By 
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun talimatıyla Adalar’daki ulaşım sorunlarına kalıcı ve sürdürülebilir çözümler getirmek için Büyükada’da, ‘Adalar Ulaşım Çalıştayı’ yapıldı. Toplantıda hayvan hakları savunucuları ve faytoncular arasında gerilim yaşandı.
Uzun zamandır fayton taşımacılığının tartışma konusu olduğu İstanbul Adalar’da, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun talimatı üzerine, dün İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Adalar Belediyesi’ce Ulaşım Çalıştayı düzenlendi. Sivil toplum örgütleri, hayvan hakları savunucuları, hayvan dernekleri temsilcileri, Adalar halkı, faytoncular ve akademisyenlerin de katıldığı, Büyükada’daki çalıştay, fayton çeken atların durumuna ilişkin sert tartışmalara sahne oldu.
Gül: Gönlüm önceliğin yayada olması
Adalar Belediye Başkanı Erdem Gül, açılış konuşmasında, Adalar’ın en hassas konularından birinin ulaşım olduğunu dile getirerek, gelecek yazı ve ondan sonraki yılları daha iyi planlamak istediklerini anlattı. Adalar’ın ulaşımın bazı istisnaları olduğuna değinen Gül, şöyle konuştu:
“Biz, buranın İstanbul’da yapamadığımız yaya kültürünü, yayanın her türlü rahatlığını en iyi örneklendirebileceğimiz yer olmasını istiyoruz. Bunu sağlamakta büyük bir müşkül içindeyiz. Her gün bunu konuşuyoruz. Çalıştayda ‘Yaya kültürünün daha da genişletilmesi için ne yapabiliriz?’i de konuşmak gerektiğini düşünüyorum. Benim gönlüm önceliğin yayada olması. En azından adanın büyük bölümünde yürüme, yürüyüş ve yaya kültürünün genişletilmesi gerektiğini düşünüyorum. Elbette bir şehirde yaşıyoruz. Hastalar var, yaşlılar var, başka zorunlu nedenler var. Bu nedenle ada içi ulaşım meselesini çok yoğun, hararetli, belki kimi zaman karşı karşıya gelecek şekilde tartışmak zorundayız. Fayton meselesini de fiili durum haline gelmiş akülü araçlar meselesini de bisiklet yolunu da tartışmak zorundayız. Benim isteğim serbest mekanlarda konuştuğumuz bu konuları ve hemen hemen herkesin gitgide mutabık hale geldiği bu konuda birbirimizi karşı taraf olarak görmeden, konuyu farklı taraflarından ortak noktaya doğru çekerek bir adıma doğru gitmemiz gerekiyor.”
Ayhan: Plan eksikliğimiz var
Adalar Kaymakamı Mustafa Ayhan da Adalar’ın temel sorunlarından birinin ulaşım olduğuna işaret ederek, “Aslında bizim ulaşım sıkıntımız yok; telem sıkıntımız nitelik. Kamu olarak bu nitelikler konusunda taviz verdiğimiz sürece Adalıların bu noktada eleştirilerinin artarak devam edeceği kanaatindeyim.” dedi.
Adalar’ın SİT alanı olduğunu hatırlatan Ayhan, şöyle devam etti: “Bu, ‘araçtan arındırılmış’ demektir; ‘yaya önceliği’ demektir. Burada yaya, trafikteki en önemli unsur. Bunun ötesindeki bütün unsurlar ikinci planda. Böyle bir sayfiye, huzur yerinde toplu ulaşımı nasıl sağlayacağımız düşünüldüğünde, geçmişte bu konuda tek yetkilendirilmiş olan faytonlu toplu ulaşım. Bugüne geldiğimizde ada içindeki ulaşımın kangren olduğunu, birbirine girdiğini ve bir çok noktalarda noksanlığımız olduğunu hepiniz biliyorsunuz. Ayrıca Adalar’da plan eksikliğimiz var. Plan olmadığı zaman da herkesin kendi planı ya da plansızlık üzerine kurulu farklı politikalar geliştirilmiş geçmişte. Bu plansızlığın üzerine de bugün yaşadığımız olumsuzlukları yaşıyoruz.”
Ayhan, Adalar’da acil bir master plana ihtiyaç olduğunu belirterek,toplu ulaşım eylem planını da bunun içine katmak gerektiğini kaydetti: “Eylem planı içerisinde sadece fayton ve at meselesi, akülü meselesi değil, entegre ulaşım sistemi çözümünü sağlamamız gerekiyor. Ada içi ulaşımı entegre bir metotla topluca çözebilecek bir çözüm üretmemiz gerekiyor.”
Demir’den ‘ortak akıl çağrısı’
Ulaşım ve Çevreden Sorumlu İstanbul Büyükşehir Belediye Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Orhan Demir ise, çalıştayda tüm paydaşların görüşlerini almak ve çıkacak sonuçlara göre bir yol haritası belirlemek istediklerini ifade ederek, “Bu sorunlar yıllarca çok tartışıldı. Maalesef bugüne kadar bazılar çözüldü belki ama genel anlamda çözülemeyen sorunlarımız var. Umarım bu çalıştay bir başlangıç olur. Bundan sonra yapacağımız, bunun altına gelecek çalışmalarla sorunların hepsini ele alıp, yine tüm paydaşların katılımıyla ortak bir akılla, herkesin üzerinde anlaşabileceği ortak çözüme varabileceğimize inanıyorum.” değerlendirmesini yaptı. Demir, mümkün olduğunca geniş katılımla alt komisyonlar kurulacağını söyledi.
Faytoncular “Her şey çok güzel olacak” sözünü siyasi buldu, çalıştayı terk etti
Açılışın ardından faytoncularla hayvanseverler arasında kısa süreli bir gerginlik yaşandı.
Hayvan hakları savunucusu bir kadının “Her şey çok güzel olacak” demesi üzerine faytoncular ‘hayvan severler siyaset yapıyor’ diyerek salonu terk etti. “Bütün canlıların mutlu olduğu bir düzen” oluşmasını isteyen kadın katılımcının “Her şey çok güzel olacak” demesine faytoncuların cevabı “Siyaset yapacaksanız başka yere!” oldu.
Grup çalışmaları
Sabah başlayan çalıştayda, açılışın ardından Ada İçi Toplu Ulaşım, Yaya Ulaşımı Bisiklet ve Akülü Araç Kullanımı, Hayvan Hakları ve Çevre, Adalar Lojistik Sistemleri, Adalar Arası ve Ana Karaya Ulaşım ile Turizm ve Rekreasyon konuları tarafların katılımıyla grup çalışmalarında ele alındı. Prof. Dr. Haluk Gerçek, Prof. Dr. Alper Ünlü, Prof. Dr. Murat Aslan, Şehir Hatları Genel Müdürü Sinem Serhan Dedetaş ve Prof. Dr. Mehmet Ocakçı üstlendikleri oturumlara ilişkin bilgi ve önerileri, çalıştayın sonunda katılımcılarla paylaştı.
Ada içi toplu ulaşım
Oturumda ulaşımın sadece faytonlarla sağlamanın mümkün olmadığı belirlendi. Faytonlar üzerine binmiş taşıma yükünün azaltılması için elektrikli akülü araçların adanın dokusuna uygun bir şekilde planlanması gerektiği tespit edildi. Adalar’da toplu taşımaya ihtiyaç olduğu gündeme geldi. Özellikle adaların tepe noktalarında insanları taşıyacak daha küçük ölçekli araçların da bu toplu taşıma araçlarına entegre edilmesi gerektiği konusunda hem fikir sağlandı.
Oturumda yapılan görüşmeleri aktaran Prof. Dr. Haluk Gerçek, asıl sorunu yaratanın Ada’ya gelen turistler olduğunu söyledi. Gerçek, “Adanın kültürü ve mirasıyla ilgili yönlendirme eksikliği var. Ayrıca, faytonlar Ada içi ulaşımda yeterli değil, faytonlara talebin fazla olması atlara daha çok yük bindiriyor. Alternatif toplu ulaşım sistemleri kurulmalı. Ada sakinleri, faytonların kaldırılmasını istemiyor. Ancak yönetilebilir ölçüde sayılarının azaltılması gerekiyor. Bisikletler konusunda da denetimsizlik söz konusu. Bisikletin girmesinin yasak olduğu yerlerde bisiklet kiralamaları yapılıyor” diye konuştu.
Akülü araçlar, bisiklet
Doç.Dr. Eda Beyazıt‘ın moderatörlüğünü yaptığı “Yaya Ulaşımı, Bisiklet ve Akülü Araç Kullanımı ” oturumunda, bisikletler konusunda bölgeleme yapılması, merkezi alanlara bisikletin girmemesi, cezai denetimler konuları ele alınırken, vapurda verilmek üzere adalarla ilgili eğitim broşürleri hazırlanması, bisiklet denetleme timi oluşturulması, vapurların alternatif iskelelere yanaşması önerileri sunuldu.
Bireysel ulaşımda akülü araçlara çok fazla yönelindiği belirtilerek, akülü araçların yönetmelik çerçevesinde kısıtlanması veya kaldırılması, toplu taşımaya geçişin şart olduğu vurgulandı. Güvenli, yavaş ve sürdürülebilir ulaşım kurgusu başlığı ele alındı.
Hayvan Hakları ve Çevre
Hayvan Hakları ve Çevre” oturumunda başkanlık yapan Prof.Dr. Murat Arslan, Ada sakinlerinin faytonculuğun bir kültür olduğunu ve devam etmesini istediklerini açıkladı. Oturumda, Adalar sakinlerinin iyileştirmeler ve denetlemeler yapılarak fayton kültürününün devam etmesi gerektiği önerisi sunuldu. Faytonların çalışma ruhsatlarının Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yetkisinde olduğu, uygulama aşamasında belediyelerin devreye girdiği hatırlatılarak, denetimle ilgili kısımda kurumlar arası işbirliğinin önemine işaret edildi. Arslan, “Atlı faytonların denetlenmesi konusunda faytoncular, STK temsilcileri ve Ada sakinleri hemfikir. Bazı STK temsilcileri ise faytonculuğun bir eziyet olduğunu ve kaldırılması gerektiğini savundu. Ayrıca faytonculuk ve elektrikli sistemler entegre bir biçimde çalışması da Ada sakinleri tarafından önerildi” dedi.
Lojistik
“Adalar Lojistik Sistemleri” oturumunda, turistik kısım ile lojistik kısımların ayrılması, 19.00-10.00 arasında yük taşımacılığının yapılması, elektrikli akülü araçların lojistik taşımacılık dışında kullanılmaması ve bunlara sınırlama getirilmesi ortaya konuldu.
Adalar arası ve anakaraya ulaşım
Şehir içi Hatları Genel Müdürü Sinem Serhan Dedetaş’ın başkanlığında yürütülen “Adalar Arası ve Ana Karaya Ulaşım” oturumunda ise Adalar arası sefer sıklığının artırılması gerektiğine değinildi. Dedetaş, “Gece seferlerinin düzenlenmesi ve ana karaya express sefer düzenlenilmesi istendi. Bu konuda çalışmalarımız olacak” dedi.Oturumda, sefer sıklığının araştırılması konusunda temsilci belirlenirken, Ada ziyaretçilerine vapurda bilgilendirmeler, tanıtım filmleri sunulması kararları alındı.
Turizm ve rekreasyon
Oturumda imar planı konusu ele alınırken, yeni bir plan yapılması için bütünleşik bir bakış gerektiğine işaret edildi. Ulaşım başta olmak üzere konut, ticaret alanları, turizm alanları, Adaların bütün kullanım biçimleriyle ilgili görüşler sunuldu.
Çalıştayda belirlenen sorunlar ve çözüm önerileri raporlanarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne sunulacak.
Comments