Dünya Bankası, Maraş merkezli 6 Şubat depremlerinin Türkiye‘de tahminen 34,2 milyar dolarlık (yaklaşık 650 milyar TL) doğrudan fiziksel hasara neden olduğunu açıkladı.
Bu da ülkenin 2021 GSYİH’sının (Gayrisafi Milli Hasıla) yüzde 4’üne eşdeğer.
Hızlı ilk değerlendirmenin yer aldığı, dün yayımlanan Dünya Bankası Afet Değerlendirme Raporu ‘na göre iyileştirme ve yeniden inşa etme maliyetleri, potansiyel olarak bu rakamın iki katını bulacak ve ekonomik aksamalarla ilişkili GSYİH (Gayrisafi Yurtiçi Hasıla) kayıpları da depremlerin maliyetini artıracak.
En yoksul ve mülteci yoğun iller vurgusu
Ayrıca devam eden artçı sarsıntıların da zaman içinde bu hasar tahminine muhtemelen ekleme yapacağını öngören raporda şu ifadeler yer aldı:
“6 Şubat’ta meydana gelen 7,8 ve 7,5 büyüklüğündeki depremler, ardından 7 bin 500’den fazla artçı sarsıntı ve iki deprem daha, Türkiye’nin 80 yılı aşkın süredir başına gelen en büyük felaketiyle sonuçlandı ve Türkiye’nin güneyindeki 11 ilde en ağır hasarı verdi. Bu bölgeler, Türkiye’deki en yüksek yoksulluk oranlarından bazılarına sahiptir ve aynı zamanda 1,7 milyondan fazla Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapmaktadır ki bu, Türkiye’deki toplam Suriyeli mülteci nüfusunun yaklaşık %50’sine tekabül etmektedir.”
Türkiye’deki doğrudan fiziksel hasarlara odaklanan Küresel Hızlı Afet Sonrası Hasar Tahmini (GRADE) Raporu, 1,25 milyon kişinin orta ila şiddetli hasar veya binanın tamamen çökmesi nedeniyle geçici olarak evsiz kaldığını tahmin ediyor. Raporda ayrıca tahmini hasarların yüzde 81’inin yaklaşık 6,45 milyon kişinin (Türkiye’nin toplam nüfusunun yaklaşık yüzde 7,4’ü) yaşadığı Hatay, Maraş, Antep, Malatya ve Adıyaman illerinde meydana geldiği vurgulanıyor.
Dünya Bankası’na göre konut binalarında meydana gelen doğrudan hasarlar toplam hasarın yüzde 53’ünü (18 milyar dolar) oluşturuyor. Toplam hasarın yüzde 28’i (9,7 milyar dolar) sağlık tesisleri, okullar, kamu binaları ve özel sektör binaları gibi konut dışı binalarda. Hasarın yüzde 19’unun (6,4 milyar dolar) ise yol, elektrik ve su gibi altyapı tesislerinde meydana geldiği tahmin ediliyor.
Rapordaki hasar tahminleri iyileştirme ve yeniden inşa maliyetlerini içermiyor.
Banka, 9 Şubat’ta yardım ve iyileştirme çabalarına yardımcı olmak için 1,78 milyar dolarlık bir başlangıç yardım paketi açıklamıştı.
Söz konusu paket, Türkiye’deki mevcut iki proje kapsamındaki Şarta Bağlı Acil Durum Müdahale Bileşenleri (CERC) yoluyla acil olarak sağlanan 780 milyon dolarlık bir yardımdan ve bu afetten etkilenen insanları desteklemeye yönelik hazırlanacak 1 milyar dolarlık yeni bir acil durum iyileştirme projesinden oluşuyor.
