Ekvador’da yapılan tarihi referandumda halk yüzde 60’a yakın hayır oyu kullanarak Amazon’un korunan bölgelerinden olan Yasuni Milli Parkı’nın da yer aldığı 43’üncü Blok olarak bilinen bölgede petrol arama ve sondaj operasyonlarına karşı çıktı.
Referandum sonuçlarıyla birlikte, Amazonlardaki insanları ve biyoçeşitliliği tehlikeye atan petrol sondajlarını tamamen durdurmaya yönelik yapılması gerekenler tartışılmaya başlandı.
Yasuni Milli Parkı’nda Tagaeri ve Taromenani kabileleri gönüllü bir izolasyon halinde yaşamaya devam ediyor. Ayrıca 1989 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından “dünya biyosfer rezervi” olarak tanınan bölgede, endemik türlerle birlikte 800’den fazla farklı canlı türü yaşıyor.
2007’den günümüze bir ekoloji mücadelesi
43’üncü Blok’taki petrol sondajlarının durdurulma düşüncesi ilk olarak 2007’de dönemin başkanı Rafael Correa tarafından dile getirildi. Gelişmiş ülkelerden gelecek fona bağlı olarak çalışmaları durduracağını açıklayan Correa, Ağustos 2013’te beklenenden az finansman sağlanmasını gerekçe göstererek çalışmaların devam edeceğini bildirdi.
Karara karşı çıkan yerliler ve ekoloji savunucuları, “Yasunidos” hareketiyle birlikte referandum çağrısında bulundu ve yaklaşık 10 yıllık mücadele sonrasında bu isteklerine kavuştu.
Bütçenin üçte birini petrol ihracatı oluşturuyor
Ekvador Başkanı Guillermo Lasso’nun Yasuni’deki petrol çalışmalarını desteklediği biliniyordu. Yasuni’deki günde 60 bin varil petrolün çıkarıldığı operasyonların durdurulacağı bildirildi.
Ekvador, 1970’lerden beri Amazon’da büyük bir petrol arama ve sondaj çalışmaları yürütüyordu. Uzun yıllardır ülkenin en büyük gelir kaynağı olan petrol ihracatı, 2022’de bütçenin yüzde 35,5’u olarak açıklanmıştı.
‘Ekvadorlular, yerli kardeşlerini korumak ve iklim krizine karşı tepki göstermek adına bir araya geldi’
Referandum kararı sadece 43’üncü Blok’u kapsıyor. Amazon’un diğer bölgelerinde yapılan petrol çalışmaları devam ediyor ve buralarda birçok kaza meydana geliyor. Kazaların büyük bir çoğunluğu, petrolün nehirlere sızmasıyla sonuçlanıyor.
Amazon’da yaşayan kabilelerden Waorani kabilesinin lideri Nemo Guiquita, “Ekvadorlular, yerli kardeşlerini korumak ve iklim krizine karşı tepki göstermek adına bir araya geldi” dedi ve ekledi:
“Bu bizim rahatlayacağımız bir durum değil sadece bir dönem için sakince bir nefes alabiliriz. Ancak bölgeye zarar veren birçok petrol çalışmaları olduğunu biliyoruz. Umuyoruz ki bir birliktelik olur ve yurdumuzdaki tüm petrol çalışmalarını ve kirliliği temizleyebiliriz.”
