taşıdığını söylüyor.
Bu nedenle nehirdeki oksijen seviyesi yüzde 2’ye düşerken sudaki canlı yaşamı neredeyse imkansız hale geldi.
Nehrin kirliliği üzerine şikayette bulunan aktivistlerden arasında bulunan Kita Kuru yerli halkından Darío Iza, nehrinin Quito’nun içinden geçtiğine ve insanların kirliliğe çok yakın yaşadığına dikkat çekerek nehrin haklarının kabul edilmesinin tarihi bir karar olduğunu söyledi.
Doğal kaynakların hakları Ekvador Anayasası ile korunuyor
Temiz bir çevreye erişim hakkı birçok Güney Amerika ve Kuzey Amerika ülkesinde anayasa ile güvence altına alındı. Ancak Ekvador gibi doğal kaynakların kirletilmeme veya bozulmama hakkını anayasa koruması altına alınan ülkeler oldukça sınırlı.
Ekvador Anayasası, doğal kaynakları canlı gibi kabul ederek kirletilmeme, korunma ve onarılma gibi çeşitli haklara tabi ediyor.
GARN sosyal medya hesabından Machángara Nehri’nin kendi haklarına sahip olduğuna karar veren mahkeme sonucunun tarihi bir zafer olduğunu belirtti. Grubun temsilcileri, kararın ülkedeki en savunmasız nehirlerden birinin korunması ve kirliliğin azaltılması için önemli bir adım olduğunu söyledi.
Davada belediye, nehrin haklarının ihlal edilmesinden sorumlu tutuldu. Bu nedenle yöneticilerin nehrin temizlenmesi için halk katılımı ve fikirleri doğrultusunda somut önlemlerin alındığı bir plan belirlemesi kararlaştırıldı. Mahkeme kararı gereğince yerel yönetimin temizleme sürecinde sivil toplumla iş birliği yapması gerekiyor.
