COP15Dünyaİklim KriziManşet

[COP15] BM Sekreteri Guterres: İnsanlık kitlesel yok oluş silahı haline geldi

0
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, 6 Aralık 2022’de Montreal, Quebec, Kanada’da düzenlenen iki haftalık BM Biyoçeşitlilik zirvesi COP15’in açılışında. Fotoğraf: Christinne Muschi / Reuters

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dün (6 Aralık) Montreal’de düzenlenen Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi’nin (UNCCD) Taraflar Konferansı’nın (COP15) ikinci partının açılış töreninde delegeleri bilgilendirerek açıklamalarda bulundu:

“İnsanlık bir kitlesel yok oluş silahı haline geldi”

Bir milyondan fazla tür, özellikle böcekler, şu anda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya ve 10 milyon yıldır görülmemiş bir hızda yok oluyor.

2022 BM Küresel Arazi Görünümü (The Global Land Outlook, GLO) değerlendirmesine göre, Dünya’nın kara yüzeylerinin yüzde 40’ı aşınmış durumda.

Müzakereciler, iki haftalık BM zirvesinin 2030’da şu anda var olandan daha fazla “doğa” olmasını sağlayan bir anlaşmaya önayak olmasını umuyor.

Anlaşmanın dünya üzerinde daha çok hayvan, bitki ve sağlıklı ekosistemin bulunmasını sağlayacak nitelikte olması hedefleniyor.

Fakat anlaşmaya ilişkin süreçlere dair nasıl bir yol izleneceği konusunda Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (CBD) kapsamında 196 hükümetin bir fikir birliğinde olması ve sonuç olarak ortak bir kabule ulaşılması gerekiyor.

Ciddi bir şekilde başlayan müzakereler öncesinde gözlemciler, sürecin bizzat kendisinin zaten bir mücadele gibi göründüğü konusunda uyarıda bulundu.

Pazartesi günü sona eren ve zirve öncesi üç gün süren görüşmeler, 19 Aralık’ta sonlandırılacak olan zirve öncesinde müzakere için temiz bir anlaşma taslağı sunamadı.

COP15’in açılışında yapılan basın toplantısı. (Soldan sağa) Birleşmiş Milletler Çevre Programı Başkanı Inger Andersen, Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Sekreteri Elizabeth Maruma Mrema, Çin Ekoloji ve Çevre Bakanı Huang Runqiu, Kanada Çevre ve İklim Değişikliği Bakanı Steven Guilbeault, CBD basın danışmanı David Ainsworth.
Fotoğeaf: CNW Group

‘Bazı ilerlemeler kaydedildi, ancak ihtiyaç duyulan kadar değil’

Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Sekreteri Elizabeth Maruma Mrema dün (6 Aralık) düzenlenen basın toplantısında, “Bazı ilerlemeler kaydedildi, ancak ihtiyaç duyulan veya beklendiği kadar değil. Delegelerin beklediğimiz kadar ileri gittiğini düşünmüyorum” dedi.

Dünyanın dört bir yanından yaklaşık 20 bin delege, COP15’in ikinci partı için bugün Kanada’nın Montreal kentinde bir araya geldi.

Konferansta ülkelerin iklim krizine karşı biyoçeşitliliği, denizleri, okyanusu ve karayı koruma konularında daha önceden verdiği taahhütler yeniden masaya yatırılacak, geleceğe dair birtakım hedefler belirlenecek ve iklim açısından yeniden notlar dağıtılacak.

Kanada’dan biyolojik çeşitlilik finansmanına ek 350 milyon dolar

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ülkelerin 2030’a kadar topraklarının ve sularının yüzde 30’unu korumaları gerektiğini vurguladı.

Ayrıca Kanada’nın uluslararası biyolojik çeşitlilik finansmanına 350 milyon dolar sağlayacağını söyledi.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, COP15’in açılışında bir konuşma yaptı.

‘Doğayı koruma konusunda anlaşamıyorsak, başka hiçbir şeyin önemi yok’

Trudeau, “Hükümetler arasında pek çok anlaşmazlık var. Ancak doğayı korumak gibi temel bir konuda dünya olarak anlaşamıyorsak, başka hiçbir şeyin önemi yok” dedi.

Her iki yılda bir yapılan BM biyoçeşitlilik görüşmeleri, hiçbir zaman dünyanın çevreyi odak noktasına aldığı yıllık BM görüşmeleri kadar ilgi görmedi. Ancak doğayı korumanın ve iklim değişikliğini kontrol etmenin ortak bir şekilde çözülmesi gereken bir sorun olduğuna dair artan oranda bir farkındalık söz konusu.Ormanlar ve deniz yosunu yatakları gibi sağlıklı ekosistemler, küresel ısınmayı kontrol etmenin anahtarları olarak görülüyor.

Aynı zamanda, artan küresel sıcaklıklar, birçok ekosistemi ve hızlı uyum sağlayamayan veya daha soğuk iklimlere taşınamayan türleri giderek daha fazla tehdit ediyor.

Genel olarak BM, tüm ülkeleri 2030’a kadar kara ve deniz alanlarının en az yüzde 30’unu koruma altına alma sözü vermeye ikna etmeyi umuyor.

COP15 ve çetrefilli konular…

Şu anda, dünyadaki kara alanlarının yalnızca yaklaşık yüzde 17’si bir tür koruma altına alınırken küresel okyanusun yüzde 8’inden azı korunuyor.

COP15’in gündeminde pestisit kullanımının sınırlandırılmasından doğaya zarar veren faaliyetlere sağlanan 500 milyar dolarlık sübvansiyonun iptal edilmesine kadar 22 potansiyel hedef bulunuyor.

En çok çekişmeli geçecek konulardan bazıları, iklim ısınmasına neden olan emisyonları engellemeye yönelik çabaların dahil edilip edilmeyeceği, pestisitlerin aşamalı olarak kaldırılması için bir son tarih getirilip getirilmeyeceği ve yoksul uluslara ait aşınmış bölgelerin eski haline getirmek için gereken finansmanın sağlanmayacağı konuları…

Bazı ulusların vahşi yaşamla dolu geniş kara veya okyanus alanlarına sahip olduğu, diğerlerinin ise sahip olmadığı göz önüne alındığında, 30×30 hedefi tartışmalara yol açıyor.

COP15’te en çok bilinen tartışma konuları arasında “30’a 30” bulunuyor. Bu başlıkta 2030’a kadar Dünya’nın kara ve denizlerinin yüzde 30’unu koruma çağrısına yer veriliyor.

Ayrıca Doğa ve İnsanlar için Yüksek Hırs Koalisyonu, Ocak 2021’de Paris’te gerçekleştirilen Tek Gezegen zirvesindeki lansmanından bu yana 114 imza toplamıştı ve koalisyon da 30×30 sözü vermişti.

Yüksek Hırs Koalisyonu’nun ülkeleri 2030’a kadar dünya karalarının ve okyanuslarının en az yüzde 30’unu koruma taahhütü vermişti.

Yerli soykırımı = Ekokırım’

Bazı yerli gruplar potansiyel olarak toprak haklarını tehdit ettiğini düşündükleri hedefe karşı çıkıyor.

Yerli protestocular ve müttefikleri, dün Trudeau’nun konuşması sırasında protesto gerçekleştirdi.

Davulların çalındığı protestoda “Yerli soykırımı = Ekokırım. Biyoçeşitliliği kurtarmak için topraklarımızı işgal etmeyi bırakın” yazılı pankart açıldı.

West Coast Yerli Halkları, Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun COP15’in açılışında yaptığı konuşma sırasında protesto gösterisi yaptı. Fotoğraf: Christinne Muschi / Reuters

Trudeau, zirveye katılması beklenen yegane dünya liderlerinden biri. Müzakereciler, dünya liderlerinin çoğunun yokluğunun iddialı bir anlaşmaya varmayı zorlaştırabileceğini söylüyor.

Çin, zirveyi Kunming şehrinde yapacaktı, ancak görüşmeleri Montreal’de yapmayı kabul etmeden önce etkinliği COVID nedeniyle 2020’deki asıl tarihinden bu yana dört kez erteledi.

More in COP15

You may also like

Comments

Comments are closed.