By 
“Sevgili Marianne, senin biraz arkandayım, elini tutmaya yetecek kadar yakınım. Benim bu yaşlı bedenim seninkisi gibi pes etti. Sevgini ve güzelliğini hiç unutmadım. Bunu zaten biliyorsun, daha fazla bir şey söylememe gerek yok. İyi yolculuklar eski dost, yolda görüşürüz. Sonsuz sevgi ve minnetle, Leonard’ın.”
Leonard Cohen ölüm döşeğinde olan ilham perisi Marianne Ihlen‘e bu sözlerle veda etmişti.
Lösemi hastalığı ileri safhasındaydı ve hastane odasında mektup kendine okunduğunda sanki büyük aşkının elini tutmak istercesine ellerini uzatmıştı Marianne. İki gün sonra hayata gözlerini yumacaktı.
Büyük aşkının ölümünün ardından sadece üç ay sonra, 7 Kasım 2016’da Leonard Cohen de hayata veda etti.
‘Sığınak’ta ilk görüşte aşk
Leonard ve Marianne’in hikayeleri 1960’lı yılların başında Yunanistan’ın Hydra adasında başlamıştı.
O yıllarda ada, Onasis ve Prenses Margaret gibi zengin seçkinlerin yanı sıra kendilerini bohem sanatçılar olarak gören gezginler ve o dönemin hippi kültürü için bir sığınak gibi idi. Öğlen bir saat, akşam bir saat elektriğin olduğu, insanların gece gaz lambasının aydınlattığı mekanlarda yiyip içip sohbet ettiği, şiirler yazıp şarkılar bestelediği bir ortamdı.
Hukuk eğitimini yarıda bırakan Cohen, şiir ve kitap yazmak için bu adaya gitmişti. Marianne ve Norveçli yazar eşi Axel‘i adada görmüş ve bu çifti hayranlıkla izlemişti.
Cohen daha sonra, “O adamın eşi ile hayatımın 10 yılını geçireceğim aklıma bile gelmezdi” diyecekti.
Marianne ise Ihlen anılarında Cohen’le ilk karşılaşmasını şöyle anlatmıştı:
“Leonard’ı ilk gördüğümde elimde sepetimle dükkanda duruyordum. O ise kapının önündeydi, güneş arkadan geliyordu ve yalnız siluetini görüyordum. Sonra bana dedi ki ‘Bize katılmak ister misin, dışarıda oturuyoruz.’ Gözlerimizin buluştuğu anı hatırlıyorum. Bununla tüm bedenim sarsılmıştı.”
Cohen sapsarı saçlı, ince ve zarif, Norveçli bu genç anneye aşık olmuştu:
‘’Nerdeyse genç iken tanıştık
Yeşil leylak parkının derinliklerinde
Bana sanki haçmışım gibi sarıldın,
Karanlıkta diz çöktüğümüzde “
Eşi Axel, Marianne’ı terk edip adada onu yalnız bıraktıktan sonra, Leonard ve Marianne Hydra adasında romantik bir hayat sürdüler.
Çift yılın yarısını adada diğer yarısını New York ve Montreal’de geçiriyordu.
Leonard Cohen sürekli LSD kullanıyordu. Uyarıcı haplar onun ruhani arayışının bir parçası idi. Marianne onun karanlığına ışık tutuyor, kasvetli günlerinde bir güneş gibi parlıyordu.
Judy Collins etkisi
1966’da yazdığı son kitabı “Beautiful Losers” okuması ve anlaşılması çok zor bir eser olmuştu. Kitabın başarısızlığı sonrasında Leonard büyük hayal kırıklığı yaşadı. Edebiyat ona ihanet etmişti.
Ortak bir arkadaşlarının aracılığı sayesinde, şarkılarını Judy Collins‘e dinletmek için New York’a gitmeye karar verdi. Judy Collins daha sonra verdiği bir röportajda “Suzanne”ı ilk kez duyduğundaki duygularını şöyle tarif etmiştir:
“Sandalyemden düşmüş gibi hissettim, nerdeyse ruhani olan bir şeyi çağrıştırıyordu, hem sağlam hem de mistik bir şarkıydı.”
Cohen’i cesaretlendiren Judy şarkılarını kaydetmesi için New York’ a gelmesini istemişti. Marianne sonraları arkadaş olduklarında Judy’ye “Adada çok mutluyduk, hayatımızı mahvettin” diyecekti.
Cohen, şiirinin şarkıya akmasını sağlayan ilham perisi Marianne için en iyi aşk şarkılarından ikisini yazmıştı: “Bird On the Wire” ve “So long Marianne”.
“So Long Marianne” Cohen’in ilk albümü olan ve 1967 ‘de çıkan “Songs of Leonard Cohen”de yer aldı. Şarkının orijinal adı aslında “Come On Marianne”di. Daha sonra Cohen’e şarkının adını neden değiştirdiği sorulduğunda, “Ben daha çok ağıtların yazarıyım” diyecekti.
Sonsuza kadar…
Şarkı bir veda mektubu olması niyeti ile yazılmamış olsa da nihai ayrılıklarının habercisi gibi idi. Leonard ve Marianne fırtınalı beraberliklerini 1972’de sonlandırdılar.
Cohen’in 2009 yılında Norveç’te verdiği konserde, sarışın bir kadın, iki torunuyla birlikte yüzünde gülücüklerle seyirciler arasındaydı. “İlişkimiz biteli yıllar oldu. 30 yıldır biriyle evliyim ve çok mutluyum. Ama onun her zaman beni sevdiğini, koruduğunu bilirim” demişti Marianne.
Ebedi aşkından “So Long Marianne”i bir kere daha canlı olarak dinledi ve bu kez sonuncu dinleyişi idi.
“Hoşça kal Marianne, yine her şey hakkında
Gülmek ve ağlamak ve ağlamak,
ve yeniden gülmenin zamanı geldi.”
Kaynakça
- Yönetmen:Nick Broomfield, Marianne & Leonard- Words Of Love, 2019, BBC
- E.L.Hamilton, The Vintage News, 24.Nov.2017
- Whatley J., “So Long Marianne”, Leonard Cohen’s undying ode
- Tez M., Marianne’in hikayesi
- Songfacts, So Long Marianne
Comments