Manşetİklim KriziKent

ÇMO: Çarpık kentleşme ve yetersiz altyapı sellere neden oluyor

0
Fotoğraf: AA

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, Türkiye’yi 16 Haziran’dan bu yana etkisi altına alan; Bursa’da beş kişinin hayatını kaybetmesine, pek çok ilde tarlaların ve evlerin zarar görmesine ve sel felaketine sebep olan sağanak ve dolu yağışlarıyla ilgili bir açıklama yayınladı.

Yapılan açıklamada şehir sellerinin gerçek nedeni, yere düşen yağış miktarından ziyade, düşen yağışın büyük bir bölümünün toprağa süzülememesi sonucunda yüzey akışına geçmesidir” ifadeleri kullanıldı.

‘Metrelerce yüksekliğe ulaşıyor’

Sel ve taşkınların özellikle yapılaşmanın, asfalt ve beton zeminlerin çok yoğun olduğu yerleşimlerde  görüldüğüne dikkat çekilen açıklamada “Düştüğü noktada 3-5 cm yüksekliğe sahip olan yağışlar, asfalt ve beton zemin üzerinde yüzey akışına geçerek daha alçak noktalara veya altgeçitlere ulaştığında metrelerce yüksekliğe erişerek sel ve taşkınlara neden olmaktadır” denildi.

‘Yağış düzensizliği artacak’

Açıklamada Hükümetlerarası İklim Değişikliği Panelinin (IPCC) güncel iklim öngörülerine göre, ülkemizin de içinde yer aldığı Doğu Akdeniz Havzası’nın iklim değişikliğine karşı en duyarlı alanlar arasında bulunduğu belirtildi. 

İklim değişikliğinin iki temel göstergesinin sıcaklık ve yağış olduğunu belirten ÇMO “Artması öngörülen sıcaklıkların yanı sıra, yağışlarda da düzensizliklerin yaşanması beklenmektedir” dedi. 

‘Afetler her geçen yıl artıyor’

Türkiye yıllık ortalama sıcaklıklarının 2000’li yıllardan itibaren ortalamaların üzerinde gerçekleştiği söylenen açıklamada en sıcak yılların son 10 yıl içinde gerçekleştiği söylendi. 

Yağışlarda yaşanacak düzensizliklerin kısa sürede yüksek miktarda yağış bırakan şiddetli hava olaylarının sıklıklarında artışlar şeklinde kendini gösterdiği belirtilen açıklamada “Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yıllık olarak hazırlanan meteorolojik karakterli ve doğa kaynaklı afetler raporlarına göre 2000’li yıllardan itibaren afet sayılarında önemli artışlar yaşandığı belirtilmektedir” denildi. 

‘Kentlerimizi iklim krizine dirençli hale getirmeliyiz’

Bursa’daki sel felaketi sonucunda beş kişinin hayatını kaybettiği ve bir kişinin de kaybolduğunu üzüntüyle karşıladıklarını belirten ÇMÖ “Meteoroloji Genel Müdürlüğü ölçümlerine göre, son 24 saatte Bursa Kestel’de sadece 14,4 mm yağış düşmüştür. Bursa ilinde ölçülen en yüksek yağışlar ise; Yenişehir ve Gürsu’da 20 mm civarında gerçekleşmiştir” dedi. 

Açıklamada  “Yaşanan bu son afet, kentlerimizi iklim krizine karşı daha dirençli hale getirmemiz gerektiğini göstermiştir. İklim değişikliği uyum çalışmaları yapılarak yaşanan sellerin etkisi azaltılabilir, can ve mal kayıpları en az seviyeye indirilebilir” ifadeleri kullanıldı. Bu konuda atılması gereken adımlar şu şekilde sıralandı:

  • Çarpık kentleşme sonucu, dere taşkın alanları ve dere yatakları yapılaşmaya açılmıştır. Dere yatakları acilen rehabilite edilmeli, üzerindeki yapılar kaldırılmalı ve tekrar yapılaşmaya açılmaması için Anayasal korumaya alınması gerekmektedir.
  • Kentsel alanların büyük bölümü asfalt ve betonla kaplandığı için, düşen yağış toprak tarafından emilememekte ve doğrudan akışa geçmektedir. Beton ve asfalt ekonomisi terk edilerek, insan ve çevre merkezli yerleşim politikaları hayata geçirilmelidir.
  • Hızlı nüfus artışından dolayı kentlerimizin altyapısı yetersiz kalmaktadır. Özellikle büyük kentlerimizde bulunan birleşik kanalizasyon sistemleri aşırı yağışlarda yetersiz kalmaktadır. Büyükşehirler başta olmak üzere, tüm yerleşim birimlerinde ayrık sistem kanalizasyon altyapısı oluşturulması için yerel yönetimlere yeterli kaynak ayrılmalıdır.
  • Kentlerimizdeki park ve yeşil alanlar yok edilerek, beton ve asfalt yoğunluğu arttırıldıkça sel ve taşkınların olması kaçınılmazdır.

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.