By 
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2023 yılının yatırım tablosunu sunarak 2024 yılı için öne çıkan gelişmeleri yorumlayan yıllık 2024 Dünya Enerji Yatırımı Raporu’nu yayımladı.
IEA Raporu’na göre 2024 yılında toplam enerji yatırımlarının üç trilyon doların üstüne çıkması bekleniyor. Bunun bir trilyon doları kömür, gaz ve petrole ayrılırken iki trilyonu yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar ve düşük emisyonlu yakıtlar gibi kaynaklara ayrıldı.
Rapora göre bu yıl “temiz enerji” yatırımlarının fosil yakıt yatırımlarının iki katına çıktı. Ancak iki trilyon dolar olarak belirtilen temiz enerji harcamanın içinde nükleer enerji yatırımları da dahil ediliyor.
‣ 38 yıl sonra Çernobil’in gölgesinde: Türkiye ve Dünya nükleer enerjiyi tartışıyor
Temiz enerji yatırımlarında ülkeler arasında dengesizlik var
Raporda öne çıkan konulardan biri, küresel enerji yatırımlarındaki büyük dengesizlik oldu. Çin, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri‘nin enerji yatırımları, küresel enerji yatırımlarının üçte ikisinden fazlasını oluşturdu. Ancak gelişmekte olan ekonomilerin enerji harcamaları, küresel harcamaların yüzde 15’i ile sınırlı kaldı.
Hindistan ve Brezilya başta olmak üzere birçok gelişmekte olan ekonomi, yüksek maliyetler nedeniyle artan enerji talebini temiz enerjiden sağlamak konusunda zorluk çekiyor.
IEA İcra Direktörü Fatih Birol, “Temiz enerji harcamalarındaki artışın temelinde güçlü ekonomi, devam eden maliyet düşüşleri ve enerji güvenliği düşünceleri yatıyor. Ancak büyük ekonomiler yeni temiz enerji tedarik zincirlerinde avantaj elde etmek için rekabet ederken güçlü bir sanayi politikası unsuru da var” dedi.
Birol, temiz enerji yatırımlarına en çok ihtiyaç duyulan ülkelerde uygun fiyatlı, sürdürülebilir ve güvenli enerjiye erişimdeki eksikliklere dikkat çekti.
Enerji yatırımlarına Çin öncülük ediyor
Küresel enerji yatırımlarına öncülük eden Çin’in 2024 yılında güneş enerjisi, lityum piller ve elektrikli araçlar başta olmak üzere 675 dolarlık enerji harcaması bekleniyor.
Çin’i 370 milyar dolarlık yatırımları ile Avrupa ve 315 milyar dolarlık yatırımları ile Amerika Birleşik Devletleri takip ediyor.
Fosil yakıt yatırımları devam ediyor
Yenilenebilir enerji kaynaklarına ayrılan yatırımlardaki gelişmelere rağmen petrol ve gaz yatırımlarında da 2024 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 7’lik bir artış bekleniyor. Yani 570 milyar dolar, fosil yakıt harcamalarına ayrılacak. Yatırımların büyük çoğunluğunu Orta Doğu ve Asya’daki petrol şirketleri gerçekleştiriyor.
2023 yılında kömür yatırımları da artarak 2015 yılından beri en yüksek seviyeleri gördü. Yıl içinde 50 gigavat’tan fazla kömürlü termik santrale onay verildi.
Rapor, fosil yakıt yatırımlarına ayrılan miktarın fosil yakıtlardan çıkış ve yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030 yılına kadar üç katına çıkarılması hedefleriyle uyumlu olmadığını ortaya koydu.
‣ Yükseliş ve Çöküş Raporu: Kömürlü termik santraller daha hızlı kapatılmalı
‣ Kemerköy Termik Santrali için yaklaşık 100 milyon TL devlet desteği
‣ Araştırma: Yeni fosil yakıt projeleri tamamen ‘gereksiz’
‣ Fosil yakıtların neden olduğu ‘küresel kararma’ nedir?
Güneş enerjisi temiz enerji sektörüne öncülük edebilir
Rapora göre güneş enerjisine yapılan yatırımlar, diğer elektik üretim teknolojilerine yapılan yatırımları aştı. Maliyetlerindeki düşüşle birlikte güneş enerjisi yatırımlarının 2024 yılında 500 milyar doları bulacak. Güneş enerjisinin, önümüzdeki yıllarda yenilenebilir enerji sektörüne öncülük edeceği öngörülüyor.
Düşen modül fiyatlarının yeni yatırımları teşvik etmesiyle 2024 yılında güneş enerjisine yapılan yatırımın 500 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Comments