Brezilya’da Amazon yağmur ormanlarını etkileyen sürekli kuraklığın etkisiyle rekor kıran orman yangınları aylardır sürüyor.
Ülkenin birçok bölgesinde devam eden ve rekor kıran orman yangınları, bölge sakinlerini ve dünyanın en önemli ekolojik sistemini tehdit ediyor.
Brezilya merkezli bir düşünce kuruluşu olan Igarape Enstitüsü, ülke genelinde şu anda 50.000’den fazla orman yangınının aktif olduğunu söyledi. En çok etkilenen bölgelerden bazıları Amazon, Cerrado ve Pantanal.
Yakın kasabalarda yaşayanlar dumandan adeta ‘boğulurken, yetkililer, Sao Paulo ve Rio de Janeiro gibi yoğun nüfuslu şehirlerin yangınların yayılma alanında olduğu uyarısı yaptı.
Latin Amerika’daki yangınların yaklaşık yüzde 60’ı şu anda Brezilya’da sürüyor.
Uzmanlara göre yangınların üçte biri tarımsal amaçlar için arazi temizlemeye yönelik insan kaynaklı eylemlerden kaynaklanıyor. Cambridge Üniversitesi’nde koruma ve kalkınma profesörü olan Rachael Garrett, ormansızlaşma ve kuraklığın da orman yangınlarına büyük katkıda bulunduğunu söyledi.
Amazon’daki ormansızlaşmanın Brezilya’da yağış miktarını azalttığını anlatan Garrett, bunun ekosistemin dengesini bozduğunu ve kuraklık döngüsüyle ve yıkıcı orman yangınlarına neden olduğunu belirtti.
Amazon yangınları uzaydan görülebiliyorAmazon ormanları yangınında tarım endüstrisinin rolüBrezilya Amazonu’nda yılın ilk yarısında çıkan yangınlar, son 20 yılın en kötüsüBrezilya Amazon’unda ağustos yangınları 14 yılın en yüksek seviyesine çıktı
Amazonlar’daki yangın durdurulamazsa küresel felaket kapıda
Brezilya’da yıl bitmeden tüm yangın rekorları kırıldı
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, geçen hafta Tefe kenti yakınlarındaki Amazon nehri kıyısında yaşayan bir topluluğu ziyaretinde yaptığı açıklamada, Amazon’un şu anda 40 yılın en kötü kuraklığını yaşadığını söylemişti.
Lula, kamuoyundan kundakçı şüphesi olan kişileri federal polise bildirmelerini istedi. Brezilya’da yangın çıkaran suçlular yalnızca dört yıla kadar hapis cezası riskiyle karşı karşıyadır, ancak Lula bu yasayı değiştirmek ve cezaları artırmak istiyor.
Amazon Çevre Araştırma Enstitüsü adlı sivil toplum kuruluşunun yaptığı son analiz, Ağustos ayındaki yangınların büyük çoğunluğunun tarım alanlarında meydana geldiğini gösteriyor. Bu durum, çevreciler arasında bazı faaliyetlerin kasıtlı olabileceği şüphesini uyandırıyor.
Ülkede bu yıl bitmeden, yangınlarla ilgili tüm rekorlar kırıldı. Brezilya yangın aktivitesi izleme sitesi MapBiomas’a göre, ocak ve ağustos ayları arasında yaklaşık 30 milyon dönüm arazi yok oldu . En çok etkilenenler Roraima ve Matto Groso eyaletleri oldu.
Brezilya’nın uydu ajansı Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü‘ne göre , bu yıl Brezilya’da 180 bin ve sadece son iki günde 7 binden fazla orman yangını çıktı. Kurum, 2025’e üç aydan fazla bir zaman kala, bunun 2010’dan bu yana bir yılda görülen en fazla yangın olduğunu belirtti.
Amazon’daki kontrolden çıkan orman yangınları çevre ülkeleri de etkiliyor; duman nedeniyle Bolivya ve Ekvador‘da uçuş iptalleri, tahliyeler ve okulların tatil edilmesine yol açıyor.
Bolivya’da sürdürülebilir kırsal kalkınmaya adanmış bir sivil toplum örgütü olan Fundación Tierra‘da sosyo-bölgesel araştırmacı olarak görev yapan Efrain Tinta Guachalla, bu hafta başında Amazon bölgesinde orman yangını sezonunun ağustos ayından ekim ayına kadar sürdüğünü ancak yangınların artık en az altı ay boyunca devam ettiğine dikkat çekti.
Guachalla, Amazon’a yayılan ve büyüyen tarım arazilerinin, çoğunlukla soya ve sığır yetiştiriciliği için ormansızlaştırılmasının, yangın sezonunun uzamasının arkasındaki muhtemel sebep olduğunu kaydetti.
Amazon, emdiği karbonu yangınlar nedeniyle geri veriyor
Amazon yağmur ormanı, dünyadaki en önemli ve biyolojik çeşitliliğe sahip ekosistemlerden biri. Yalnızca Güney Amerika’daki su havzası sistemlerine büyük katkı sağlamakla kalmıyor, milyonlarca bitki, hayvan ve böcek türüne ev sahipliği yapıyor ve atmosferden devasa miktarda karbondioksit emiyor.Ancak yangınlar nedeniyle orman, emdiği karbondioksiti atmosfere geri veriyor.
Nature Ecology & Evolution dergisinde yazan uluslararası akademisyenlerden oluşan bir grup, kontrolsüz orman yangınlarının ormanların bozulması, karbon emisyonları, biyolojik çeşitliliğin kaybı ve yerli topluluklara verilen zararlar açısından tehlikeleri konusunda uyarıyor.
Amazon yangınları atmosfere 23 milyon ton CO2 yaydıArtan yangınlar karbon yutağı Amazon’u karbon kaynağına dönüştürebilir
Garrett, Amazon’un daha fazla bozulmasının bölgedeki hassas ekosistemler için “felaket” olacağını söyledi.
