İstanbul‘un Prens Adaları‘nın UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi‘ne girmesi amacıyla kurulan ve son haftalarda Adalar’a toplu ulaşım için getirilen minibüslerin geri çekilmesi amacıyla düzenli olarak protesto gösterisi yapan Dünya Mirası Adalar grubundan yazar Gündüz Vassaf ve Adalı aktivist, Yeşil Gazete yazarı Derya Tolgay, Adalılar adına İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu‘na kamuoyu önünde çağrıda bulundu.
Adalar’da motorlu taşıt kullanımının yapılaşma baskısına, ekosistemin tahribatına, orman yangınlarına ve kazalara zemin hazırladığından kaygı duyduklarını belirten Vassaf ve Tolgay, Adalar içi ulaşımın turistlere değil Adalılara hizmet vermesi gerektiğine vurgu yaptı; Adalar’ın doğası ve tarihî yapıları ile dünya çapında korunması gereken bir yerleşim alanı olduğunu hatırlattı.
‘Minibüsler geri çekilsin, vapurlarımız geri verilsin’
Dünya Mirası Adalar’ın İmamoğlu’na yönelik kaleme aldığı çağrı şöyle:
“Bugüne kadar Adalar’ı başka yerlerden ayıran niteliklerinden biri, özel amaçlı araçlar dışında motorlu taşıt trafiğine kapalı olmasıdır. Adalar, Türkiye’nin yaya bölgesi olan tek ilçesi ve dünyada da sayılı örneklerdendir.
Zengin bir kültürel mirası barındıran İstanbul Adaları, görece korunmuş olması sebebiyle hâlâ sivil mimarinin nitelikli örneklerini görebildiğimiz bir açık hava müzesidir.
Adalar’da motorlu taşıt kullanımının yapılaşma baskısına, ekosistemin tahribatına, orman yangınlarına ve kazalara zemin hazırladığından kaygı duyuyoruz.
Adalar içi ulaşımın turistlere değil Adalılara hizmet vermesi gereklidir çünkü 20 milyonluk bir mega kentin biricik yeşil ve yavaş alanıdır. Küçücük m2lik adalarımızda turistleri yürüyüş rotaları yerine arabalara bindirerek gezdirmek yanlış bir planlamadır. Burada yaşayan insanların, alışveriş poşetlerini. eşyalarını taşımak vb için ulaşım ihtiyacı karşılanmalıdır.
Turistler için düşünüldüğünde Adaların kamuya ait olan Büyükada’daki Dilburnu İskelesi, Heybeliada’da Cevahir özel işletmesinin gasp ettiği Tsunami Tahliye İskelesi derhal kamuya geri verilerek, hizmete açılmalı, deniz taşıması öncelikli olmalıdır. IBB, AKP yönetiminde Adalara şehir hatları vapur seferlerinin yarısından fazlası kaldırılmış, vapur yerine hatlar kötü hava koşullarında, lodosda seferleri aksayan vapur güvencesinden yoksun deniz motorcularına parsellenmiştir. Vapurlarımızın geri verilmesini istiyoruz.
Adalarımız için yapılan koruma imar planlarında kıyılar nasıl plan dışı bırakıldıysa adalarda ulaşımın, denizle bağı olmayan herhangi bir yermiş gibi memur zihniyetiyle sürdürülmesi bir o kadar hatalıdır. Adalar koruma(ma) imar planıdır.
‘Sabır istemek yerine vaatler takvime bağlanmalı’
Bu öncelikleri göz önünde tutularak ve seçmenlerine halkıyla beraber bir yerel yönetim sözü vererek seçilen Ekrem İmamoğlu’nun önceki çağrılarımızı kamuoyuna beyan ettiği gibi ‘’gülerek karşılıyorum’’ hitabının özür kabilinde duyarlılıkla uygulayacağını, kamuoyunu programlı bir şekilde sözle değil planlanan somut adımlar ile bilgilendirmekten kaçamayacağını ummak istiyoruz.
- Adalar ulaşımı için projeler oluşturulması ve uygulanması için zaman çizelgesinin tarih ve aşamaları hızlıca takvime oturtulmalıdır.
- Daha önce de birçok kez sözler verilmiş ve yerine getirilmemiş; dolayısıyla güven ortamı kaybedilmiştir. Şimdi Sayın İmamoğlu yeni bir süreç isteyerek, Adalılardan sabırlı olmasını istemektedir. Sabır, yerine getirilmeyen sözlerle sınanacağına vaat edilenler somut bir takvime bağlanmalıdır.
- Birkaç ay önce yapılan toplantıda verilen sözlerden biri, “Azmanbüsleri Ada yollarına sokmayacağız” olmuştu. Öncelikle bu söz yerine getirilerek çalışmaya başlanmalıdır.
- Adalılara verilen “ulaşım çalıştayı” sözü hemen yerine getirilmelidir.
Adalar ulaşımı için proje ve uygulama zaman çizelgesi önerisi
Çağrıda, önerilen projeler ve bunların takvimlendirilmesine ilişkin olarak da şunlar ifade edildi:
- İBB tasarım çağrılarını şeffaflık ilkeleri doğrultusunda Büyükada Belediye Başkanı ve Adalılarla paylaşmalı; çağrı tek bir firma yerine uygun görülen kuruluşlara 14 temmuz 2024’e kadar gönderilmeli; çağrıda araçların boyutlarının ve yolcu kapasitesinin azmanbüs gafletinin tekrarlanmaması için Ada yollarına uygunluğu ve özellikle turistlerin değil Adalıların ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır.
- Çağrıyı alan kuruluşlar tasarımlarını 1 Eylül 2024 tarihine kadar tamamlamalıdır.
- 1 Eylül 2024’te İBB’ye teslim edilen tasarım önerileri basın ve sosyal medya yoluyla İstanbullularla paylaşılmalı, öneriler özellikle Adalar’da fark edilecek alanlarave Kabataş-Adalar İskelesi’ne asılmalıdır.
- 15 Eylül 2024’e kadar anket, kamuoyu yoklamaları ve toplantılar yoluyla tercih edilen tasarım belirlenmeli, 15 Eylül’de ihayele çıkılmalı, ihale kamuoyuyla paylaşılmalı, 1 Ekim’de ihale sonuçlandırılmalıdır.
Açıklamada, İstanbulluların faytonların kaldırılmasından bu yana beş yıl sabırla ulaşım sorununa çözüm beklerken, sözler tutulmadığı gibi bu süre içinde Adalarda kazalara neden olan başıbozuk bir ortama terk edildiği belirtildi; “Sabrımız yok. Adalar Hepimizin, İstanbulluların. İstanbullular olarak takvimin takipçisi olacağız” denildi.
