163 kadın ve LGBTİ örgütünden “cinsel istismar tasarısı geri çekilsin” çağrısı

Hükümetin çocuklara yönelik cinsel istismara karşı almayı planladığı ve gündeme geldiği günden bu yana tartışma yaratan kimyasal hadım uygulamasını da içeren ‘cinsel istismar düzenlemesi geçtiğimiz günlerde TBMM’ye sunulmuştu.

163 kadın ve LGBTİ örgütü bu tasarıya hazırladıkları ortak metin ile tepki gösterdi.

Açıklamada “Bu tasarı ivedilikle geri çekilmelidir” denilerek tasarının içerdiği maddeler hakkında değerlendirmelerde bulunuldu.

Örgütler, sorunla gerçekçi mücadele için cezaların arttırılmasını değil “önleme ve koruma felsefesini merkezine alan hak temelli ve bütüncül bir çocuk koruma politikası hayata geçirilmesini” talep etti.

163 örgütün hazırladığı ortak metinde, tasarı ile ilgili dikkat çeken ayrıntılar şöyle sıralandı:

• Cinsel istismar ile mücadele ancak çocuğu merkeze alan politikaların yasalarla desteklenmesiyle mümkündür.
• Tasarı çocukların haklarını merkeze koymak yerine çocuk istismarı vakalarının artması ve görünürlük kazanmasıyla ortaya çıkan tepkileri bastırmak için ilgili tarafların görüşü alınmadan özensizce hazırlanmıştır.
• Tasarı sorunları çözmeyeceği gibi, yeni sorunları da beraberinde getirecektir.
• Aşırı derecede artırılmış cezalar çözüm değildir. 40 yıl, 50 yıl gibi cezalar, birçok durumda idam cezası niteliği taşır; koğuş ve sokak linçlerini besler, saldırganları kışkırtır ve ‘tecavüz edip, suç delilini ortadan kaldırmak amaçlı’ cinayetlere neden olur, suçu ihbar yerine alternatif çözüm arayışlarına iter.
• Tasarıda, failin de çocuk olduğu hallere ilişkin ise hiçbir düzenleme bulunmuyor. Aşırı derecede ağırlaştırılmış cezalar, failin çocuk ve ergen olduğu durumlarda büyük adaletsizliklere ve yeni toplumsal sorunlara yol açacaktır.
• Suçluyu kişinin onayı olmaksızın tıbbi uygulamalarla (hadım cezası gibi) cezalandırmaya çalışmak insan haklarına aykırıdır. Kısas, linç gibi çağdışı cezalandırma yöntemlerinin önünü açacak tehlikeli bir adımdır.
• Yayın yasağı ‘çocuğun üstün yararını gözetme’ iddiasında olsa da, çocuk istismarının tamamen karartılması riskini de beraberinde getirmektedir. Toplumun haber alma ve doğru bilgilenme hakkını ihlal eden bu düzenleme, toplumun konuya ilişkin duyarlılığına da sekte vurma, sansür ve otosansür uygulamalarını genişletme riski taşıyor.

Bu tasarıya karşı ortak talepler şöyle sıralandı:

• Çocukla ilgili suç-ceza yaklaşımını dengeli kılmanın yanı sıra önleme ve koruma felsefesini merkezine alan hak temelli ve bütüncül bir çocuk koruma politikası hayata geçirilmeli.
• Çocuk cinsel istismarında zamanaşımı sorununa çözüm bulunmalı, çocuğun beyanının hukuki değeri güçlendirilmeli.
• Cezaların yeniden belirlenmesi ve kurumsal mekanizmaların oluşturulması konusunda uluslararası sözleşmeler ve iyi uygulama örnekleri oluşturan ülkelerin deneyimleri göz önüne alınmalı.
• Cinsel istismar suçuna maruz bırakılan çocukları korumak için içinde bulundukları duruma uygun sosyo-psikolojik yardım ve destek mekanizmaları oluşturulmalı.
• İstanbul Sözleşmesi’nde de yer alan Tecavüz Kriz Merkezleri, Cinsel Şiddet Başvuru Merkezleri modelini geliştirmeli ve hayata geçirmeli.
• Cinsel dokunulmazlığa karşı suçların toplumsal ve hukuki meşruiyet zeminini oluşturan çocuk yaşta ve zorla evlendirmeleri önleyecek ve tüm sorumlular hakkında caydırıcı cezalar getirecek yasal düzenlemeler yapılmalı.
• Failin çocuk olduğu hallere ilişkin ayrı bir düzenleme yapılmalı. Failin çocuk olması halinde, eylem; fiil, cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir şekilde gerçekleştirilmemişse, failin cezalandırılması yerine onarıcı adalet ilkeleri uygulanmalı.
• İki çocuğun ‘akran’ kabul edilebilmesi için aralarındaki yaş farkı üçten fazla olmamalı. Akran cinselliği suçtan ayırt edilerek tanınmalı.
• Kadınların ve çocukların şiddete maruz kaldıklarında başvuracakları merkezler yaygınlaştırılmalı. İstismarı fark eden kişilerin ve meslek uzmanlarının bildirimde bulunmasının önündeki engeller tespit edilmeli ve bunların kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalı. Cinsel istismara karşı koruyucu-önleyici kapsamlı cinsel sağlık ve toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi başta tüm çocuklar olmak üzere herkes için erişilebilir hale gelmeli.

İmza atan kurumlar ise şöyle:

17+ Alevi Kadınlar
Adıyaman Anadolu İş Kadınları Derneği
AKDAM – Adana Kadın Dayanışma Merkezi
Anafatma Kadın Danışma Derneği
Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
Antalya Kadın Platformu
Atakent Mahallesi Kadın Meclisi
Avrupa Kadın Lobisi – Türkiye Koordinasyonu
Aydın Kadın Efeler Derneği
Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi
Bağlar Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele, İletişim, Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi
Bakırköy Kadın Dayanışması
Başkent Kadın Platformu Derneği
Bayan Yanı
Beden Olumlama Hareketi
BEKEV – Buca Evka-1 Kadın Dayanışma Evi Derneği
Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
BORKAD – Bornova Kadın Dayanışma Derneği Girişimi
Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği
Çağdaş Kadın ve Gençlik Vakfı
ÇEKEV – İzmir Çiğili Evka 2 Kadın Kültür Evi Derneği
Çekim Yapan Kadınlar
Çukurova Adana Bahai Kadın Toplumu
ÇYDD Çukurova Şubesi
Defne Kadın Emeği Derneği
Demir Leblebi Fanzin
Demir Leblebi Kadın Derneği
Demokratik Kadın Hareketi
Deniz Yıldızı Kadın Dayanışma Derneği
DİKAD – Diyarbakır İş Kadınları Derneği
Dikili Kadın Platformu
DİSK Basın-İş’li Kadınlar
Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Danışma ve Uygulama Merkezi
Ekmek ve Gül
EKDAV – Ege Kadın Dayanışma Vakfı
ELDER -Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği ve Kadın Danışma Merkezi
Engelli Kadın Derneği
Erciş Kadınları Koruma ve Danışma Derneği
Erktolia
Erzincan Katre Kadın Oluşumu
Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği
Eşitlik Koalisyonu
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği
Eşit Yaşam Derneği
EŞİTİZ – Eşitlik İzleme Kadın Grubu
EVKAD – Adana
Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Çalışma Grubu
Ev Eksenli Çalışan Emek Sensin Kadın Derneği
FeminAmfi
FeminArt
Feminist Çukurova
Feminist Kadın Çevresi
Fethiye Kadın Danışma Dayanışma Derneği
Filmmor Kadın Kooperatifi
Foça Barış Kadınları
GEN-DER Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Kolektifi
GİRKADE- Girişimci Kadın Derneği
Göztepe Dayanışması L’animo Kadın Grubu
Gülsuyu Gülensu Kadın Dayanışma Evi
Hacettepe Üniversitesi Kadın Çalışmaları
Halkevci Kadınlar
HDK Kadın Meclisleri
Hêvî Lgbti Derneği
İHD İstanbul Şubesi Kadın Komisyonu
İlerici Kadınlar Meclisi
İmece Ev İşçileri Sendikası
İKAM – İstanbul Kadın Araştırma Merkezi
İRİS Eşitlik Gözlemevi
İskenderun Kadın Platformu
İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği
İstanbul Lgbti+
İŞKAD – Adana İş Kadınları Derneği
İzmir Amargi
İzmir Ev Kadınları Turistik El Sanatları Derneği
İzmir Kadın Dayanışma Derneği
İzmir Kadın Kuruluşları Birliği
İzmir Kadın Platformu
Jineoloji Dergisi
KADAV – Kadınlarla Dayanışma Vakfı
Ka.Der Ankara
Kadın Adayları Destekleme Derneği
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu
Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Grubu
Kadın Dayanışma Vakfı
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı
Kadın Meclisleri
Kadın Özgürlük Meclisi
Kadına Şiddete Karşı Müslümanlar
Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler Derneği
Kadın Yazarlar Derneği
KAHDEM – Kadınlara Hukuki Destek Merkezi
Kadın Erkek Birlikte Sosyal Eşitlik Derneği
Kadın ve Aile Eğitim Kültür Yardımlaşma Derneği
Kadın Emeği Kolektifi
Kadın Savunma Ağı
KAMER Vakfı
Kampüs Cadıları
Kaos GL
Kapatılan VAKAD’ın Emekçileri
Karadeniz İlleri Kadın Platformu Derneği
Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği
KASAİD – Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme Derneği
Kayseri Kadın Dayanışma Derneği
KAZETE.DER – Kadın Erkek Eşitliği Derneği
KAZETE
KEİG – Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi Platformu
KESK Kadın Meclisi
KESK Van Kadın Komisyonu
Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneği
Kocaeli Kadın Emeği Kolektifi
Körfez Bağımsız Kadın Dayanışma Grubu
Kırkyama Kadın Dayanışması
Kırmızı Biber Derneği
Kızkardeşim Kadın ve Dayanışma Derneği
Lambdaistanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
Mavi Göl Kadın Derneği
Mersin Bağımsız Kadın Derneği ve Danışma Merkezi
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
Mor Çetele
Mor Dayanışma
MorEl LGBTİ Eskişehir
Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği
Muğla Emek Benim Kadın Derneği
Nar Kadın Dayanışması
Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
Samandağ Kadın Dayanışma Derneği
Samandağ Kadın Emeği Derneği
Saray Kadın Derneği
Şahmeran Kadın Platformu
Se-kad – Seyhan Kadın Çocuk Dayanışma Eğitim ve Kültür Derneği
Sil Baştan Kadına Yönelik Şiddet Ve Çocuk İstismarıyla Mücadele Derneği (Balıkesir)
SODA – Sosyal Dayanışma Ağı
Sosyal Haklar Derneği’nden Kadınlar
Sosyalist Kadın Meclisleri
Söke Kadın Sığınma Evi Yaptırma ve Yaşatma Derneği
SPoD – Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği
S.S. Ankara Zeytindalı Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi
Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği’nden Kadınlar
TMMOB İstanbul İKK Kadın Komisyonu
TODAP – Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği Kadın Komisyonu
TJA – Tevgere Jinen Azad
Trabzon Eşitlik İnisiyatifi
Trabzon Ev Eksenli Çalışan Emek Sensin Kadın Derneği
Tuzluçayır Kadın Dayanışma Derneği
Türk Anneler Derneği Trabzon Şubesi
Türk Kadınlar Birliği ve 80 Şubesi
Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği
Türkiye Gazeteciler Sendikası Kadın ve LGBTİ Komisyonu
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu
Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği
Üniversiteli Kadın Kolektifi
WINPEACE – Kadın Barış Girişimi Türkiye – Yunanistan
Van Sarayı İlçesi Kadın Çocuk ve Aile İlişkilerini Geliştirme, Modernleştirme, Koruma ve Güçlendirme Derneği
Viyan Kadın Korosu
YAKAKOP – Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi
Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
Yaşam Kadın Merkezi Derneği
Yeni Demokrat Kadın
Yeni Yol’dan Kadınlar
Yeşilpınar Kadınları Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
Yeşil Feministler
Yetişme Çağındaki Çocukları Koruma Derneği
Yoğurtçu Kadın Forumu

 

(Gazete Karınca)