By 
Fare gibi bazı canlıların şehirleri tercih etmesi sizi yanıltmasın: bazı türler şehirlerde gelişse de betonla kaplı ve araç trafiğinin yoğun olduğu kentsel ortamlar, birçok vahşi hayvan için pek de çekici sayılmaz. Bilim insanları, binalar yükseldikçe ve yollar açıldıkça, bazı türlerin buralarda gözden kaybolduğunu ve hayvan topluluklarının genellikle daha az çeşitlilik gösterdiğini saptadı.
Ancak tüm şehirler aynı değil. Bu ay Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, kentleşme daha sıcak ve daha az bitki örtüsüne sahip bölgelerdeki yabani memeliler üzerinde, daha serin ve daha yeşil şehirlerdekilere kıyasla daha fazla olumsuz etkide bulunuyor.
The New York Times‘ın aktardığına göre bulgular, iklim değişikliğinin kentleşmenin yabani hayvanlar üzerindeki etkilerini daha da tırmandırabileceğini gösteriyor.
Arizona Eyalet Üniversitesi‘nden ve çalışmanın yazarlarından Jeffrey Haight, “İklimimiz ısındıkça, şehirlerimizin ısısı hem bizim hem de yaban hayatı için bir zorluk olmaya devam edecek” dedi.
Fotoğraf: Greg Lehman / AP
‣ Bristol, yaban hayatı kaybına karşı ekolojik acil durum ilan etti
20 şehirdeki 725 nokta incelendi
Araştırmacılar, 20 Kuzey Amerika şehrinde 725 noktada bulunan yaban hayatı kameraları tarafından çekilen fotoğrafları analiz etti.
Aralarında Illinois eyaletindeki Chicago, Arizona eyaletindeki Phoenix ve Washington eyaletindeki Tacoma kentinin de bulunduğu bu şehirler, kentsel biyoçeşitlilik üzerine veri toplamak için devam eden bir çaba olan Kentsel Yaban Hayatı Bilgi Ağı‘nın katılımcılarındandı.
Her şehirde kameralar çeşitli yerlere yerleştirildi; havaalanları veya otoyolların yakınlarındakiler gibi bazı kameralar oldukça kentsel alanlardayken, diğerleri parklar ve patikalar gibi diğerleri daha az kentleşmiş yerlere yerleştirildi.
Bilim insanları, yaz boyunca çekilen fotoğrafları inceledi. Böylelikle aralarında rakun, sincap, tavşan, tilki, puma ve geyiklerin de bulunduğu toplam 37 yerli memeli türü tespit edildi.
Araştırmacılar, genel olarak, yabani memelilerin daha az kentleşmiş bölgelerde daha yaygın ve daha çeşitli olduğunu tespit ederek diğer çalışmalardan elde edilen bulguları destekledi.
‣ 234 hak örgütünden ortak açıklama: Yaban hayvanlarını öldürme izni geri alınsın!
Yaban hayvanları, daha serin ve yeşil kentleri tercih ediyor
Ancak yaban hayatı, serin veya yeşil -bol miktarda sağlıklı, yeşil bitki yaşamına ev sahipliği yapan- bölgelerde, şehirleşmeyle daha sıcak veya daha kurak olanlara göre daha iyi başa çıkabiliyordu.
Örneğin, daha kentsel çekim alanlarına bakıldığında, sıcak olan Los Angeles‘taki memeli çeşitliliği daha soğuk Salt Lake City‘ye kıyasla daha keskin bir düşüş gösterdi.
Florida eyaletindeki Sanford kenti ile Arizona’daki Phoenix’in sıcaklıklarının benzer olmasına rağmen, Sanford Phoenix’ten çok daha yeşil bir kent. Bilim insanları, Sanford’un kentsel alanlarının Phoenix’in kentsel alanlarına kıyasla daha çeşitli memeli toplulukları barındırdığını tespit etti.
‣ İyi haber: Avrupa’da yaban hayatı geri dönüyor
Kentsel ısı adası etkisi ‘yaşamayı giderek zorlaştırıyor’
Araştırmacılar bu örüntülerin altında neyin yattığını henüz çözemiyor, ancak şehirlerin ısıyı hapsettiğini ve yakınlarındaki daha az betonlaşmış alanlardan daha sıcak hale geldiği biliniyor. Dr. Haight, halihazırda sıcak iklimlerde bulunan şehirlerde, bu kentsel ısı adası etkisinin “yaşamayı gittikçe zorlaştırıyor” olabileceğini tahmin ediyor.
Bitki örtüsü söz konusu olduğunda, yeşil alanlar kent hayvanları için yiyecek ve yaşam alanı sağlıyor olabilir. Ancak Dr. Haight, yeşil şehirlerin aynı zamanda daha nemli şehirler olma eğiliminde olduğunu, bunun da su gibi diğer kaynaklara daha kolay ulaşılabileceği anlamına gelebileceğini söyledi.
Araştırmacılar, pumalar ve geyikler gibi daha büyük vücutlu hayvanların daha küçük olanlara kıyasla kentleşmeden daha olumsuz etkilendiğini tespit etti.
Dr. Haight, “Şehirlerde bol miktarda yaşam alanı olmasına rağmen, bunlar genellikle oldukça dağınık” dedi ve insanların şehirlerde dolaşan büyük hayvanlara karşı daha az hoşgörülü olabileceğini sözlerine ekledi.
‣ Anadolu’daki yaban hayatı fotokapanlarla görüntülendi
‘Dünyamız küresel bir yok oluş krizi yaşıyor’
Araştırmada yer almayan Pittsburg Eyalet Üniversitesi‘nde kent ekolojisi uzmanı olan Christine Rega-Brodsky, kent memelilerinin kent bitkileri ya da kuşları kadar iyi araştırılmadığını ve 20 kentte 37 tür hakkında veri derlemenin “büyük bir başarı” olduğunu söyledi.
Dr. Rega-Brodsky, “Dünyamız hızla kentleşiyor ve küresel bir yok oluş krizi yaşıyor, bu nedenle insan eylemlerinin yerel vahşi yaşamımızı ve genel biyolojik çeşitliliğimizi nasıl etkilediğini acilen anlamak zorundayız” diye belirtti.
Çalışmada bazı kısıtlamalar etkili oldu. Tüm kameralar farklı türleri tespit etmede aynı performansı göstermiyor ve bilim insanları sadece yaz aylarında Kuzey Amerika şehirlerinden gelen fotoğrafları analiz etti; başka yerlerde veya mevsimlerde farklı modeller ortaya çıkabileceğinin göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Ancak Dr. Rega-Brodsky, araştırmanın çevre üzerinde insan kaynaklı değişikliklerin nasıl bileşik etkilere sahip olabileceğini vurguladığını ifade ediyor. Ayrıca, sıcak ve kurak şehirlerin yeşillik, su ve yaban hayatının sıcaktan kaçabileceği yerler sağlayarak hayvan sakinlerini korumaya yardımcı olabileceğini öne sürerek potansiyel çözümlere de işaret ediyor.
Dr. Rega-Brodsky, “Dünyadaki her şehir, onu ekolojik olarak bir diğerinden farklı kılan ve biyolojik çeşitliliğini korumak için farklı stratejiler gerektiren belirli özelliklere sahip” diyor.
Comments