By 
Beatles şarkıları arasında Youtube’da en çok görüntülenme rekoru halen “Hey Jude”un elinde bulunuyor.
Paul Mc Cartney’in bu şarkıyı ebeveynlerinin ayrılmasından büyük üzüntü duyan John Lennon‘un oğlu Julian için yazdığı, sonrasında da nakaratı “Hey Julian” yerine “Hey Jude” olarak değiştirdiği biliniyor.
Youtube’daki tıklanma sayısı son bir yılda 80 milyon artarak 332 Milyonu geçen ve günümüzde en çok bilinen Beatles şarkılarından biri olan bu olağanüstü şarkı, Y kuşağının romantik ozanı Ed Sheeran’ın “Shape of You”sunun 5.7 milyarlık görüntülenme rekorundan bir hayli uzakta kalsa da zamanın ötesine geçen birçok Beatles klasiği gibi şüphesiz nesiller boyunca dinlenecektir.
Mozart vs Saileri
Beatles’ın ve şarkılarının insanların hafızasından tümüyle silindiği ve sadece genç bir gitaristin o harika melodileri hatırlayabildiği romantik komedi “Yesterday”de, filmin kahramanı Jack Malik, senaryo gereği kendi bestesi gibi sunduğu “Long and Winding Road” ile Ed Sheeran’la rekabete girer. Hayranlıkla şarkıyı dinledikten sonra iddiayı kaybettiğini itiraf eden ünlü sanatçı üzgün bir ses tonu ile bu Beatles melodisini bir Mozart bestesinin kusursuzluk ve evrensellik boyutuna taşırken kendisine de Mozart’la umutsuzca rekabet eden İtalyan besteci Salieri’ye benzetir.
Ama konumuz bu genç İngiliz ozanının alçak gönüllülüğü ve Liverpool’un efsane dörtlüsüne olan hayranlığı değil.
Yesterday, Let It be, While My Guitar Gently Wheeps,…elbette bu şarkıları günümüz müzikseverlerinin çoğu biliyor ama daha az bilindik Beatles şarkılarından biri olan Because’un hikayesi bizim konumuz.
Tersine Ayışığı Sonatı
Abbey Road albümünün bu eşsiz şarkısını bu denli eşsiz yapan sihirli dokunuşlar bir gece Yoko Ono’nun piyanoda Beethoven’ın “Ayışığı Sonatı” olarak da bilinen “Opus 27, 2 No’lu sonata”sını çalması ile başlamıştı. Müziğe kulak kabartan John Lennon, Yoko’dan şarkıyı tersine çalmayı denemesini istemişti. Elbette ondan istediği tüm notaları değil sadece arpejleri tersine çalması idi.
Piyanonun başına geçen Lennon’un sonattaki arpejleri önce tersine ve sonra tekrar düz olarak çalmayı keşfetmesi ve araya bas notaları da eklemesi çok sürmeyecekti.
“Do diyez minör sonat”tan esinlenilen şarkı, esin kaynağında olduğu gibi “Do diyez minör” ile başlıyordu ve Lennon şarkının devamında kullandığı sıra dışı akorlar ile sonattaki hüznü bir pop şarkısında yansıtmayı başarmıştı.
1 Ağustos 1969, Lennon’un EMI Stüdyoları’nda şarkıyı grup arkadaşlarına tanıştırdığı gündü. Sanatçı parçayı gitarda çalmıştı ama bir şeylerin eksik olduğunu hissediyordu. Prodüktör Geoerge Martin “akorları klavsenle tekrarlarsam nasıl olur “diye sorduğunda fikri çok beğendi. Böylece klasik bir şarkıdan esinlenerek yazdığı melodiye klasik bir yorum katmış olacaklardı.
“Because”, grubun beraber olarak kaydettikleri son şarkı olarak tarihe geçecekti çünkü Eylül ayında Lennon Beatles’tan ayrıldığını açıklayacaktı.
Şarkı, üç Beatles üyesinin de vokal yaptığı tek Beatles şarkısıydı. George, Paul ve John, şarkıyı üç ayrı seste söylemişlerdi. John melodiyi söylerken, George pes vokalde idi. Paul ise en yüksek harmoniyi söylüyordu. Şarkıda davul olmadığı için Ringo bir metronom gibi alkışla tempoyu tutuyordu.
George Martin kitabında Ringo’nun şarkıdaki rolünü “All You need is Ears” şeklinde bir Beatle’a yakışan benzetme ile tanımlayacaktı.
Üç Beatle büyük bir ciddiyetle o gün 23 farklı kayıt aldı. Bitap bir şekilde kayıt odasına girip tüm kayıtları dinlediklerinde bir saat öncesinde aldıkları 16’ncıkaydın mükemmel olduğunu fark ettiler ve o kaydı seçtiler. George Martin de vokalleri üz kere üst üste kaydederek dokuz ses etkisini yaratmayı başaracaktı.
Şarkıdaki eşsiz vokal ve harmoniyi çok daha iyi anlamak için 28 Ekim 1996’da yayınlanan “The Beatles Anthology”deki a cappella kaydı dinlemek gerekir. Üçlünün vokalinin uyumu ve bunun mükemmel bir şekilde üçe katlanması müthiş bir hassasiyet gerektiriyordu ve sonunda meleksi saflıkta bir kayıt ortaya çıkmıştı.
Birçok kişinin Beatles’ın en iyi albümlerinden biri olarak tanımladığı “Abbey Road”da “Because “gibi sofistike bir şarkının varlığı, albüme çok önemli bir katkı sağladı. Grubun üyelerinin kendileri de şarkıyı farklı bir yere koydu.
Paul Mc Cartney, 1969’da “İkinci yüzdeki “Because”u çok sevdim” derken, George Harrison ise “Paul genellikle daha tatlı melodiler yazar, John ise tuhaf ama daha çok rağbet gören şarkılar yazar, bunu inkar edemeyiz. Ama “Because” gerçekten yazdığı en güzel şarkılardan biri ve benim de albümde en çok beğendiğim şarkı çünkü çok basit ve insanlara gerçekten dokunuyor” demişti.
Ses mühendisi Geoff Emerick “Here there and everywhere” adlı kitabında “Because”un kaydı sırasında stüdyodaki ortamı şöyle anlatmıştı.
“O gün dört Beatle’ı en iyi halleriyle gördüm: Hepsi yüzde yüz konsantre olmuştu. Ringo bile gözleri kapalı sessizce oturuyor, grup arkadaşlarını en iyi performansları için destekliyordu. Hepsi birlikte o vokali elde etmek için çalışıyordu. Yıllardır çok büyük ölçüde eksik olan ekip çalışmasının çarpıcı bir örneğiydi. Yakaladıkları bu ruhu biraz daha uzun sürdürebilmiş olsalardı Beatles’ın daha neler başarabileceğini hayal bile etmek çok cazip geliyor. “
Kaynakça
- Zollo, P. (2020) Behind the song :The Final Beatles Song
- Society Rock, 5 facts about Because –
- Youtube, Because and John Lennon: Deconstructing the Beatles.com
- Rybaczewsk D.,The Beatles Music History, “Because”
Comments