“Ya bizde olsaydı”ya gelene kadar “bizde çok daha hafifi oldu ama daha çok zarar verdi” var.
1999’dan bu yana Marmara depreminin ne zaman geleceğini konuşuyoruz. Bazı uzmanlar daha yakın bir tarih, daha kuvvetli bir sarsıntı haberi verdiğinde korkumuz artıyor, sonra unutarak yaşamayı tercih ediyoruz.
Japonların depremle yaşamayı öğrenmiş, üstelik en ileri teknolojik imkânları depremin zararlarını hafifletmek için kullanabilen bir toplum olduğunu biliyoruz.
Yine biliyoruz, depremin üzerinden 12 yıl geçmiş olmasına rağmen alınması gereken tedbirlerden birçoğu henüz İstanbul ve Marmara Bölgesi’nde alınmış değildir.
Uzmanlar her fırsatta, alınması zorunlu tedbirler konusunda ne kadar geride olduğumuzu hatırlatıyorlar. Önlemlerin bazıları, hiçbir maddi imkân gerektirmediği halde yine de gereken yapılmıyor. Bunların başında da riskli bölgelerdeki yapılaşmanın kısıtlanması, çok kesin kurallara bağlanması geliyor. Bu bile yapılmıyor.
***
Japonya’daki felaket bir başka konuyu daha ne kadar az tartıştığımızı hatırlattı.
Üstelik Çernobil’deki nükleer santral kazasının ölümcül etkilerini yaşadığımız, yaşamaya devam ettiğimiz halde.
Nükleer enerji üretimi ve kullanımıyla ilgili lehte ve aleyhteki teknik tartışmaların ötesinde Japonya olayı deprem alanı olan ülkemizde nükleer santralin üzerine öyle kolayca atlayamayacağımızı gösterdi.
Nükleer santralin üreteceği enerjinin sağlayacağı maddi getiri kuşkusuz tartışılmaz. Ama bu santrallerin, herhangi bir kaza veya Japonya’da olduğu gibi depremden zarar görmesi durumunda yol açacağı zararlar ve kıyım hiç tartışılamaz.
Japonya’nın yaşadığı afet bu konuyu tekrar tekrar değerlendirmeye ve tartışma gündemine almak gerektiğini gösterirken “köprüler de tehlikeli, doğal gaz da tehlikeli” demek konuya en ciddiyetsiz, en alaturka yaklaşım oluyor.
Bunun bir adım ötesi “bize bir şey olmaz” alaturkalığıdır, Çernobil’in bulutunun altında kalmış çayı afiyetle içen bakanın traji-komik hâlidir.
Ne yazık ki bu alaturka yaklaşım alışkanlığımız oldukça yaygın ve belki de bu yüzden “çevreci” hassasiyetler toplumumuzda ciddi bir karşılık bulamıyor.
Vatan
