DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne kanun teklifi verdi.
Meclis’te basın toplantısı düzenleyen Rızvanoğlu, “DEVA Partisi olarak biz de tek kullanımlık plastiklerin ülkemizde yasaklanması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
‘Bam telimize dokunan nokta: Tek kullanımlık plastikler’
Tekliflerinde iki yıllık bir geçiş sürecinin ardından tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasının öngörüldüğünü anlatan Rızvanoğlu, plastik sorununa paylaştığı rakamlarla açıklık getirdi:
“Dünya genelinde her yıl 500 milyar plastik poşet kullanılıyor. 13 milyon plastik, her yıl okyanuslara atılıyor. Yine dünya genelinde dakikada 1 milyon plastik şişe satılıyor. Uzmanlara göre, sadece 2021 yılında ülkemizde 5 milyon ton plastik atık ortaya çıktı. Dünyada insan kaynaklı atıkların yüzde 10’unu plastikler meydana getirirken, her iki plastik atıktan birini ise tek kullanımlık plastikler oluşturuyor. Akdeniz’de %92,8’lere ulaşan kirliğin de önemli bir kısmı tek kullanımlık plastiklerden kaynaklanıyor. İşte bam telimize dokunan nokta da tam burası: Tek kullanımlık plastikler.”
“Türkiye’deki ısrar neden?”
Rızvanoğlu, tek kullanımlık plastiklerin dünyanın bir çok yerinde yasaklanmasına rağmen Türkiye’deki serbestisine dikkat çekerek; “Bunlar Avrupa Birliği’nde yasak, Kanada’da yasak, İngiltere’de yasak. Sadece Batılı ülkelerde değil Afrika’dan da yasak haberleri geliyor. Örneğin Nijerya. Onlar da en kalabalık eyaletinde tek kullanımlık plastikleri yasakladı. Her yerde ardı ardına yasaklanırken bizdeki tek kullanımlık plastik ısrarı neden?” diye sordu.
‣Kanada’da tek kullanımlık plastik yasağı: Kademeli olarak uygulanacak
‣İngiltere’de tek kullanımlık plastiklere ‘sınırlı yasak’ geliyor
‣Greenpeace: Tek kullanımlık plastikleri yasaklama sırası Türkiye’de
En büyük sorunlardan biri plastiklerin imha şekli
Evrim Rızvanoğlu, petrol ve gazlardan üretilen plastiklerin, denizlere atılma, toprağa gömülme, tarım alanlarına yığılma ve yakılma gibi yollar ile bertaraf edildiğini belirterek şunları söyledi:
“Kullanılmış plastiklerin bertarafı, sorunu daha da büyütüyor. Ne yaparlarsa yapsınlar bu atıklar hem doğrudan, hem de dolaylı yollarla, sağlığımıza zarar vermeye devam ediyor. Çünkü, bu süreçte gözle göremediğimiz mikroplastikler ve zararlı maddeler ortaya çıkıyor. Bu ufak tefek parçacıklar ve zehirli maddeler önce su kaynaklarımıza, oradan nehirlerimize, nehirlerimizden denizlerimize ve hatta yağmur sularına karışıyor. Sonra ne mi oluyor? Bu mikroplastikler balıklara ve diğer deniz mahsullerine geçiyor. Yani, bu durum, hem gıda güvenliğimizi, hem de sağlığımızı tehdit ediyor. Üstelik; sadece deniz ürünlerinde değil, tarladaki sebze ve meyvelerimize de bulaşıyor. Ve tabii ki yakılma esnasında da havaya bulaşıyor. Yani; yediğimiz, içtiğimiz ve soluduğumuz her şeyde bu risk var.”
Türkiye’den mikroplastik sorunu örnekleri
Konuşmasında sorunu örneklerle açıklayan DEVA milletvekili, “Mart 2023’te İzmit Körfezi’nde yapılan bir araştırmada, 12 farklı balık türünde mikroplastik bulunduğu ortaya çıktı. Her 10 balıktan 4’ünde mikroplastik var. Yani deniz canlıları bu mikroplastikleri sindiriyor, bu da deniz ekosistemini ve dolayısıyla deniz ürünlerini tüketenlerin sağlığını tehlikeye atıyor” dedi.
‣Kullandığımız tüm şekerlerde mikroplastik çıktı
Rızvanoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi‘nin Aralık ayında yaptığı bir çalışmadan alıntıladığı örnekte ise, Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde toprak örneklerinde mikroplastik miktarları belirlendiğini, 9 ilden alınan örneklerde, 1kilogram toprakta Akdeniz’de yaklaşık 300, Ege’de 180, Marmara’da ise 160 parça plastik tespit edildiğini aktardı.
104 yeni doğan bebekten 100’ünün vücutlarında mikroplastik bulunuyor
Tek kullanımlık plastiklerin bir kamu sağlığı problemi olduğunu belirten Rızvanoğlu şunlara dikkat çekti:
“Reuters’a göre plastikler nedeniyle, haftada yaklaşık 5 gram mikroplastik tüketiyoruz. Yani bir şişe kapağı. Bunu bir seneye vurursak, büyük bir yemek tabağı mikroplastikten bahsediyoruz. Hayatımız boyunca ise 20 kilo plastik demek bu. Yediğimiz, yuttuğumuz ve soluduğumuz plastikler bunlar. Peki plastikler neden tehlikeli? Hormon bozukluklarından kansere kadar, insan sağlığı için birçok risk yarattığı için. Ne yazık ki, bu tehditler sadece yetişkinleri değil, daha yeni doğmuş bebekleri de etkiliyor. Hacettepe Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, 104 yeni doğan bebekten 100’ünün vücutlarında mikroplastik bulunuyor. Yani bebekler, hayata gözlerini mikroplastikle açıyor. Bu ne demek biliyor musunuz? Nesiller boyu göz göre zehirleniyoruz demek.”
‣Katlanarak artan ithal plastik atık sorunu TBMM gündemine taşındı
‣DEVA Partisi’nden Tarım Bakanı’na: Topraktaki mikroplastik kirliliğine ilişkin ne yapıyorsunuz?
‣Geri dönüştürülmüş plastikler, sağlığınızı daha fazla tehdit edebilir
Evrim Rızvanoğlu konuşmasını bitirirken iktidara çağrıda bulunarak “Buradan iktidara ve Meclis çatısı altında bulunan tüm siyasi partilere seslenmek istiyorum. Gelin, bu kanun teklifini siz de destekleyin. Gelin yerel seçimler için Meclis ara vermeden bu teklifi yasalaştıralım. Gelin, gelecek nesillere temiz bir çevre ve sağlıklı bir yaşam bırakalım” dedi.
