By 
Yeni yılda faydalı değişiklikler yapmak adettendir.
Daha sürdürülebilir ve gezegenin iyiliğini gözeten alışkanlıklar edinmek için, uzmanlar beş farklı alanda değişiklikler yapmanızı öneriyor.
1- Mutfağınızı yeşillendirin
Yerel ve mevsimlik ürünler tüketmek, daha az et ve daha fazla bitkisel besin yemek, özellikle de baklagiller ve yeşillikler tüketmek, sürdürülebilir yeme alışkanlıklarına geçiş yapmanın basit yolları olarak tanımlanıyor. Haftada sadece bir gün et tüketmemek, günlük öğünlerinizi önceden planlamak ve artan yemekleri tüketme alışkanlıkları da israfı azaltmaya yardımcı olacaktır.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği‘nin “Gıda Krizi” raporu, Türkiye’de yılda 19 milyon ton gıdanın çöpe giderek israf olduğunu ortaya koymuştu. Gıda atıkları genellikle metan gazı üretiyor ve bu da karbondioksitten daha etkili bir sera gazı olarak gezegenimize zarar veriyor. Mutfakta sadece daha yeşil beslenerek değil, gıda israfını azaltarak da sürdürülebilir bir alışkanlık edinebilirsiniz.
Bitki bazlı beslenme: Et ve hayvansal ürünlerin tüketimini azaltarak daha fazla bitki bazlı gıdalara yönelmek, sera gazı emisyonlarını ve su kullanımını azaltmaya yardımcı olabilir.
Organik ve yerel gıdaları tercih etmek: Organik tarım, toprağın ve çevrenin korunmasına katkıda bulunurken, yerel gıdaları tercih etmek, uzun mesafeli taşımacılığın neden olduğu karbon emisyonlarını azaltır.
İsrafı önlemek: Yiyecekleri doğru şekilde saklamak, artan yemekleri yeniden değerlendirmek ve yemek planlaması yapmak, gıda israfını önlemeye yardımcı olur.
Doğal malzemelerle pişirme: Alüminyum folyo ve plastik sargı yerine yeniden kullanılabilir silikon kapaklar, bez torbalar ve cam kaplar kullanmak daha sürdürülebilir bir seçenektir.
Enerji verimli pişirme yöntemleri: Düdüklü tencere ve basınçlı pişirme yöntemleri, daha az enerji tüketerek yiyecekleri daha hızlı pişirir.
Su tasarrufu: Sebzeleri yıkarken biriken suyu bitkileri sulamak için kullanmak veya daha az su gerektiren pişirme yöntemleri seçmek su tasarrufuna katkıda bulunur. Aynı zamanda bulaşıkları elde yıkamak yerine bulaşık makinesi kullanmak da su tasarrufu için önemli.
Evde bahçecilik: Kendi sebzelerinizi, otlarınızı ve baharatlarınızı yetiştirmek, paketlenmiş ürünlerin karbon ayak izini azaltır ve taze gıda erişimini kolaylaştırır.
Ambalajsız alışveriş: Ambalajsız ürünler satan yerlerden alışveriş yaparak plastik kullanımını azaltabilirsiniz.
Vegan ve vejetaryen tarifler denemek: Haftada birkaç gün tamamen bitki bazlı yemekler hazırlamak, hayvansal ürün tüketimini azaltmanın yanı sıra yeni lezzetler keşfetmenize de olanak tanır.
[Yeşil Tarifler] Salçalı niyetine salçasız vegan turşu kavurma
2- Seyahatlerinizi gözden geçirin
Ulaşım, küresel sera gazı emisyonlarının önemli bir kaynağı ve bu nedenle seyahat tercihlerimiz, iklim değişikliğiyle mücadelede kritik rol oynuyor.
Aktif ulaşımı benimseyin: Yürüyüş, bisiklet kullanma gibi aktif ulaşım yöntemleri, hem fiziksel sağlığınızı korumanıza hem de çevre üzerindeki etkinizi azaltmanıza yardımcı olur. Örneğin, Avrupa Çevre Ajansı’nın raporlarına göre, kentsel alanlarda yapılan kısa mesafeli araç yolculuklarının yerine aktif ulaşım yöntemlerinin kullanılması, karbon emisyonlarında önemli bir azalma sağlayabilir.
Toplu taşımayı tercih edin: İşe veya okula giderken otomobil yerine toplu taşıma araçlarını kullanmak, hem trafik yoğunluğunu hem de havadaki kirletici maddeleri azaltmada etkili bir yöntem.
Uzun mesafe seyahatlerinde alternatifler araştırın: Uzun mesafeli seyahatlerde, özellikle uçak yerine tren veya otobüs gibi daha çevreci ulaşım araçlarını tercih etmek, karbon emisyonlarını önemli ölçüde azaltabilir.
Yerel tatilleri keşfedin: Uzak destinasyonlara yapılan seyahatler yerine, yerel veya daha yakın destinasyonlarda tatil yapmayı düşünmek, hem karbon ayak izinizi azaltır hem de yerel ekonomiyi desteklemiş olursunuz.
Karbon ayak izinizi bilin ve azaltın: Seyahatlerinizin çevresel etkisini azaltmak için, karbon ayak izinizi hesaplayın ve mümkün olduğunca azaltmaya çalışın.
‣ IEA: Altı yıl içinde satılan araçların yüzde 60’dan fazlası ‘elektrikli otomobil’ olacak
‣ Fransız futbol takımları üç saatten kısa yolculuklar için trenle seyahat edecek
‣ Yolcu gemileri yeşil enerji seçeneklerini göz ardı ederek emisyon ve hava kirliliğine yol açıyor
3- Enerji kullanımınızı optimize edin
Evlerimizde kullandığımız enerji, giderek daha pahalı hale geliyor ve sera gazı emisyonlarına önemli bir katkıda bulunuyor. Günlük enerji tüketimimizde küçük değişiklikler yapmak, hem faturalarımızda hem de evsel emisyonlarımızda büyük farklar yaratabilir.
Işıkları kapatın: Odayı terk ederken ışıkları kapatmak, gereksiz enerji tüketimini önler.
Tencere kapağını kullanın: Yemek pişirirken tencerenin kapağını kapalı tutmak, ısıyı içeride tutarak daha az enerji kullanmanızı sağlar.
Termostatı düşürün: Ev termostatınızı 1°C düşürmek, hem enerji tüketimini hem de ısınma maliyetlerini azaltır.
Soğuk suda yıkama yapın: Çamaşırlarınızı ve bulaşıklarınızı daha düşük sıcaklıklarda yıkamak, enerji tüketimini azaltır.
Cihazları fişten çekin: Kullanılmadığında mikrodalgalar gibi cihazları ve tam şarj olduklarında şarj cihazlarını fişten çekmek, gereksiz enerji tüketimini önler.
LED ampuller kullanın: Bozuk halojen ampulleri daha verimli LED ampullerle değiştirmek, uzun vadede enerji tüketimini ve elektrik faturalarını düşürür.
4- Gardırobunuzu düzenleyin
Yeni kıyafetler alırken tekrar tekrar düşünmemizi gerektirecek sebep, moda endüstrisinin her yıl 92 milyon ton atığa yol açıyor olması. Bu atıkların çoğu yakılıyor, çöplüklere gönderiliyor ya da gelişmekte olan ülkelere ihraç ediliyor. Gezegene daha saygılı bir moda anlayışı için de bazı önlemler alabilirsiniz:
Gardırobunuzu düzenleyin: Alışveriş yapmadan önce mevcut kıyafetlerinizi gözden geçirin ve yeni alacağınız her şeyin mevcut gardırobunuzla uyumlu olmasını sağlayın.
Hasarlı ürünleri atmayın: Kıyafet ve aksesuarlarınızı tamir etmek için YouTube‘da birçok video bulabilirsiniz. Zor geliyorsa, mahalle terzilerini kullanın!
İkinci el alışveriş yapın: İkinci el alışveriş yapmak hem para tasarrufu sağlar hem de gardırobunuzu zenginleştirir.
Daha az ama daha kaliteli giysi satın alın: Genellikle daha dayanıklı ve uzun ömürlü olan yüksek kaliteli giysileri tercih edin.
5- Atık yönetiminizi gözden geçirin
Her yıl dünya genelinde 2 milyar metrik tonun üzerinde katı belediye atığı üretiliyor ve bu rakamın 2050 yılına kadar %70 artması bekleniyor. Çöp kutularımıza attığımız atık miktarını azaltmak için birçok küçük değişiklik yapabiliriz:
Alışveriş listesi hazırlayın: Düşünmeden yapılan alışverişleri ve gereksiz harcamaları önlemek için alışveriş listesi yazın.
Yeniden kullanılabilir çantalar kullanın: Alışveriş yaparken yanınızda yeniden kullanılabilir çantalar götürün.
Geri dönüşüm imkanlarını öğrenin ve uygulayın: Yerel olarak geri dönüştürebileceğiniz maddeleri bilin ve sağlanan önerilere uyun. Atık azaltmak, değerli kaynakları korumanın yanı sıra kirliliği ve haftalık harcamalarınızı da azaltır.
Bonus: Politik olarak da yeşillenin!
Her ne kadar bu değişiklikleri yapmak hayatınıza iyilik katacak olsa da, gezegenimizin iyiliği için atılacak esas adımları atması gerekenin hükümetler ve büyük firmalar olduğunu unutmamak gerek. Gerçekten de değişim sağlayacağını vaat eden, doğayı ve çevreyi gözeten politikacıları ve markaları desteklemek kadar, dünyada olup bitenlerden haberdar olmak ve iklim değişikliğinin asıl sorumlularını takip etmek, sorumlu bir vatandaş olarak alabileceğimiz en büyük önlemler arasında yer alıyor.
Comments