BM İklim Eylem Zirvesi başlıyor

BM İklim Eylem Zirvesi, petrol ve gaz şirketlerinin protestoları altında başladı. Bu akşam New York’ta başlayacak zirvede aktivist Greta Thunberg ve  Cumhurbaşkanı Erdoğan da birer konuşma yapacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da taslak programa göre konuşma yapacağı BM İklim Eylem Zirvesi bugün Türkiye saati ile 17:00’da New York’ta başlıyor.  Dünya liderlerinin yanı sıra, iş dünyasının temsilcilerinin de katılacağı ve iklim eylemi konusunda somut açıklamalar yapması beklenen zirvede Erdoğan, Türkiye saati ile 22.10’da söz alacak.  Taslak programa göre Cumhurbaşkanı, “Live, Work ve Move Green (Yaşam, İş ve Yeşil Hareketler) adlı oturumda söz alacak ve “karbondan arındırılmış yapılı çevre, sürdürülebilir taşımacılık sistemleri ve kentsel dönüşüm için özel olarak tasarlanmış finans ve teknik destek mekanizmaları somut eylem duyurusu” yapacak.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, zirveyi BM İklim Acil Durumu Deklerasyonu ile açacak. Ardından İsveçli aktivist Greta Thunberg ve iki genç aktivist konuşacak. Thunberg devamında UNICEF binasında bir basın toplantısı düzenleyecek ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’ne iklim krizi hakkında resmi başvuru yapacak.Türkiye saatiyle 18.00’de düzenlenecek basın toplantısı bu linkten canlı yayımlanacak. 

Petrol ve gaz şirketlerine protesto

 Zirvenin başladığı bugün, sivil toplum kuruluşlarının hedefi petrol ve doğal gaz şirketleri olacak. New York’un dört bir yanına “Dünyanın en büyük fosil yakıt şirketleri arasında yer alan Shell, BP, ExxonMobil ve Chevron‘nun CEO’larının “iklim suçlarından arandığına” dair posterler asıldı.

Eylül ayında Carbon Tracker tarafından yayımlanan rapor, bu şirketlerin 50 milyar dolarlık yeni yatırımlar planladığını ve hiçbirinin Paris Anlaşması’na uyumlu herhangi bir iklim planına sahip olmadığını gösteriyor. Oil Gas Climate Initiative ise bu sabah itibari ile yeni bir rapor yayımladı. Scaling Up for Action (Eylemi Büyütmek) adı taşıyan rapor, petrol ve gaz sektörünün nasıl net-sıfır emisyona ulaşabileceğine dair önemli bilgiler içeriyor.

Ülkelerden gelecek somut adımlar

Aralık ayındaki İklim Müzakerelerine ev sahipliği yapacak olan Şili, emisyon azaltımını hedefleyen yeni koalisyonunu Ağustos 2019’da duyurmuştu. Fransa, Birleşik Krallık, Arjantin ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin de koalisyona dahil olması bekleniyor.

Yeni yayımlanan BM Raporu ise 75 ülkenin 2020 yılında iklim eylem planını güncelleyeceğini ortaya koyuyor. Rapora göre, 18 gelişmiş ülke (Birleşik Krallık, Almanya, France vs.), 53 gelişmekte olan ülke (Kostarika, Şili, Etiyopya vs.) ile 3 yükselen piyasa ekonomisi (Çin, Meksika vs.) 2030 ya da 2050 yılı iklim hedeflerini güncelleyecekler.

2030 hedefini gelecek yıl güncelleyecek olan ülkeler ise şunlar: Arjantin, Kosta Rika, Meksika, Norveç, İsviçre, Ukrayna, Fransa, İspanya, Portekiz. 2050 hedefi ortaya koyacaklar arasında ise AB, Birleşik Krallık, Şili ve Etiyopya var.

BM Genel Sekreteri Guterres’in İklim Eylem Zirvesini düzenleme amaçları arasında arasında ülkelerden 2020 yılı itibari ile iklim planlarının güncellenmesi taahhütlerinin ortaya konulması bulunuyor. Ancak halen küresel emisyonların yüzde 26’sından sorumlu 14 yüksek emisyonlu ülke planlarını yenilemek konusunda her hangi bir adım atmadı.

 Çin ve Hindistan’dan yeni hedefler

Çin‘in zirvede, geçtiğimiz Haziran ayında yayımladığı ve 2020 itibari ile yeni hedef vereceğini açıkladığı duyuruyu vurgulaması bekleniyor. Duyuru, Fransa ve Birleşmiş Milletler ile beraber yapılmıştı. Basın kuruluşları Hindistan Başbakanı Modi’nin 2030’da 500 GW yenilenebilir enerji hedefi açıklayacağını ifade ediyor. Danimarka ve İsveç ise Yeşil İklim Fonu’na yaptıkları katkıyı artıracaklarına dair duyuru yapacaklar. EU Komisyonu Başkanı Donald Tusk, AB’yi temsilen konuşması ve birliğin 2030 planın 2020 yılının başında belli olacağını ifade etmesi bekleniyor.

Zirve’de aynı zamanda Paris Anlaşması’nı onaylamayan son iki G20 üyesi Türkiye ile Rusya da konuşacak. Rusya’nın Paris Anlaşması’nı onaylayacağına dair açıklama yapması bekleniyor.

Zirve programını şuradan bulabilirsiniz.

Özel sektörden de önemli duyurular

 Zirvede Bank of England’ın iklim risklerinin iş dünyasında ve ülkeler arasındaki yatırımlarda fiyatlandırılmasını temin eden bir koalisyonu açıklaması bekleniyor. Bu açıklama, özellikle yüksek emisyonlu sektörlere dair risklerin fiyatlandırılmasını etkileyeceği için zirvenin en önemli açıklamalarından biri olacak.

Yüksek emisyonlu sektörlerin başında gelen demir-çelik ve çimento sektöründen de duyurular gelecek. Zirvede konuşacak olan Hindistanlı çimento devi Dalmia ile Avrupa’nın en önemli demir çelik şirketlerinden biri olan SSAB’ın emisyon azaltım planlarını sunmaları bekleniyor.

Yatırım yönetimi şirketleri de çeşitli duyurular yapacağı zirvede BM Net Sıfır Emisyonlu Varlık Sahipleri İttifakı da söz alacak. Toplamda 2.4 trilyonluk varlığı yöneten 12 şirket – Allianz, Zurich, CalPers, Storebrand ve diğerleri – bu ittifakta katıldıklarını ve 1.5 derece hedefine uyumlu olarak 2050 yılında sıfır emisyona ulaşacaklarını açıklayacak.

Aynı zamanda küresel bankacılık sektörünün yüzde 20’sini – 2.3 trilyon dolar market değeri- temsil eden 100’den fazla banka 1.5 dereceye uyumlu iş planlarını açıklayacak. Bu bankaların yıllık emisyonlarının miktarı 73 kömürlü termik santrale denk.

Devletlerin yanı sıra eyalet liderleri, belediye başkanları ve uluslarası kuruluş temsilcileri de konuşacak. Özellikle elektrikli araçlar ve yenilebilir enerji alanında önemli açıklamalar gelebilir.

Zirve öncesinde Uluslararası Enerji Ajansı da açıklama yaptı: 2019 yılında küresel yenilenebilir kurulu gücünün yüzde 17 büyümesi bekleniyor.

‘Yeni işler’

Yeni İşler İçin İklim Eylemi de gündemin önemli maddelerinden biri olacak. ILO’nun son yayımladığı rapora göre temiz ve düşük emisyonlu sektörlere yatırım 2030 yılına kadar dünya çapında net 24 milyon yeni iş yaratabilir. Zirvede Danimarka ve Etiyopya “soğutma koalisyonunu” da açıklayacak. Koalisyon gelişmekte olan coğrafyalarda yaşam kalitesini arttırmak için ucuz ve temiz havalandırma teknolojilerinin geliştirilmesini amaçlıyor.  BM verilerine göre, dünya çapında 1 milyardan fazla insan risk altında ve ucuz ile temiz havalandırma sistemlerine ihtiyaç duyuyor.